• 5.4. Takrorlanishlar soni aniq bo‘lmagan sikllar. 5.5. Matritsalar (ikki o‘lchamli massivlar) tushunchasi.
  • 5.1. Takrorlanuvchi (siklik) hisoblash jarayonlari
  • 5.1-rasm. Takrorlanuvchi algoritmning tasniflanishi 19
    		•

    - bob. TAKRORLANUVCHI HISOBLASH JARAYONLAR




    Download 1,08 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet29/71
    Sana22.12.2023
    Hajmi1,08 Mb.
    #127027
    1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   71
    Bog'liq
    Algoritmlashtirish va dasturlash asoslari

    5- bob. TAKRORLANUVCHI HISOBLASH JARAYONLAR 
     
    5.1. Takrorlanuvchi (siklik) hisoblash jarayonlari.
    5.2. Vektor elementlari qiymatini yig‘indisini topish masalasining blok-
    chizmasi.
    5.3. Aniq berilgan son asosida oddiy sikllarni tashkil etish blok-chizmalari.
    5.4. Takrorlanishlar soni aniq bo‘lmagan sikllar.
    5.5. Matritsalar (ikki o‘lchamli massivlar) tushunchasi. 
    5.6. Matritsaning elementlar yig‘ndisini topish algoritmini tuzish. 
    5.7. Kvadrat matritsa elementlarini qayta ishlashning variantlari. 
    5.1. Takrorlanuvchi (siklik) hisoblash jarayonlari 
    Hisoblash bosqichlarini ko‗p marta qaytarishi mumkin bo‗lgan hisoblash 
    jarayonlari takrorlanuvchi deyiladi. Sikllar shaxsiy kompyuterda masalalarni 
    algoritmlashtirish va dasturlashtirishning asosini tashkil qiladi.
    Hisoblash jarayonlarini ko‗p marta qaytariladigan qismi siklning tanasi deyiladi. 
    Takrorlanuvchi algoritmlar quyidagilarga ajraladi: 
    1) sikl tanasining algoritmining turi bo‗yicha; 
    2) takrorlanuvchi jarayonni boshqarish xususiyatiga ko‗ra. 
    Silkning tanasi algoritmi chiziqli, tarmoqlangan va takrorlanuvchi bo‗lishi 
    mumkin. Algoritmning turiga ko‗ra siklning tanasidagi takrorlanuvchi algoritmlar 
    oddiy va murakkab bo‗lishi mumkin. 
    Agar siklning tanasi chiziqli yoki tarmoqlangan hisoblash jarayonlaridan iborat 
    bo‗lsa unda u oddiy takrorlanuvchi algoritm deyiladi.
    Agar siklning tanasi takrorlanuvchi hisoblash jarayonlaridan iborat bo‗lsa unda u 
    murakkab takrorlanuvchi algoritm deyiladi.
    Takrorlanuvchi algoritmning tasniflanish chizmasi 5.1- rasmda keltirilgan. 

    50 
    5.1-rasm. Takrorlanuvchi algoritmning tasniflanishi
    19
    Boshqaruvchi qismning xususiyatiga ko‗ra siklning qaytarilishlar soni aniq 
    bo‗lgan bo‗lishi va aniq bo‗lmagan bo‗lishi ham mumkin. Aniq bo‗lgandan siklning 
    necha marta qaytarilishi ko‗rsatiladi, masalan 20, 50, 100. Aniq bo‗lmaganda ma`lum 
    bir natural son orqali ifodalanadi, masalan N, M, K. 
    Takrorlanuvchi algoritmning asosiy qismlaridan bo‗lib quyidagilar hisoblanadi: 
    siklning tanasi (ST), boshqaruvchi qism (BQ), yangi qiymatlarni shakllantirish 
    (YAQSH) va yangi qiymatlarni kiritish (YAQK). Ushbu qismlarning bajarilishi 
    ketma-ketligi turlicha bo‗lishi ham mumkin. Ularning ayrimlarini ko‗rib chiqamiz. 
    Takrorlanuvchi jarayonlarni tashkil qilishning turli usullari mavjuddir. Quyidagi 
    5.2- rasmda ularning ayrimlaridan misollar keltirilgan. 
    19
    R.Dadabayeva, Sh.Nasridinova, N.Shoaxmedova, L.Ibragimova, Sh.Ermatov. Axborot-kommunikatsion 
    texnologiyalar va tizimlar.-T.: ―Sano-standart‖ nashriyoti. O`quv qo`llanma. 2017. B. 262 
    Takrorlanuvchi algortim 
    O‘zgaruvchining
    birlamchi qiymatini berish 
    Sikl tanasi 
    Boshqarish 
    Oddiy sikl 
    Murakkab sikl 
    Qo‘yilgan 
    shartni bajarish 
    Aniq berilgan 
    son asosida 
    takrorlashlar
    Chiziqli 
    hisoblash 
    jarayoni 
    Tarmoqlangan 
    hisoblash 
    jarayoni 
    Takrorlanuvchi 
    hisoblash 
    jarayoni 

    51 
    Yo‗q
    Yo‗q 
    Ha
    Ha 
    a) b)
    Ha
    Ha 
    Yo‗q
    Yo‗q 
    v) g)

    Download 1,08 Mb.
    1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   71




    Download 1,08 Mb.
    Pdf ko'rish
    Bosh sahifa
    Aloqalar
        Bosh sahifa
    Dərs
    Mühazirə
    Qaydalar
    Referat
    Xülasə
    Yazı


    - bob. TAKRORLANUVCHI HISOBLASH JARAYONLAR

    Download 1,08 Mb.
    Pdf ko'rish