|
Pedagogik fikr tarixi va maktab amaliyotida o’qituvchi mahorati masalalari Reja
|
| bet | 3/7 | | Sana | 08.01.2024 | | Hajmi | 86,5 Kb. | | #132259 |
Bog'liq Sirtqi-2-mavzu IBODULLA SHAYMARDONOV, 456, Аnnоtаtsiya , 1-amaliy, 2-amaliy , 39, 1-ma\'ruza, Pedagogika tarixi fan sifatida. Ibtidoiy jamoada tarbiya. Eng qa, kommunikativ qobiliyat ped.ta\'sir ko\'rsatish, Тарбия. 1 Мавзу, 22-MAVZU INKLYUZIV TA\'LIM, 3876-Текст статьи-9694-1-10-20201214, 9Галогенли хосилалар, e9c59efaa1dee9aa95caca6f24e7ac53 Ona tili va uni o`qitish metodikasi , Reja Тa’lim mazmuni. Ta’lim metodlari va usullari haqida ma’lumHusayn Voiz Koshifiy (1440-1505) – notiqlik, adabiyotshunoslik, fikh, ilmi nujum, tarix, hisob ilmi, uymakorlik va ganchkorlik va axloqqa doir asarlar yaratgan mutafakkirlardan biridir. Koshifiyning uqtirishicha insonni ta'lim-tarbiya orqali qayta tarbiyalash bilan aqliy qobiliyatni o’stirish mumkin. Buning uchun bolaga yaxshi ta'lim-tarbiya berish uni yaxshi sifatlarini o’stirishga, uni nojo’ya xatti-harakatlardan qaytarish lozim.
Alloma o’qituvchilarga bolalarni tarbiyalashda quyidagi usullarni qo’llashni ilgari surgan: nasihat, tanbeh berish, amru farmon, majburiyat qo’yish. Koshifiy o’z pedagogik qarashlarida bolalarga mustaqil fikrlash qobiliyatini o’stirish masalasiga alohida e'tibor berib, ota-onalar va muallimlardan shuni talab etadi. Bu masalad oilaviy va tashqi mhit muhim o’rin tutadi. Uning fikricha «murabbiy bolaga nasihat va ta'lim berishda lutf va odob qoidalarida qat'iy turishi, ularga rioya qilishi darkor. Jamoatchilik joylarida unga pand berish yaramaydi. Balki xilvat joyda bolaga gapirish darkor. Agar murabbiy nasihat berishning fursati kelganini bilsa unga muloyimlik bilan murojaat qilishi lozim. Chunki bizning zamonamizda muloyim va xushfe'l bo’lish maqsadga muvofiqdir».
Tarbiyachilik san'atida ustozni nihoyatda ulug’lab shunday yozadi:
Faromush qilmagilsan haqi ustod,
Ki oningdindurur ilmingga bunyod.
Agar ustodinga mehring yo’q o’ldi,
Degilkim ilmim mani mavq o’ldi.
Kishikim qildi ustodiga xizmat,
Zamoni o’tmadi tobti ul izzat.
Koshifiy yaxshi ustozdan olgan pand-nasihatga quloq solmay behuda yo’llarda yurgan farzand o’zini-o’zi rasvo qiladi, Deya nasihat beradi.
Nasriddin Tusiy o'zining «O'qituvchilarni tarbiyalash to'g’risida» degan asarida shunday deydi: «O’qituvchi munozaralarni olib borishi, rad etib bo'lmaydigan darajada isbot qilishni bilishi, o'z fikrlarining to'g’riligiga ishonishi, nutqi esa mutlaqo toza, jumlalari mantiqiy ifodalanadigan bo'lishi dozim... O'qituvchi nutqi hech qachon va hech qaerda zaharxandali, qo'pol va qattiq bo'lishi mumkin emas. Dars paytida o'qituvchi o'zini tuta olmasligi ishni buzishi mumkin.
Yetuk mutafakkir Abdurahmon Jomiy o'z asarlarida bola dunyoqarashining kamol topishida maktab va muallimning roliga katta baho beradi. Uning fikriga qaraganda, muallim aqlli, adolatli, o'zida barcha yuksak fazilatlarni mujassamlashtirgan bo'lishi kerak. O'zini nomunosib tutgan odam hsch vaqt boshqalarga bilim bera olmaydi, degan fikrni bildiradi.
Ustod, muallimsiz qolganda zamon,
Nodonlikdan qora bo'lurdi jahon, - deb hitob qiladi u «Iskandar xirodnomasi» asarida.
|
| |
