|
Quv ustaxonalarida xavfsizlik texnikasi va
|
Sana | 04.12.2023 | Hajmi | 19,87 Kb. | | #110911 |
Bog'liq 1- mavzu
1-MAVZU:O`QUV USTAXONALARIDA XAVFSIZLIK TEXNIKASI VA
YONG`IN XAFSIZLIK QOIDALARI.
REJA:
1. Chilangarlik ishlarida xavfsizlik texnikasi.
2. Chilangarlik ustaxonalarida xavfsizlik texnikasi.
3. Ish o`rnida xavfsizlik texnikasi.
4. Yongin xavfsiklik qoidalari
Ishlab chiqarish sharoitida chilangar turli tuman mashina mexanizmlar bilan
muloqatda bo`ladi. Uning organizmiga atrof muhitning har xil omillari temperatura,
namlik, chang zarralari, bo`g` va gazlar, shovqin va titrashlar ta`sir qiladi.
Jihozlardan uquvsizlik bilan foydalansishi e`tiborsizlik bilan ishlashi texnika
xavfsizlik qoidalarini buzilishiga olib keladi. Yoki o`ziga shikastlanish sababli
bo`ladi. Mehnatni muhofaza qilishda amaldagi qoidalar va kompleks tadbirlarni
o`ziga vazifa qilib mehnat hafsizligini ta`minlashda mashina mexanizmlarni
shikastsiz va maksimal darajada xavfsiz ishlatilishi bu sohalarda ishlab chiqarishning
normal ish sharoitiga rioya qilishdir. Ishchilarning va talabalarning iqtisoslari o`z
malakasi bo`yicha foydalanish ustaxonadagi jihoz va asboblarni xafsiz instruktaj
asosida bilim va ko`nikmalarni boyitib borish zarur.
Chilangarlik ustaxonasida dastgohlar va jihozlarning sig`ishi va ishchilarning
xona ichida zarur yo`llar va ishlab chiqarish xonasida pollari shikastlanmagan tekis
holda bo`lishi zarur. Ustaxonada jihozlarning soz bo`lishi barcha harakatlanadigan
qismlarni turli to`siqlar yoki qopqoqlar bilan tusilishi zarur. Ortiqcha issiqlik nam
zarralari aralashmalarni chiqarish yoki xonaga oid oddiy shamollatish yoki majburiy
ventilatsiya qo`yilishi zarur. Shovqin balki odamning barcha organizmiga ta`sir
qiladigan tez charchatadi va mehnat unumdorligini pasaytiradi. Yuqori chastotali
shovqinlar yoki zab berib ishlaydigan agregatlar, havo va gaz oqimlari shunday
shovqin chiqaradi. Shovqin chiqarishning normadan ziyod bo`lishi bu asosan ish
unumdorligini pasaytiradi. Ish o’rinlarida xavfsizlik texnikasi dastgoh mustahkam
konstruksiyali zarba ta`sirdan qimirlamasligi zarur. Unda chilangar dastgohlari o`tkir
qirrali yoki tiskilarning puxta mahkamlanishi shart. Ish joyida qirindi zarrali
asboblarning singan parchalari sachrashi mumkin. 1-rasm. Chilangarlik ish o’rni.
Chilangar undan muxofazalanishi uchun himoya turlari o`rnatilishi zarur.
Dastgohning ishlatishda uning sozligi zarb beriladigan qismlarida darz ketishi o’tkir
qirrali asboblar egov, shabel, atvyurka dastasi puxta mahkamlanishi zarur. Har xil
chilangarlik operatsiyalarini bajarishda ularga oid xavfsizlik texnikasi qoidalariga
rioya qilishni talab etadi. Asboblarni charxlaganda ayniqsa uni notekis abrazev
zarralari ko`chib ketadi, yoki sachrab charxlovchini shikastlash mumkin. Shu
sababdan ekran bilan yoki ko`z oynak taqib olishni talab etadi.
Elektr toki xavfsizligi. Kishiga ta`sir etuvchi yoki organizmni shikastlovchi tok
uruvchi ishlab chiqarish jarayonida har xil ko`ngilsiz voqealar bo`lmasligi uchun
elektr toki o`tadigan qismlarni izalatsiyalangan himoya to`siqlari yoki korpusga
uyurmali tok o`tadigan qismlar yerga nisbatan nollashtiriladi. Elektr qurilmalarining
yerga nisbatan po`lat mis sim metall bo`yumlari bilan birgalikda nolinchi sim yerga
ulanadi. Shunga ko`ra chilangar jihozlardagi himoya qoidalarini va qurilmalarini
mustaqil ravishda ulashi taqiqlanadi.
Yuk
tashiganda
xavfsizlik
texnikasi.
Qo`lda
yuk
tashi
ganda talabalar 16-18 yoshda belgilangan yuk ko`tara olish qobiliyatiga egadir.
Chilangar detallarni qo`lda emas elektr tallar ko`tarish kiranlari yoki ko`tarish
mexanizmlarida ko`tarish tushirish ishlari bajariladi.
Chilangarlik ustaxonasi uchun ajratilgan xonaga ishlovchilar soniga qarab
dastgohlar jihozlarning sig`ishi, ustaxonada ish o`rinlarining mavjud bo`lishi, ayrim
zararli inson hayoti uchun xavfli bo`lgan barcha chora tadbirlar bo`lishi zarur.
Jomakorlik havo, bug` o`tkazadigan bo`lishi ayrim noqulay ta`sirdan asray olishi
shovqinga qarshi noxushliklar zarbli agregatlarning o`rtacha shovqini yuqori
chastotadan oshmasligi zarur. Sex ichidagi asboblarning sozligi tekshirilishi yoki zarb
beriladigan qismlarda pachoqlanish darz ketishi o`tkir quyruqli asboblar egovlar,
shaberlar, atvyorkalar, dastasi puxta mahkamlangan nuqsonsiz bo`lishi zarur. Ish
tugandan so`ng detall material va asboblarni o`z o`rniga qo`yilishi zarur.
Har xil chilangarlik operatsiyalarni bajarish paytida ularga oid xavfsizlik
texnikasi qoidalariga rioya qilishi zarur. Elektr xavfsizligi uning ta`sirida
shikastlanish yoki elektr tok urushidan asrash tok ulanadigan qismlarning
izalatsiyalangan himoya qismlari hamda korpuslari ishonchli qilib yerga ulangan yoki
nollashtirilgan. Yerga ulash uning qurulmalarini metall qismlari po`lat yoki sim bilan
yerga turba yoki sterjinlar yordamida nolinchi sim yerga o`lanadi.
Ayrim asboblarni charxlaganda chachrashini oldini olish uchun ekran yoki
turlar asosida texnika xavfsizligi qoidasiga rioya qilinadi.
|
| |