4. Kóshe kesilispesindegi process qawipsizligin bahalaw.
Túrli chorraxa hám jollardı birigiw jaylarında háreket qawipsizligin támiyinlew aktual máselelerden biri bolıp tabıladı.
Eki transport aǵıminmng kesilisiw noqatı. Qosıw jayı hám ajırasıw jayları qáwipli noqatlardı quraydı, sebebi mine sonday orınlarda jol xodisalari júz bolıwı gúzetiledi. Chorraxalar hám jol birikpelerdiń qawipsizligi ondaǵı qáwipli noqatlar sanına, transport aǵısları kesilisiw múyeshine, kesiwip atırǵan joldaǵı háreket muǵdarına, qosılıp atırǵan hám ajıralıp atırǵan transport qurallarına baylanıslı.
Málim jol birikpesinde qawipli noqatlar tómendegishe jaylasqan bolıwı múmkin.
Bul jerde qáwipli noqatlar sanı 9 dı quraydı
Kesilispeniń yamasa jol birikpelerdiń qawipsizlik dárejesi tómendegishe anıqlanadı :
1. Kóshe kesispesindegi jıl dawamında júz beriwi múmkin bolǵan hádiyseler sanı tómendegishe anıqlanadı :
Bul jerde:
- qáwipli noqatlar sanı;
- tekserilip atırǵan noqattıń qáwiplilik dárejesi.
Bul jerde:
- basekeli noqattıń salıstırmalı qawipliligi;
Mi, Ni - tekserilip atırǵan noqatdaǵı kesiwiwshi, ajraluvchi yamasa qosılıwshı transport qurallar sanı (avt/sut)
Ki - háreket muǵdarınıń aylar boyınsha jıllıq tegis emeslik koefficiyenti.
Jańa joybarlanıp atırǵan jollar ushın Ki-dıń mánisi 1/12 ge teń dep qabıl etiliwi múmkin.
Háreketle-niw sharayatı
|
Avtomobillerdiń háreket baǵdarı
|
Kóshe kesilispesiniń xarakteristikası
|
muǵdarları
|
|
Úskenelen-begen kóshe kesilispesi
|
Úskene-lengen kóshe kesilispesi
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
|
Transport aǵımınıń qosılıwı
|
O ńǵa burılıw
|
Burılıw radiusi:
R15m
R=15m
R=15m, ótiw qıyalıǵı
R=15m, tezleniw polasası hám ótiw qıyalıǵınıń barlıǵı
|
0,0250
0,0040
0,0008
0,0003
|
0,0200
0,0020
0,0008
0,0003
|
|
Shepke burılıw
|
r=10m
10 r25m
10 r25m tezleniw polasası barlıǵı
|
0,0320*
0,0025*
0,0005
|
0,0022
0,0017*
0,0005
|
|
Transport aǵımınıń kesesiwi
|
|
Kesilisiw múyeshi:
00300
300500
500750
750900
9001200
12001500
15001800
|
0,0080
0,0050
0,0036
0,0056
0,0120
0,0210
0,0350
|
0,0040
0,0025
0,0018
0,0028
0,0060
0,.105
0,0175
|
|
Transport aǵımınıń
ajırasıwı
|
O
ńǵa burılıw
|
Burılıw radiusi
R15m
R=15m
R15m, ótiw qıyalıǵı
R15m, tezleniw polasası hám ótiw qıyalıǵınıń barlıǵı
|
0,0200
0,0060
0,0005
0,0001
|
0,0200
0,0060
0,0005
0,0001
|
Shepke burılıw
|
R10m
10R25m
10R25m, tezleniw polasası barlıǵı
|
0,0300
0,0040
0,0010
|
0,0300
0,0025
0,0010
|
2. Keyininen avarıyalıq kórsetkish mánisi anıqlanadı:
Bul jerde:
M hám N - tiykarǵı hám ekinshi dárejeli jollardaǵı háreket muǵdarı, avt/sut;
Ka - nıń muǵdarına tómendegishe baha beriledi:
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kesilispeniń qawiplilik dárejesi
|
3 kem
qawipsiz
|
3,18,0
kem qawipli
|
8,11,2
qawipli
|
12 ko‘p
júdá qawipli
|
Jańa joybarlanıp atırǵan jollarda Ka mánisi 8.0 den aspawı kerek.
Ka - mánilerine kóre tómendegi islerdi joybarlaw kerek:
<8 - kóshe kesispesindegi kórinisti asırıw hám kerekli jol belgilerin ornatıw kerek;
=812 - joqarıda keltirilgen jumıslarǵa qosımsha túrde kóshe kesispesinde jol belgi sızıqların túsiriw hám kóshe kesispesin jaqtılandıriw zárúr;
=1216 bolsa, joqarıda aytılǵanlardan tısqarı kóshe kesispesindegi háreketti bóleken(qısman) kanallastırılıwı;
16 - kóshe kesispesindegi háreketti tolıq kanallastırıw, ápiwayı kóshe kesispesi háreketin aylanba kóriniske ótkeriw yamasa kóshe kesispesine svetofor úskenesin ornatıw kerek.
5. Svetafordıń islew rejimin esaplaw.
Kurs jumısı basshısın tapsırig'iga qaray berilgen kóshe kesispesinde bólek (yamasa muwapıqlashtirib) basqarılatuǵın svetofor ob'ektti tiykarǵı kórsetkishlerdi (ırǵaq, tiykarǵı ırǵaq, járdemshi yamasa aralıq ırǵaq, dáwir, faza cikl) anıqlaw esapların atqarıladı.
Keń tarqalǵan ámeldegi oqıw hám texnikalıq ádebiyatlarda svetafor ob'ektti kórsetkishlerin anıqlawda bir muncha shálkeslikler bar ekenin itıbarǵa alıp, biz tómendegi svetafor ob'ektin kórsetkishlerin xisolashni ketma - ketligini mısal ta'riqasida keltiredi.
Kerekli maǵlıwmatlar: Texnikalıq kórsetkishler 1- kestede berilgen:
1-keste
№
|
Jónelis atı
|
Qatnaw bólegi eni (m)
|
Qiyaligi (%)
|
Háreketleniw atı
|
Keltirilgen háreket muǵdarı
|
Burılıw radiusi (m)
|
Bólek jollar
|
1
|
J-Sh
|
7.0
|
0
|
Jaqsı
|
400
|
-
|
Bor
|
2
|
Sh-J
|
7.0
|
0
|
Jaqsı
|
200
|
-
|
Bor
|
3
|
G‘-ShQ
|
7.0
|
-3.0
|
Orta
|
260
|
-
|
Bor
|
4
|
ShQ-G‘
|
7.0
|
3.0
|
Jaman
|
250
|
-
|
Bor
|
5
|
ShQ-J
|
3.0
|
3.0
|
Jaman
|
180
|
12.0
|
Bor
|
6
|
G‘-Sh
|
3.0
|
3.0
|
Orta
|
300
|
12.0
|
Bor
|
2 – Súwret. Kóshe kesilispesi túri.
3 - súwret. Kóshe kesispesinde háreketti shólkemlestiriw sxemaları.
Shepke burılıwshı jónelisti bólek fazazaga ajratgan túrde úsh fazalı háreketti shólkemlestiriw sızılması kiritilgen.
Svetofor islew rejimin esaplaw ushın kerekli esaplardı alıp baramız.
Hár bir jónelis boyınsha aǵıs toplanıwın hám faza koefficiyentlerin esaplaw. Olar tómendegi formuladan tabıladı :
MN=525*V*j
Bul jerde:
v - berilgen jónelis boyınsha joldıń qatnaw bólegi eni, m
j- háreket jaǵdayın esapqa alıwshı koefficiyent.
j=1,2 - jaqsı háreket jaǵdayı ushın j=1.0 - orta háreket jaǵdayı ushın
j=0.85 - jaman háreket jaǵdayı ushın
MN – muǵdarın hár bir jónelis ushın anıqlanadı:
J - Sh baǵdarı ushın MN muǵdarı tómendegige teń:
MN=525 x 7.0 x 1.2=4410;
Faza koefficiyentin tómendegi formula boyınsha anıqlanadı.
Bul jerde:
N - málim bir baǵdardaǵı háreket muǵdarı.
MN - Sh baǵdarı ushın U J -Sh faza koefficiyenti teń:
Tap sonday basqa háreket baǵdarları ushın da hám ol muǵdarları anıqlanadı.
Tiyisli fazaǵa kiretuǵın háreket baǵdarı ushın faza koefficiyenti retinde “u” dıń eń úlken mánisin qabıl etemiz.
Esaplaw nátiyjelerin 2 - kestege kiritemiz. 2-keste
№
|
Háreket baǵdarı
|
Mn
|
|
u
|
Faza nomeri
|
1
|
J – Sh
|
4410
|
0.181
|
0.181
|
1
|
2
|
Sh – J
|
4410
|
0.0905
|
3
|
R - ShQ
|
4000
|
0.125
|
0.176
|
2
|
4
|
ShQ – R
|
2840
|
0.176
|
5
|
ShQ – J
|
1234
|
0.145
|
0.173
|
3
|
6
|
R - Sh
|
1733
|
0.173
|
2. Aralıq taktlar dawam etiw waqtin anıqlaw. Tómendegi ańlatpadan paydalanamız:
Bul jerde:
V - avtomobil háreket tezligi, km/s
V - nıń mánisi kóshe kesispesine qaray háreketleniwde
50 km/s 13. 9 m/s ga teń.
V - J-Sh hám Sh-J baǵdarında kóshe kesispesiniń eni V= 21 m.
α - avtomobildiń múmkin bolǵan eń kóp páseyiwi, yaǵnıy avtomobil hám stop - sızıq arasındaǵı kritik aralıq.
α 3 m /s2
3. Tártipke salıw siklida joǵatılǵan waqıt siklini esaplaw.
Bul jerde:
n - fazalar sanı
Tar - aralıq takt dawam etiw waqti (ótiw intervalı )
i- takt nomeri.
L=(6-1)+(5-1)+(4-1) = 12 c/
4. Tártipke salıw sikli dawam etiw waqtinı esaplaw. Onıń ushın tómendegi ańlatpadan paydalanamız
Bul jerde:
Y - biziń mısal uchun jámi faza koifficienti
Y = y1+y2+y3=0.181+0.176+0.173 = 0.530
ol jaǵdayda:
5. Tiykarǵı taktlar dawam etiw waqtinı anıqlaw. Sikldiń effektiv dawam etiw waqti
Ts – L = 49 – 12 = 37 s.
Taktlerdıń effektiv dawam etiw waqti
|
