|
“PEDAGOGS”
international research journal ISSNBog'liq 97-103“PEDAGOGS”
international research journal ISSN:
2181-4027
_SJIF:
4.995
www.pedagoglar.uz
Volume-14, Issue-2, July - 2022
102
Ular uchun yagona soliq to’lovi stavkasi 6 foizdan 5 foizgacha pasaytirildi,- deb aytgan
fikirlari ham tasdiqlab turibdi. Ma’lumki har bir fanning o’z predmeti, ya’ni o’zining
o’rganish obyekti bo’ladi. Masalan, “Soliqlar va soliqqa tortish” fanining predmeti
bo’lib soliqlar va ularga tenglashtirilgan majburiy to’lovlarning iqtisodiy mohiyatini,
ularning davlat byudjeti daromadlarini shakllantirishdagi rolini, O’zbekiston
Respublikasining mustaqil soliq siyosati va soliq tizimini, soliq turlari bo’yicha
imtiyozlarni hamda soliqlarni hisoblash va byudjetga to’lash mehanizmini o’rganish
hizmat qiladi. “Kichik biznes va hususiy tadbirkorlikni soliqqa tortish” fanining
predmeti huddi “Soliqlar va soliqqa tortish” fanining predmeti kabi bo’lib, faqat kichik
biznes va hususiy tadbirkorlik misolidadir. Soliq mexanizmi deganda soliq tizimini
soliq amaliyotiga tadbiq etish tushuniladi. Soliq mexanizmi o’z ichiga pul muomalalari
yoki soliq amaliyotini o’rganishni oladi va soliqqa tortish bilan bog’liq bo’lgan
soliqlarni tashkil etuvchi barcha soliq elementlari yig’indisini o’rganishga hizmat
qiladi. Bu yerda pul muomalalari soliq to’lovchilar, ya’ni kichik biznes va hususiy
tadbirkorlik subyektlari hamda davlat (soliq yig’uvchilar) o’rtasida amalga oshiriladi.
Kam xarajat hisobiga yangi ish o`rinlari yaratish imkoniyati, yirik biznes kirib
bora olmaydigan bozor sigmentlarini egallay olish qobiliyati, ayniqsa, xizmat ko`ratish
sohasida va uncha katta bo`lmagan mahalliy resurs bazalarini o`zlashtirishda juda
qulay tashkiliy shakl ekanligi kichik biznesni rivojlantirishning ahamiyati
beqiyosligini ko`rsatadi. Shu sababli ham kichik biznesni jadal rivojlantirish masalasi
mahsulot ishlab chiqarishni mahalliylashtirish, xizmat ko`rsatish sohasini rivojlantirish
va shuningdek, mamlakatning eksport salohiyatini oshirish masalalari bilan
chambarchas bog`langan. Kichik biznes subyektlarini moliyaviy qo`llab-
quvvatlashning manbalaridan biri bu - xalqaro moliya tashkilotlari va chet el banklari
tomonidan ajratilayotgan mablag`lar hisobidan ochilayotgan kredit liniyalari
hisoblanadi. Respublikamiz iqtisodiyotida amalga oshirilayotgan tarkibiy o`zgarishlar
yirik sarmoyalarni talab qiladi. Hozirgi kunda O`zbekiston iqtisodiyotini
rivojlantirishda, kichik biznes korxonalarida amalga oshirilayotgan loyihalarni
moliyalashtirishda xorijiy kredit liniyalari katta ahamiyatga ega. Xorijiy kredit
liniyalari hisobidan kreditlar, kichik biznes subyektlariga eksportga mo`ljallangan va
|
| |
