TOMAT SHARBATI ISHLAB CHIQARISH
TEXNOLOGIK TIZIMI.
Tomat sharbati ishlab chikarish texnologik jaraeni boskichlari. Tomat sharbatini konservalash texnologik jarayoni boskichlarini kuyidagilarga bulsak buladi:
– xom-asheni yuvish, tozalash va saralash;
– xom-asheni maydalash(yanchish);
– xom-ashe massasini isitish va ekstraktsiyalash;
– xom-ashelarni tsentrifugalash va protirkalash;
– sharbatni kadoklash, sterilizatsiyalash va pasterizatsiyalash.
Tizimdagi kurilmalar xarakteristikalari. Tizim xom-asheni yuvish tozalash va sralash kurilmalarida ishlov berishdan boshlanadi. Ushbu kurilmalar ventilyatorli yuvish jixozi, konveyer xamda gidrolotka kurilmalaridan iborat buladi.
Tizim tarkibiga xom-asheni maydalash kurilmalri xam kiradi va bu kurilmalar tarkibiga nasoslar maydalash jixozlari xamda sigimlar ishlatiladi.
Jaraenni olib boruvchi asosiy kurilmalar tarkibiga vakum isitkichlar va vakum sigimlar xamda shnekli presslash kurilmalri kiradi.
Keyingi tizim kurilmalari jamlanmasiga tsentrafugalash, protirkalash mashinalari kiradi.
Tizimnii yakunlovchi kurilmalari kopleksi isitish - ekstraktsiyalash, kadoklash, pasterizatsiya va sterilizatsiyalash kurilmalaridan tashkil topgan buladi.
TIZIMNI ISHLASH PRINTSIPI.
Tomat sharbati ishlab chikarish texnologik tizimi ikki qismga taqsimlangan yuvish jihozlaridan, inspektsiyalash uchun rolikli transportyorlardan tashkil topgan. SHu bilan bir katorda tizim girolotka, maydalash qurilmasi, maydalangan massani yig’ish sig’imi, nasos va ko`ylakli isitish - ektraktsiyalash moslamasi, presslash qurilmasi hamda ekstraktsiyalangan sharbatni yig’ish sig’imi, sterilizatsiyalash qurilmasi va qadoqlash qurilmalaridan tashkil topgan bo`ladi.
Keltirilgan tomat xom-ashyosini ikki marotaba yuvish qurilmasi1 xom –ashyo tarkibidagi boshka yod chiqindilardan to`la tozalash imkoniyatini beradi. YUvilga xom-ashyoni keyingi jarayonga o`tkazishda qo`llaniladigan rolikli transporter 2 larda saralash jarayoni olb borildai. Tizimda ishlatiladigan konveyer ostida o`rnatilgan gidrolotka 3 moslamasi chiqindilarni ajratishda foydalaniladi.
Tozalangan massa konveyerni qiya qismida suv yordamida chayiladi. Suv yordamida chayilgan tomat maxsuloti maydalash 4 moslamalariga keltiriladi. Maydalash moslamasida maydalangan massa sig’im 5 da yig’iladi hamda u erdan nasos 6 orqali 60-65 °S gacha qizdirish uchun isitish -ekstraktsiyalash 7 qurilmasiga yuboriladi.
Maxsulot isitilgandan so`ng yig’ish sig’imi 8 ga yuboriladi. Sig’im 8 paplavokli signilizator qurilmasi bilan moslangan. Yig’ilgan massa nasos 9 orqali vakuum isitish moslamasi 10 ga 85…90 °S ga isitish uchun yuboriladi va isitilgan massa nasos 13 orqali sig’im 11 ga yig’iladi. Agar belgilangan temperaturadan pas temperaturadagi sharbat maxsuloti mazsus temeperaturani o`lchash asboblari orqali aniqlansa nasos 14 orqali qayta issiqlik almashinish moslamasi 12 ga yuboriladi.
Isitilgan massa 0,25…0,5 litr sig’imli shisha iishlarga qadoqlash uchun fasovkalash 15 qurilmasiga uzatiladi. SHarbat shisha idishlarga 97…98 °S gacha qizidirilib yuborilishi kerak. Buning uchun sharbat issiqlik almashinish qurilmasi 12 ga qizdiriladi. Agar qadoqlashga yuborilgan massaning temperaturasi 87 °S gacha bo`lmasa massa nasos 16 orqali yana qayta vakuum isitish moslamasiga tserkulyatsiya qilinadi.
7-rasm. Tomat sharbati ishlab chikarish texnologik tizimi.
1- yuvish moslamasi, 2 lentali saralash moslamasi, 3- chayish moslamasi, 4-maydalagich, 5, 8, 11- sig’im, 6, 9, 13, 14, 16-nasos, 7- gidrodinamik aralashtiruvchi-mexanik aralashtirgich bilan moslangan ekstraktor – sistish moslamasi, 10 – vakuum isitkich, 12 – issiqlik almashinish qurilmasi, 15- qadoqlash qurilmasi.
|
