|
O`zbekiston Respublikasi Oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi Toshkent davlat texnika universiteti Qo`qon filiali
|
| Sana | 19.07.2024 | | Hajmi | 39,84 Kb. | | #267948 |
Bog'liq 2-20 guruh Rofiqov Diyorbek Soha iqtisodiyoti mustaqil ishi
O`zbekiston Respublikasi
Oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi
Toshkent davlat texnika universiteti Qo`qon filiali
2-20 guruh talabasi
MamasodiqovaGuljamolning
Soha iqtisodiyoti va menejmenti
fanidan
MUSTAQIL ISHI
QO`QON-2022
Mavzu : ’’ Lehman Brothers’’ moliyaviy hizmatlar kompaniyasining bankrot bo`lish sabablari
Kompaniya haqida ma`lumot
Lehman Brothers Holdings Inc. 1850 yilda Rimpardan (Bavariya) immigrantlar bo'lgan yahudiy birodarlar Genri , Emmanuel va Meyer Lemann tomonidan asos solingan global moliyaviy xizmatlar kompaniyasi . Lehman Brothers investitsiya banki, qat'iy daromadli qimmatli qog'ozlar (ayniqsa, AQSh g'aznachiligi qimmatli qog'ozlari ) savdosi va savdosi , tadqiqotlar, investitsiyalarni boshqarish , xususiy kapital va xususiy bank faoliyati bilan shug'ullangan . Lehman Brothers investitsiya biznesida jahon yetakchilaridan biri bo'lgan, 2008 yilda bankrotlik to'g'risida ariza berishdan oldin, Lehman eng yirik to'rtinchi o'rinni egallagan.
Kompaniyaning bankrot bo`lish sabablari
Leman tezda ipoteka bozoridagi eng yirik o'yinchiga aylandi. 2003 yilga kelib, bank tomonidan berilgan ipoteka kreditlari hajmi 18,3 milliard dollarga baholandi, bu esa AQSh reytingida uchinchi qatorni egallash imkonini berdi. 2004-yilda bu ko‘rsatkich 40 milliard dollargacha oshdi, 2006-yilda Aurora va BNC oyiga 50 milliard dollar miqdorida ipoteka kreditlari berdi. 2008 yilga kelib, Lehman ushbu kreditlarning 680 milliard dollarini atigi 22,5 milliard dollar kapital bilan ajratdi.Bozor nuqtai nazaridan, bu Lemanning xavfli ko'chmas mulk bozoridagi aktivlari darajasi uning sof qiymatidan 30 baravar ko'p ekanligini anglatadi. Bunday zaif tuzilma bilan uy-joy bozori qiymatining 3-5% darajasida pasayishi bankni darhol barcha kapitaldan mahrum qiladi. Ipoteka inqirozining boshlanishi bilan aynan shunday bo'ldi.
2008 yil 15 sentabrda kompaniya o'z mijozlarining ko'pchiligi chiqib ketganidan so'ng, o'z aktsiyalarining pasayishi va kredit reyting agentliklari tomonidan aktivlarning qadrsizlanishi natijasida bankrotlikdan himoya qilish uchun 11-bobga murojaat qildi , bu esa ishonchni yo'qotishiga olib keldi. Lemanning subprime ipoteka inqirozidagi ishtiroki va uning kamroq likvidli aktivlarga duchor bo'lishi. Lemanning bankrotlik to'g'risidagi arizasi AQSh tarixidagi eng yirik hujjat bo'lib, 2007-2008 yillardagi moliyaviy inqirozning rivojlanishida katta rol o'ynagan deb ishoniladi .
2008 yilda Leman davom etayotgan subprime ipoteka inqirozi tufayli misli ko'rilmagan yo'qotishlarga duch keldi . Lemanning yo'qotishi asosiy ipoteka kreditlarini sekyuritizatsiya qilishda subprime va boshqa pastroq reytingli ipoteka transhlarida katta lavozimlarni egallash bilan bog'liq; Lehman shunchaki pastroq baholi obligatsiyalarni sota olmadimi yoki ixtiyoriy ravishda saqlab qoldimi, aniq emas. Qanday bo'lmasin, 2008 yil davomida past baholi ipoteka bilan ta'minlangan qimmatli qog'ozlar katta yo'qotishlarni to'pladi. Ikkinchi moliyaviy chorakda Lehman 2,8 milliard dollar zarar ko'rdi va 6 milliard dollarlik aktivlarini sotishga majbur bo'ldi [54] .. Faqat 2008 yilning birinchi yarmida Lehman aktsiyalari o'z qiymatining 73% ni yo'qotdi, chunki kredit bozori keskinlashishda davom etdi .
2008 yil avgust oyida Lehman o'zining ishchi kuchining 6 foizini, ya'ni 1500 kishini sentyabr oyida uchinchi chorak hisobot muddati tugashidan biroz oldin [54] ishdan bo'shatish niyatida ekanligini e'lon qildi . 2008 yil 22 avgustda Lehman aktsiyalari davlat nazoratidagi Koreya taraqqiyot banki bankni sotib olishni ko'rib chiqayotgani haqidagi xabarlar tufayli 5% (haftalik 16%) yopildi [56] . Koreya Taraqqiyot banki “tartibga solish talablariga javob berish va kelishuvga sheriklarni jalb qilishda qiyinchiliklarga duch kelayotgani” haqidagi xabarlar paydo bo‘lgach, bu yutuqlarning katta qismi tezda yo‘q qilindi .
2008-yil 13-sentabr, shanba kuni Nyu-York Federal zaxira bankining o‘sha paytdagi prezidenti Timoti Geytner Lehmanning kelajagi haqida yig‘ilish o‘tkazdi, unda uning aktivlarini favqulodda tugatish ehtimoli bor edi .
Ertasi kuni, yakshanba, 14-sentyabr, Xalqaro ayirboshlash va derivativlar assotsiatsiyasi (ISDA) bozor ishtirokchilariga Lehmanning bankrotligi munosabati bilan o'sha kunning oxirida [73] turli derivativlardagi pozitsiyalarni ofset qilish imkonini beruvchi eksklyuziv savdo sessiyasini taklif qildi . Garchi bankrotlik to'g'risidagi ariza kechiktirilgan bo'lsa-da, ko'plab dilerlar maxsus sessiyada tuzilgan bitimlarni hurmat qilishdi .
Dushanba kuni soat 1:00 dan sal oldin (UTC−5), Lehman Brothers Holdings 613 milliard dollarlik bank qarzi, 155 milliard dollarlik obligatsiyalar qarzi va 639 milliard dollarlik aktivlarga tayanib, 11-bobga bankrotlikdan himoya qilish uchun ariza berishini eʼlon qildi .
Ertalab Lehman xodimlarining 745 Yettinchi avenyudagi dunyo shtab-kvartirasidan fayllar, kompaniya logotipi va boshqa narsalarni olib tashlash sahnalari ko'rindi.Tomosha kun davomida va keyingi kungacha davom etdi .
Xulosa
Lehman kompaniyasining inqiroziga sabab bo`lgan noto`g`ri olib borilgan siyosatlar maxsuli va yoki yana buni shoshma shosharlik oqibati deb nomlasak ham bo`ladi . Kompaniyaning eng cho`qqiga chiqqan paytida aqil bilan emas shoshilib ish ko`rishi asta sekinlik bilan kompaniyani boshi berk ko`cha tomon yetaklagan . pog`onama-pog`ona o`z aksiyalarini va moliyaviy bozordagi o`rnini yo`qolib borishi , muammolar ustidan muammolar , qarzlarning ortib borishi bankrotlik sari ochilgan qizil yo`lakcha sifatida gavdalandi . mutassadilarning olib borgan sayi harakatalri esa shunchaki bankrotlikni elon qilinishini vaqtincha kechiktirdi xolos . Bundan shuni xulosa qilishimiz kerakki kompaniyani yuritishda shoshilish va tezlik bilan qaror qabul qilishlardan chetlanish va uzoq muddatga mo`ljallangan , tajribalar asosida qurilgan rejalar bilan harakatlanish lozim ekan .
|
| |
