|
O`zbekiston respublikasi xalq ta`lim vazirligi a. Avloniy nomidagi xalq ta`limi muammolarini o`rganish va istiqbollarini belgilash ilmiy-tadqiqot instituti
|
| bet | 7/16 | | Sana | 07.11.2022 | | Hajmi | 355.4 Kb. | | #29252 |
Bog'liq Bitiruv malakaviy ishi Newton, BMI-namuna 2022, БМИ, намуна БМИ, Buxoro davlat universiteti, Termiz davlat universiteti, 0427cbaa-2a3f-4c8b-8989-6b6d24348c17, Abdimumin m 2 1 Copy , shiryaev pro-1, UZM2023, Xudoykulov Maruf, 1.ДИССЕРТАЦИЯ . Б ,М. доклад11, My daily routine for English CEFR, Axborotlarning kompyuterda tasvirlanishi-fayllar.orgMisol. hisoblansin:
Ko’phadlarni ko’paytuvchilarga ajratish usullari
Ta`rif: Ko’phadni ko’paytuvchilarga ajratish deb berilgan ko’phadni ikki yoki bir necha birhad va ko’phadlarning ko’paytmasiga aynan almashtirishga aytiladi.
Ko`phаdlаrni ko`pаytuvchilаrgа аjrаtish аsоsаn quyidаgi usullаr оrqаli аmаlgа оshirilаdi:
1) umumiy ko`pаytuvchini qаvsdаn tаshqаrigа chiqаrish usuli;
2) gruppаlаsh usuli;
3) bеrilgаn ko`phаdgа qisqа ko`pаytirish fоrmulаlаrini tаdbiq qilish usuli.
4) bеrilgаn ko`phаdgа qo`shimchа hаdlаrni kiritish usuli;
5) bеrilgаn ko`phаdni mаtеmаtik fоrmulаlаr yordаmidа аyniy аlmаshtirib ko`paytuvchilapga аjrаtish usuli;
6) bеrilgаn ko`phаdni ildizlаrigа ko`rа ko`pаytuvchilаrgа аjrаtish usuli;
Umumiy ko’paytuvchini qavsdan tashqariga chiqarish usuli
Umumiy ko’paytuvchi birhaddan iborat bo’lgan hol.
1-misol. Ko’phadni ko’paytuvchilarga ajrating:
Umumiy ko’paytuvchi ko’phaddan iborat bo’lgan hol.
2-misol. Ko’phadni ko’paytuvchilarga ajrating:
Izoh. Umumiy ko’paytuvchiga ega bo’lmagan ko’phadlarni biror hadini yoki biror hadining bo’luvchisining qavs oldiga chiqarish bilan aynan almashtirishni bajarilish natijasiga ham ko’paytuvchilarga ajratish deb qarash mumkin:
3-misol. Ko’phadni ko’paytuvchilarga ajrating:
yoki
4-misol. ko’phadni ko’paytuvchilarga ajating.
Yechish.
5-misol. ko’phadni ko`paytuvchilarga ajrating.
Yechish.
Gruppalash usuli
1-misol. Ko’phadni ko’paytuvchilarga ajrating:
Yechish. Ko’phadning barcha hadlari umumiy ko’paytuvchiga ega emas. Ammo hadlarning bir gruppasi (birinchi uchtasi) umumiy ko’paytuvchi m ga ega, hadlarning yana bir gruppasi (4-5-6-hadlar) esa umumiy ko’paytuvchi n ga ega. Birinchi uchta had (gruppa) dan m ni, qolgan hadlardan esa n ni qavs oldiga chiqaramiz. U holda berilgan ko’phad ikki had yig`indisiga aylanadi:
Bu ko’phad dan iborat umumiy ko’paytuvchiga ega bo’lib, uni yana qavs oldiga chiqarish mumkin:
ya`ni berilgan ko’phad ko’paytuvchilarga ajratiladi. Bu usulni gruppalash usuli bilan ko’paytuvchilarga ajratish deyiladi.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
O`zbekiston respublikasi xalq ta`lim vazirligi a. Avloniy nomidagi xalq ta`limi muammolarini o`rganish va istiqbollarini belgilash ilmiy-tadqiqot instituti
|
