598
asoslangan iqtisodiyotdan bozor iqtisodiyotiga o’tishning xususiyatlari. O’tish davrida
bozor iqtisodiyotini shakllantirishning asosiy yo’nalishlari.
O’tish davri iqtisodiyotining asosiy belgilari. Bozor iqtisodiyotiga o’tishning milliy
modellari. Bozor iqtisodiyotiga o’tishning o’zbek modeli, uning tamoyillari va
xususiyatlari. O’zbek modelida hozirgi davrdagi jahon moliyaviy
iqtisodiy inqirozining
salbiy ta’sirlaridan himoya vositasining mujassamlashganligi. O’zbekistonda bozor
iqtisodiyotiga o’tishning bosqichlari.
Iqtisodiy islohotlarning mazmuni. O’zbekistonda iqtisodiy islohotlarni amalga
oshirish kontseptsiyasi va strategiyasi hamda asosiy yo’nalishlari. Iqtisodiy islohotlarning
bosqichlari va ularning vazifalari. O’zbekistonda islohotlarni
chuqurlashtirish va
iqtisodiyotni erkinlashtirishning asosiy yo’nalishlari.
Mamlakatni modernizatsiyalash jarayonining mazmuni va uning bozor iqtisodiyotiga
o’tishni ta’minlashdagi roli. Modernizatsiyalash jarayonining tamoyillari, asosiy belgi va
tarkibiy qismlari. Hozirgi davrda O’zbekistonda modernizatsiyalash jarayonlarining asosiy
yo’nalishlari. 2017-2021 yillarda mamlakatimizni ijtimoiy-iqtisodiy
rivojlantirishning
ustuvor yo’nalishlari.
3-MODUL. MIKROIQTISODIYOTNING AMAL QILISH VA RIVOJLANISH
QONUNIYATLARI
7-mavzu. Talab va taklif nazariyasi. Bozor muvozanati
Talab tushunchasi. Individual talab va bozor talabi. Talab qonuni. Giffen samarasi.
Talab egri chizig’i. Talab miqdoriga ta’sir qiluvchi omillar: iste’molchi didi,
bozordagi
iste’molchilar soni, ularning pul daromadi, o’rnini bosuvchi tovarlar narxi, kelajakda narx
va daromadlarning o’zgarishi ehtimoli. Oliy va past toifali tovarlar. Engel qonuni. Engel
egri chizig’i.
Taklif tushunchasi. Taklif qonuni. Taklif egri chizig’i. Taklif miqdoriga ta’sir
ko’rsatuvchi omillar: resurslar narxi,
ishlab chiqarish texnologiyasi, soliqlar va
subsidiyalar, boshqa tovarlar narxi, narx o’zgarishining
kutilishi, ishlab chiqaruvchilar
soni. Iqtisodiy resurslarga talab va taklifning xususiyatlari.
Talab va taklif miqdorlarining mos kelishi. Qisqa va uzoq davrlarda talabning
o’zgarishi. Bozor muvozanati. Xususiy va umumiy muvozanatlik.
Talab va taklif
egiluvchanligi va ularni belgilab beruvchi omillar. Egiluvchanlik koeffitsentini hisoblash
usullari.
Iste’molchi hatti-harakati nazariyasi. Iste’molchining afzal ko’rishi. Naflilik
funktsiyasi. So’nggi qo’shilgan naflilik. Naflilikni maksimallashtirish qoidasi.
Iste’molchining muvozanatli holati. Befarqlik egri chizig’i.
Befarqlik kartasi
.
Iste’molchi
byudjetining cheklanganligi. Byudjet chizig’i. Narx va daromadlar o’zgarishining
iste’molchi tanloviga ta’siri.