• Sig‘im qarshilikli zanjir.
  • O‘zgaruvchan tokning chastotasi qancha




    Download 0,66 Mb.
    bet2/2
    Sana16.12.2023
    Hajmi0,66 Mb.
    #120901
    1   2
    Bog'liq
    aktiv induktiv va sigim qarshilik

    Aktiv, Induktiv va sig'im qarshiliklar
    dt dt
    = X L I max sin   t + 90


    Ko‘rib turibmizki, tokning boshlang‘ich fazasi nolga teng bo‘lganda, induktivlikdagi kuchlanishning boshlang‘ich fazasi 90° ga teng. Demak, induktivlikdagi tok va kuchlanish orasidagi fazalar siljishi 90° ga teng, ya’ni tok o‘z kuchlani- shidan 90° siljigan bo‘ladi. 3.8- rasm, b da induktivlikdagi I va U vektorlar diagrammasi ko‘rsatilgan.
    Biz yuqoridagi induktivlikdagi kuchlanish uchun yozilgan

    ifodada yangi kattalik XL
    kiritgandik. XL
    =  L induktiv

    qarshilik deb ataladi.
    Sig‘im qarshilikli zanjir. Sig‘im chiziqli elektr zanjirida o‘zgarmas kattalik bo‘lib, iste’molchining elektr maydonida to‘planadigan energiya miqdorini xarakterlaydi:
    U 2
    WC C . 2
    Faraz qilaylik, 3.9- rasm, a dagi zanjirda U kuchlanishli
    sinusoidal tok I = Imax sin ·t ta’sir qilyapti. Bunda zanjirdagi
    o‘zgaruvchan tok o‘tkazgich kesim yuzasidan o‘tadigan zaryad miqdorining ma’lum vaqt davomida elementar o‘zgarishi bilan aniqlanadi:


    dq
    IC
    dt
    Zaryadning vaqt davomida o‘zgarishi:
    dq = cdU = cdUC.
    Bu ifodani hisobga olib, sig‘imdagi o‘zgaruvchan tokni yozsak:
    I =C dUC .

    Bu ifodadan


    C
    U I
    C C

    dt
    IC dt.


    Tokning qiymatini hisobga olgan holda ifoda quyidagicha yoziladi:

    U I max
    _ I max
    _

    CC
    sin tdt
    cos t X CI max sin t


    C
    90 .

     
    Bundan

    c
    X I — sig‘im qarshilik deyiladi.
    C
    Keltirilgan ifodalardan ko‘rinib turibdiki, kuchlanish- ning boshlang‘ich fazasi 90° ga teng. Demak, sig‘im qarshi- ligidagi tok va kuchlanish orasidagi faza siljishi 90° ga teng bo‘lib, tok kuchlanishdan 90° oldinda bo‘ladi.
    3.9- rasm, b da vektor diagramma ko‘rsatilgan. Sig‘imning qutblarida kuchlanish ko‘paygan sari, uning elektr maydonida to‘planadigan energiya miqdori ortib boradi. Bu energiya hech qanday foydali ish bajarmaydi, u manba bilan almashinib turadigan energiyadir. Bu almashinib turadigan energiyaning o‘zgarish tezligi manba chastotasiga nisbatan ikki marta ortiq bo‘ladi.
    Download 0,66 Mb.
    1   2




    Download 0,66 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O‘zgaruvchan tokning chastotasi qancha

    Download 0,66 Mb.