|
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi fargʻona politexnika instituti «elektr texnikasi, elektr mexanikasi va elektr texnologiyalari»
|
| bet | 2/3 | | Sana | 10.06.2024 | | Hajmi | 6,07 Mb. | | #262287 |
Bog'liq 9-ma\'ruza taqdimoti new Transformatorlarni rus olimlari P. N. Yablochkov bilan I.F. Usagin lar ixtiro qilgan. P.N. Yablochkov birinchi marta 1876 yilda elektr shamli yoritish qurilmasida qo‘lladi. 1882 yilda I.F. Usagin transformatorni, dastlab yorituvchi yoy lampalarida tok berib turadigan ustanovkada ishlatgan. M. O. Dolivo-Dobrovoliskiy birinchi uch fazali transformatorni 1889 yilda ixtiro qildi.
Transformatorlar ishlatish joyiga qarab kuch transformatorlari va mahsus kuch transformatorlariga bo‘linadi. Umumiy maqsadlarda ishlatiladigan kuch transformatorlaridan elektr energiyasini uzatish sistemalarida kuchaytiruvchi transformator sifatida foydalanadi.
Maxsus transformatorlarga quydagilar: maxsus maqsadlarda ishlatiladigan kuch transformatorlari, to‘g‘rilagich transformatorlari, payvandlash transformatorlari, radiotransformatorlar, o‘lchov va sinov transformatorlari va boshqalar kiradi
Sovitilish usuli bo‘yicha Sovitilish usuli bo‘yicha 1. Moy bilan 2. Quruq sovitiladigan
Transformatorlar fazalarining soni (bir fazali, uch fazali va ko’p fazali), chulg‘amlarining soni (ikki chulg‘amli, ko‘p chulg‘amli va ko’p cho’lg’amli)
Transformatorning tuzilishi
va ishlash prinsipi
O’zakning tuzlishi
Chulg‘amlar mis ba’zan alyumin simlardan o‘raladi. Izolyator sifatida kam kuvvatli transformatorlarda laklar, o‘rta quvvatlilarda parafin va moy shimdirilgan qog‘ozlar katta quvvatlilarda maxsus moylar ishlatiladi.
O‘zgaruvchan elektr toki birinchi cho‘lg‘amda o‘zgaruvchan magnit oqimini yuzaga keltiradi, bu oqim o‘zak orkali ikkinchi cho‘lg‘amga uzatiladi va elektromagnitik induksiya qonuniga asosoan ikkinchi chulg‘amda o‘zgaruvchan elektr toki xosil bo‘ladi
Chulg‘amlarda xosil bo‘lgan induksiya EYuK mos holda
Chastota va magnit oqimi Ф o‘zgarmas bo‘lganda chulg‘amlarda induksiyalangan E.Yu.K. chulg’amlar o‘ramlari soniga pronorsional ekan, bu nisbat transformatorning transformasiya koeffisenti deyiladi.
Yuqori kuchlanishli chulg‘amdagi EYUK qiymatining past kuchlanishli chulg‘amdagiga nisbati transformatorlarning transformatsiya koeffitsenti deyiladi va k bilan belgilanadi
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi fargʻona politexnika instituti «elektr texnikasi, elektr mexanikasi va elektr texnologiyalari»
|
