|
Matritsani tashkil etishning asosiy xususiyatlari
|
| bet | 3/5 | | Sana | 14.06.2024 | | Hajmi | 29,06 Kb. | | #263752 |
Bog'liq Mustaqil ishMatritsani tashkil etishning asosiy xususiyatlari
Matritsani tashkil etish yoki matritsa tuzilmasi – bu ishchilar o‘z vazifalarini bajarishda davom etib, aniq loyihalarda ishtirok etadigan biznes konfiguratsiyasi. Ikkala kanallardan foydalaniladi: bir tomondan, asosiy ierarxiya va boshqa tomondan, aniq dasturlar.
Odatda, ushbu dasturlar yoki portfellar kompaniya taqdim etadigan xizmatlarni aks ettiradi. Mijozning ehtiyoji va xizmati aniqlangandan so'ng, kompaniya loyihani boshlaydi, unda uni amalga oshirish uchun turli bo'limlarning xodimlari bilan ko'p tarmoqli guruh tuziladi.
Ushbu turdagi tashkilot an’anaviy ishchilar jadvalidagi kabi funksiyalari bo‘yicha guruhlangan ishchilarga ish haqi tuzilishini saqlaydi, shuningdek ularni tezroq qondirish uchun o‘zgarishlarga va bozor talablariga moslashishga tayyor.
Boshqacha qilib aytganda, u loyihalarni muvoffaqiyatli yakunlash uchun individual nazoratida moslashuvchanlik va katta xavfsizlikning afzalliklarini taklif etadi, shuningdek tashkilot ichida rivojlanish va targ‘ib qilish imkoniyatini taqdim etadi.
Ushbu amaliyot mas’uliyat delegatsiyasini, hamkorlik va idoralararo aloqa, resurslar va ko‘nikmalar bilan bo‘lishish hamda dinamik ish muhitiga yordam beradi.
Matritsali tashkilot 1970-yildan so‘ng kompaniyalarning ishlab chiqarish operatsiyalarini mijozlarga tezkor javob berishga moslashtirish uchun mashhur bo‘ldi.
Ushbu qarorni qabul qilgan kompaniyalar konservotiv korporativ tanqidlardan va ularning tarkibiy modellarini raqobat yo‘li bilan nusxalashdan kelib chiqib, yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan moliyaviy beqarorliklarni oldini olish uchun ichki tuzilmani sir tutishgan.
Matritsani tashkil etishning asosiy xususiyatlari quyidagilar:
1. Bu loyihalar asosida ishlashga imkon beradi. Ushbu element, ehtimol matritsaning egiluvchan va ikkilamchi tuzilishini keltirib chiqaradigan an’anaviy chiziqli ierarxiya tashkilotlari jadvallarini zamonaviylashtiradi va soddalashtiradi. Kompaniya bir vaqting o‘zida uning idoraviy funksiyalariga ta’sir qilmasdan bir nesta loyihalar ustida ishlashi mumkin. Loyihaning tug'ilishidan so'ng turli xil ko'nikmalar va bilimlarga ega odamlar bilan ishchi guruh yaratiladi. Ushbu uskunalar vaqtinchalik va mijozlar ehtiyojlarini qondirish uchun yig'iladi. Odatda, loyihaning to'liq yoki qisman bajarilishi uchun rejalashtirilgan vaqt bajariladi. Loyiha tugagandan so'ng, a'zolar boshqa dasturlarga tayinlanishi mumkin. Ishchilar hech qachon o'zlarining dastlabki bo'limlariga qarashni to'xtatmaydilar.
2. Iste'dodlar va resurslarning dinamikligi. Malakali xodimlar va resurslar funktsional bo'limlar va loyiha guruhlari o'rtasida taqsimlanishi mumkin. Shu tarzda ular yanada samarali va tashkilot tarkibidagi ko'plab bo'linmalar tomonidan foydalaniladi.
3. Aloqa va erkin axborot oqimi. Matritsa tarkibi xodimlarga bo'lim chegaralariga qaramay tezroq aloqa qilish imkoniyatini beradi. Ya'ni, ma'lumot tashkilotda ham, yon tomonda ham oqadi. Xuddi shu loyihaning foydali ma'lumotlari ilova qilinishi shart emas; u hamma uchun mavjud bo'lishi mumkin. Bu axborot siloslaridan saqlanib qoladi va tashkilotni birlashtiradigan kooperativ ish muhitini yaratadi.
4. Bu bir vaqtning o'zida ikkita boshqaruvchi shaxsning mavjud bo'lishiga imkon beradi. Har bir yangi ishchi guruhga loyiha menejeri tayinlanadi, u loyiha davomida jamoa a'zolarining etakchisi vazifasini bajaradi. Ushbu mas'ul shaxsning vazifalari har bir bo'limning doimiy menejerlariga bo'ysunmaydi yoki undan ustun emas. Shunday qilib, ba'zida xodim bir vaqtning o'zida ikkita xo'jayinga ega bo'lishi mumkin. Ushbu tizim ziddiyatga olib kelmasligi uchun, ikki boshliq o'rtasida vakolat va javobgarlikni taqsimlash parametrlari yaxshi belgilangan bo'lishi muhimdir.
5. Bo'lajak menejerlarni rivojlantirish. Loyiha a'zolariga vaqtinchalik vazifalar berilishi matritsani tashkil qilishni kelajakdagi menejerlarni o'qitish uchun juda yaxshi sharoitga aylantiradi, chunki ularni ko'p tarmoqli ish muhitida aniqlash osonroq.
6. Mas'uliyatning og'irligi boshqalarga topshirilgan. Loyiha menejeri belgilangan muddat va byudjet doirasida uning bajarilishi uchun bevosita javobgardir. Bu funktsiyalarga muvofiqligini ta'minlash uchun kuchli etakchilikni talab qiladi. Loyihaning muvaffaqiyati tashkilotning ierarxiyasidan qat'i nazar, menejerning muhim qaror qabul qilishiga bog'liq bo'ladi. Ushbu modallik shuningdek funktsiyalar va jarayonlarni markazsizlashtiradi, butun tuzilish davomida ma'lum darajada operatsion mustaqillikka yo'l beradi.
7. Tezroq va samaraliroq javoblarni taklif qiladi. Yangi loyiha uchun fanlararo jamoalarni shakllantirish juda tez sodir bo'lishi mumkin va dastur deyarli darhol boshlanadi. Loyihalar kompaniya taqdim etadigan xizmatlar va mahsulotlarga asoslangan; u holda, kadrlar bilan ta'minlash va ish boshlash vaqti minimal bo'ladi va chiziqli buyruq zanjiri tomonidan byurokratik ma'qullashni talab qilmaydi. Bu kompaniyaga bozor talab qilayotgan narsalarga tezda moslashishga, juda qisqa vaqt ichida qoniqarli sifatli natijalarni berishga va agar kerak bo'lsa, darhol boshqa loyihani boshlashga imkon beradi. Bu, shuningdek, parallel ravishda rivojlanayotgan ko'plab loyihalarning mavjud bo'lishiga imkon beradi.
8. Loyihaning oxiri ishning oxiri emas. Loyiha yopilgandan yoki tugagandan so'ng, kompaniya xodimlarni boshqa joyga ko'chirish haqida tashvishlanmaydi, chunki xodimlar hech qachon ish joylarini tark etishmaydi. Bu kompaniya uchun xarajatlarni pasaytiradi. Ba'zi bir kompaniyalarda har bir loyiha bo'yicha maxsus to'lov yoki bonus ko'rsatkichi jamoaning har bir a'zosi uchun qo'llaniladi, ammo ular xodimning doimiy ish haqi uchun mustaqil ravishda to'lanadi. Boshqalarda ham doimiy ish, ham jamoaga yoki loyihaga tayinlash ish funktsiyalarining bir qismidir.
|
| |
