O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti yuldashev Ulmasbek Abdubanapovich

115 
Ierarxik yoki ba’zan ular deyilganidek, daraxt tuzilmalari bitta asosiy, asosiy 
sahifaga ega, bu butun sayt uchun kirish joyidir. Har qanday ichki sahifa axborot 
manbai sifatida ishlatilishi mumkin va mantiqan bog‘liq va nisbatan alohida pastki 
satrlar to‘plami uchun kirish, sarlavha sahifasi sifatida xizmat qilishi mumkin. 
 
42-rasm. Ierarxik tuzilish 
Ierarxik tuzilmalarni yangilash butun uzel topologiyasini global qayta 
qurishni o‘z ichiga olmaydi. Barcha o‘zgarishlar ba’zi bir qismlar bilan cheklangan 
- subtree; uning tashqarisidagi bo‘g‘inlar va tepaliklar ta’sir qilmaydi. Ko‘pincha 
uzelning ierarxik daraxt tuzilishi ma’lumotni taqdim etishning tabiiy shakli 
hisoblanadi, chunki ko‘plab axborot manbalari yoki mavzular subordinatsiya 
printsipiga muvofiq tashkil etilgan. Aniq fanlarning vakillari asl va uning taqdimoti 
o‘rtasidagi bunday munosabatni homomorfizm deb atashadi. 
Bir-biriga bog‘langan struktura 
Bunday tuzilmalarni topologiyasi bo‘yicha hech qanday cheklovlar 
qo‘yilmagan holda ko‘paytirilgan deb atash odatiy holdir. webo‘xshash 
topologiyaga ega uzellar, har bir sahifani har biri bilan bog‘lash mumkin. Bir 
qarashda, bunday tuzilmalar foydalanuvchi uchun qulaydir, chunki ular uzelning 
oraliq nuqtalarini chetlab o‘tib, har qanday mahalliy manzilga tezda borishga imkon 
beradi. Ushbu taxmin faqat kichik saytlar uchun puxta o‘ylangan navigatsiya 
maslahatlari tizimi tomonidan oqlanadi. Chegaralar va navigatsiya buyruqlari 
sonining ko‘payishi bilan ko‘p bog‘langan saytlarni saqlash va harakat qilish 
qiyinlashadi. Mahalliy tuzatishlar va parcha-parcha sahifalar sayt bo‘ylab 

116 
tarqalishga moyil. Darhaqiqat, oddiy sahifani almashtirish uchun to‘liq 
"inventarizatsiya" va manba yoki manzil sifatida ishtirok etadigan barcha 
havolalarni yangilash kerak. 
Katta saytlar maxsus indexatsiya tizimi yoki navigatsiya xaritasi bilan 
jihozlangan bo‘lishi kerak, bu esa tashrif buyuruvchilarning harakatlanishini 
osonlashtiradi. 
 
43-rasm. Bir-biriga bog‘langan struktura 

Download 4,4 Mb.