3
Tuzuvchilar:
M.Mamadazimov
S.S.Navro’zova
D.I.Kamolova
Taqrizchilar:
dots. A.A.Axmedov
katta o’qituvchi N.K.Kamolov
Bakalavriatning 5140200 “Fizika-astronomiya” ta’lim yo’nalishi
talabalari uchun uslubiy ko’rsatma
Ushbu mustaqil uchun uslubiy ko’rsatma Navoiy davlat
pedagogika instituti Ilmiy kengashining 1-dekabr 2008-yil 4-sonli
yig’ilishida ko’rib chiqilgan va ma’qullangan.
Navoiy – 2008
4
KIRISH
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimovning 1997-yil
29-avgustda Oliy Majlis I chaqiriq IX sessiyasida so’zlagan “Barkamol
avlod – O’zbekiston taraqqiyotining poydevori” nutqi hamda mazkur
sessiyada “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” ning tasdiqlanishi, yangi
tahlildagi “Ta’lim to’g’risida” gi Qonunning qabul qilinishi bilan
mamlakatimiz ta’lim tizimini yangilashga asos solindi. Ayni paytda
mamlakatimiz ta’lim tizimida “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” ning
rivojlanish bosqichi davom etmoqda. Ushbu bosqichdagi asosiy vazifa
to’plagan tajribalarni tahlil etish va umumlashtirish asosida mamlakatni
ijtimoiy-iqtisodiy
rivojlantirish
istiqbollariga
muvofiq
kadrlar
tayyorlash tizimini takomillashtirish va rivojlantirish, ta’lim
muassasalarining resurs, kadrlar va axborot bazalarini yanada
mustahkamlash, o’quv tarbiya jarayonini yangi o’quv
uslubiy
majmualar, ilg’or pedagogik texnologiyalar bilan to’liq ta’minlashdan
iboratdir.
Respublikamizda yaratilgan Oliy ta’lim yo’nalishlari bo’yicha
o’quv rejalarida “Mustaqil ta’limga” keng ahamiyat berilgan. Talaba
mustaqil ta’limi O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim
vazirligining 2005-yil 21-fevraldagi №34 son buyrug’i bilan
tasdiqlangan “Talaba
mustaqil ishini tashkil etish, nazorat qilish va
baholash to’g’risidagi” Nizomi asosida yanada mustahkamlandi.
Talaba mustaqil ishining asosiy maqsadi fan o’qituvchisi
rahbarligida tegishli fanlardan mustaqil ishni ham nazariy ham amaliy
bajarish uchun zarur bilim va ko’nikmalarni
shakllantirish va
rivojlantirishdan iborat. Ta’lim-kishininng butun hayot yo’li davomida
zarur bo’ladigan ko’nikma va madaniy saviyasini yuksaltirib boradi.
Bilimga intilish va dunyoqarashni shakllantirishga olib keladi. Har
qanday mamlakatninig kuchi esa, uning intellektual
salohiyati bilan
belgilanadi.
Hozirgi paytda ko’pchilik rivojlangan mamlakatlarda bo’lgani
kabi, bizning Respublikamizda ham Oliy o’quv yurtlartiga kiruvchilar
bilimi test asosida baholanmoqda. Test sinovining an’anaviy sinov va
imtihonlardan bir qator asfzalliklari mavjud. Xususan, an’anaviy usulda
imtihon topshiruvchiga bir yoki bir
necha mavzuga oid tasodifiy
savollar beriladi, test nazoratida esa,
mazkur fanga doir barcha
ma’lumotlarni to’liq qamrab olgan savollar majmuasi asosida hamma
5
bir xil sharoitda sinovdan o’tkaziladiki, natijada baholashning
haqqoniyligi ta’minlanadi.
Har bir fanning o’ziga xos tomonlarini e’tiborga olib, mukammal
tuzilgan test yordamida imtihon topshiruvchining
faqat biliminigina
emas, balki ularning ijodiy fikrlashi, ilmiy dunyoqarashi va bilish
qobiliyatlari haqida ham axborotlar olish mumkin bo’ladi, test nazorati,
ayniqsa, o’z-o’zini nazorat vositasi sifatida ham alohida e’tiborlidir
Biz quyida talabalar bilimini baholashda “Umumiy astronomiya”
fanidan test-variant savollarini keltirdik. Ushbu savollarga javob topgan
talaba, albatta, “Mustaqil ta’lim” ni muvaffaqiyatli o’zlashtira oladi.