Key words:  modeling, computer modeling, feature, informative feature, quantitative  feature, nominal feature




Download 15,84 Mb.
Pdf ko'rish
bet123/551
Sana15.05.2024
Hajmi15,84 Mb.
#234763
1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   551
Bog'liq
Asosiy oxirgi 17.05.2023 18.20

Key words: 
modeling, computer modeling, feature, informative feature, quantitative 
feature, nominal feature.
 
Barchamizga ma’lumki, kundalik hayotimizga uchraydigan har qanday jarayonni 
modellashtirish orqali uni hayotga tadbiq etishimiz mumkin bo‘ladi. Ayniqsa hayotimizda 
keng tarqalgan matematik jarayonlarni modellashtirish orqali bugungi kunda hal etilishi 
lozim bo‘lgan bir qator muhim masalalarni ijobiy hal qilish imkoniyatlariga ega bo‘lishimiz 
mumkin. Masalan, matematika sohasida shunday jarayonlar mavjudki ularni amalga 
oshirish yoki hisoblash uchun ancha vaqt (hatto kun) talab etilishi mumkin. 
Hozirgi kunda har bir sohada inson faktorlarini kamaytirish maqsadida jarayonlar 
avtomatlashtirilmoqda. Buning uchun esa albatta muammoning matematik modelini 
kompyuterli modellashtirishga ehtiyoj tug‘iladi [1]. 
Maqolada o‘zaro kesishmaydigan 2 ta qism to‘plamlarga tegishli bo‘lgan turli toifadagi 
20 ta parametr (alomat)lariga ko‘ra tavsiflangan 45 ta obyektlarning maksimum qiymatga 
erishishi qaraladi. 
Masala. O‘zaro kesishmaydigan 2 ta qism to‘plam (
1
K
va 
2
K
sinf)larni o‘z ichiga olgan 
(mumkin bo‘lgan) obyektlardan iborat 
T
to‘plam 
i
i
K
T

2
1


ko‘rinishida berilgan bo‘lsin. 
To‘plamni tashkil etuvchilar 


m
S
S
E
,...,
1
0

obyekt ishtirokchilari hisoblanadi. Bu yerda 
d
S
obyekt 
1
d
m
 

0
m
E

tanlanmaga tegishli obyektlar soni. Tanlanma obyektlarining 
har biri 
  

n
x
x
n
X
,...,
1

ko‘rinishida belgilangan turli toifadagi alomatlar bilan 


154 
tavsiflanadi. Bu yerda 
n
alomatlar soni. Alomatlar to‘plamining 

tasi interval shkalada 


n
tasi esa nominal shkalada o‘lchanadigan alomatlar bo‘lishi mumkin [2]. 
Berilgan o‘lchovdagi 
 
 
n
X
k
X

alomatlar to‘plamiga ko‘ra ixtiyoriy ruxsat etilgan 
S
obyektga tegishli hisoblashlarni bajarish uchun ma’lum bo‘lgan 
 


,
d
F S X k

1
k
n
 
strukturali turli xillilik (turg‘unlik) o‘lchovini hisoblash funksionalidan foydalaniladi. Bunga 
ko‘ra quyidagilarni aniqlash talab etiladi [3]: 
1. Har bir 
j
i
K
E
S


0

2
,
1

j
obyekt uchun 
 
y
x
i
,

local metrika parametri 
hisoblanadi. 
2. 
0
E
S
d

obyektning turg‘unligini hisoblash 
 
y
x
d
,

bo‘yicha 
 
k
X
alomatlar 
to‘plamiga ko‘ra 
 


0
,
d
P S X k
E


1
k
n
 
obyektlar to‘plami 
 


k
X
S
F
d
,
funksionalning maksimumga erishish shartiga asosan hisoblanadi. 
3. Ixtiyoriy ruxsat etilgan 
S
obyekt uchun turli toifadagi informativ alomatlar to‘plamini 
aniqlash. 
Aniqlangan alomatlar sohasiga ko‘ra ixtiyoriy ruxsat etilgan 
S
obyektning 
qurg‘oqchilikka chidamlilik indeksini hisoblash va intuitiv yechimni qabul qilish jarayonini 
tavsiflashda local metrika instrument bo‘lib xizmat qiladi. Faraz qilamizki tenglamadagi 
biror sinf (
1

Download 15,84 Mb.
1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   551




Download 15,84 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Key words:  modeling, computer modeling, feature, informative feature, quantitative  feature, nominal feature

Download 15,84 Mb.
Pdf ko'rish