“O‘ZBEKISTONDA ILM-FANNING RIVOJLANISH ISTIQBOLLARI”
xalqaro ilmiy-amaliy anjumani
2022 yil 30 noyabr | scientists.uz
772
RAQAMLI IQTISODIYOTDA BOSHQARUV MODELI TRANSFORMATSIYASI
Shukurullo Yo'ldoshmaxmudov Xurshid o'g'li
Farg'ona Politexnika Instituti Iqtisodiyot yo'nalishi 3-kurs talabasi
Email: shukurullo0501@gmail.com
Tel: +998908451515
https://doi.org/10.5281/zenodo.7373454
Annotatsiya. So'nggi yillarda raqamli texnologiyalardan foydalanish jadal sur'atlar
bilan o'sib bormoqda, ularning roli boshqa turdagi texnologiyalarga nisbatan doimiy ravishda
oshib bormoqda. Axborotning ortib borayotgan roli iqtisodiy tuzilmalarni shunday
o'zgartirmoqdaki, biz yangi iqtisodiyot - raqamli iqtisodiyotni shakllantirish haqida gapirishimiz
mumkin. Raqamli iqtisodiyot, Yevropa Ittifoqining dasturiy hujjatlariga ko‘ra, “iqtisodning
barcha tarmoqlariga ta’sir ko‘rsatgan yangi axborot texnologiyalaridan keng foydalanish
natijasidir”. Biroq, agar iqtisodiy nazariya metodologiyasini qo'llasak, raqamli iqtisodiyotni
ishlab chiqarishni optimallashtirish maqsadida elektron texnologiyalar, elektron infratuzilma va
xizmatlar, katta hajmdagi ma'lumotlarni tahlil qilish va prognozlash texnologiyalaridan
foydalanish natijasida yuzaga keladigan ijtimoiy munosabatlar majmui sifatida tushunish
mumkin. , taqsimlash, ayirboshlash, iste'mol qilish va davlatlarning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish
darajasini oshirish.
Oltinchi texnologik tartibni shakllantirish va Sanoat 4.0 ni rivojlantirishga oid
maqolalarning aksariyati raqamli iqtisodiyotning biznes transformatsiyasiga ta'sirini
o'rganishga qaratilgan. Maqolada iqtisodiyotning har bir texnologik tuzilmasi ishlab chiqarish
va iqtisodiy tizimning o'ziga xos boshqaruv konseptual modeliga mos kelishi ko'rsatilgan.
Binobarin, raqamli iqtisodiyot asoslarining shakllanishi mavjud ishlarda yetarlicha
o‘rganilmagan ijtimoiy-iqtisodiy tizimlarda boshqaruv modellarining evolyutsion rivojlanishiga
olib keladi.
Maqolada raqamli iqtisodiyot sharoitida xarajatlarni boshqarish modelining texnologiya
samaradorligini boshqarish modeliga o'zgarishi mumkinligi haqidagi xulosa asoslanadi. Demak,
iqtisodiy o‘sishning asosiy manbai nafaqat innovatsion rivojlanish, balki yanada samaraliroq
innovatsion texnologiyalarni izlash bo‘ladi. Raqamli iqtisodiyotda texnologiya deyarli hamma
uchun mavjud bo'ladi, shuning uchun muvaffaqiyat kaliti davlat, biznes va jamiyatning har bir
a'zosining kelajakdagi imkoniyatlari va tahdidlarini operativ tartibga solish va modellashtirish
imkonini beruvchi raqamli texnologiyalarni boshqarishning yangi modellari bo'ladi.
