Axborot ximoyasi konsepsiyasini ishlab chiqish bosqichlari.
11
Konsepsiya – axborot xavfsizligi muammosiga rasmiy qabul qilingan
qarashlar tizimi va uni zamonaviy tendensiyalarni hisobga olgan holda yechish
yo‗llari.
Konsepsiyada ifodalangan maqsadlar, masalalar va ularni bo‗lishi mumkin
bo‗lgan yechish yo‗llari asosida axborot xavfsizligini ta‘minlashning muayyan
rejalari shakllantiriladi.
Konsepsiyani ishlab chiqishni uch bosqichda amalga oshirish tavsiya etiladi.
1.1-rasm. Axborot ximoyasi konsepsiyasini ishlab chiqish bosqichlari.
Birinchi bosqichda himoyaning maqsadli ko‗rsatmasi, ya‘ni qanday real
boyliklar, ishlab chiqarish jarayonlari, dasturlar, ma‘lumotlar bazasi himoyalanishi
zarurligi aniqlanishi shart. Ushbu bosqichda himoyalanuvchi alohida obyektlarni
ahamiyati bo‗yicha tabaqalashtirish maqsadga muvofiq hisoblanadi.
Ikkinchi bosqichda himoyalanuvchi obyektga nisbatan bo‗lishi mumkin
bo‗lgan jinoiy harakatlar tahlillanishi lozim. Iqtisodiy josuslik, terrorizm, sabotaj,
buzish orqali o‗g‗irlash kabi keng tarqalgan jinoyatchiliklarning real xavf-xatarlik
darajasini aniqlash muhim hisoblanadi. So‗ngra, niyati buzuq odamlarning
himoyaga muhtoj asosiy obyektlarga nisbatan harakatlarining ehtimolligini
tahlillash lozim.
Uchinchi bosqichning bosh masalasi–vaziyatni, xususan o‗ziga xos mahalliy
sharoitni, ishlab chiqarish jarayonlarini, o‗rnatib qo‗yilgan himoyaning texnik
12
vositalarini tahlillashdan iborat.
Nazorat savollari 1. Axborot xavfsizligi tushunchasi nimani anglatadi?
2. Axborot xavfsizligining qanday tashkil etuvchilari mavjud?
3. Axborot xavfsizligi milliy xavfsizlik tizimida qanday o‗rin tutadi?
4. Axborot xavfsizligining zamonaviy konsepsiyasi nima?
