Siqish usullari
| |
Sharxlari
| | |
Shennon – Fano
kodlash usuli
|
Yuqori ishonchli simvollar qisqa kodli so‗zlar
bilan almashtiriladi
| |
Xaffman kodlash
usuli
|
Yuqori ishonchli simvollar qisqa kodli so‗zlar
bilan almashtiriladi
| |
LZW usuli
|
Yagona kodli belgilar satriga almashtiriladi.
Matn taxlil qilinmaydi. Uning o‗rniga har bir yangi simvollar satri jadval satriga qo‗shiladi
| |
Unix – siqish usuli
|
O‗sib borayotgan lug‗atdagi LZW kodlar ishlatiladi. Boshlang‗ich lug‗at 512 ta elementni
o‗z ichiga oladi
|
2.4-jadval
Ovozni siqish usullari
Ovoz kodeklari
|
Foydalanish
|
Tezlik (Kbit/s)
| |
Kod – impulsli
modulyatsiya (G.711)
|
Tor polosali nutq (300…3300 Gs)
|
64
| |
GSM
|
Tor polosali nutq (300…3300 Gs)
|
13
| |
CS-ACELP (G.729)
|
>>
|
8
| |
G.723.3
|
>>
|
6,4 va 5,3
| |
Adaptiv differensial
impuls – kodli modulyatsiya (G.726)
|
>>
|
32
| |
SBC
|
Keng polosali nutq (50…7000 Gs)
|
48/56/64
| |
MPEG layer III
(MP3)
|
CD sifatdagi keng polosali ovoz
(10…22 KGs)
|
128…112
|
2.5-jadval
Videoni siqish usullari
Siqish sxemasi
|
Sharxlar
| |
MPEG-1
|
CD-ROM ga yozishda VSR NTSC (352 x 240) formatda
siqish uchun ishlatiladi va uzatish tezligi 1,2 Mbit/s
|
2.5-jadval davomi
|
MPEG-II
|
Audio va videoni kodlash uchun umumiy standart. Uzatish rejimida xatoliklardan himoya qilishni ta‘minlaydi. DVB uzatish va High Definion television (HDTV) sifatiga teng miqdorda siqishni ta‘minlaydi. MPEG-2 to‗rt variantdagi o‗lchamni qo‗llab quvvatlaydi: kichik (low) (352x240), asosiy (main) (720x480), yuqori-1440 (high-1440) (1440x1152) va yuqori (high) (192x1080). Ma‘lumot
uzatish tezligi 3…100 Mbit/s ga teng
| |
MPEG-IV
|
Kam o‗tkazuvchan sig‗imli tarmoq (64 Kbit/s) uchun siqishni qo‗llab quvvatlaydi. Bu barcha multimedia
komponentlarida yagona yaxshi siqiluvchi format
| |
N.261
|
Bir necha 64 Kbit/s tezlikdagi ISDN bo‗yicha videotasvirni uzatishni ta‘minlaydi. Sxema ramka ichida va ular
orasidagi o‗xshash siqishga asoslangan
| |
N.263
|
Sxema juda kichik o‗tkazish qobiliyatiga ega bo‗lgan
simsiz tarmoq bo‗ylab video tasvirlarni uzatishga mo‗ljallangan
|
Quyidagi 2.4-rasmda ma‘lumotlarni siqish tizimining shartli strukturasi keltirilgan:
Manba ma‘lumotlari
Ma‘lumotlarni siqish
Qayta tiklangan ma‘lumotlar
2.4-rasm. Ma‘lumotlarni siqish tizimining shartli strukturasi
Ma‘lumotlarni siqish tizimi koder va dekoder manbalaridan iborat. Koder manba ma‘lumotlarini siqilgan ma‘lumotlarga aylantirib beradi, dekoder esa siqilgan ma‘lumotlardan manba ma‘lumotlariga qayta tiklash uchun mo‗ljallangan. Dekoderdan chiqqan qayta tiklangan ma‘lumotlar manba ma‘lumotlari bilan aniq mos kelishi yoki ozgina farq qilishi mumkin.
Ma‘lumot siqish usullari ko‗p, lekin ular barcha ma‘lumotlar ortiqchaligini kamaytirish uchun uchta nazariy usullarga asoslangan:
– ma‘lumotlarning tuzilishini o‗zgartirish;
ma‘lumotlarni mazmunini o‗zgartirish;
bir vaqtning o‗zida ham tuzilishini ham mazmunini o‗zgartirish. Ikki turdagi ma‘lumotlarni siqish tizimlari mavjud:
axborotni yo‗qotishlarsiz siqish tizimlari (siqishni buzmaydiganlar);
axborotni yo‗qotishlar bilan siqish tizimlari (siqishni buzadiganlar).
| 