YO`RIQLI TEXNOLOGIK XARITA
Kasb kodi va nomi: 3.52.01.01.Raqamli multimediya axborotlarni qayta ishlash va
yaratish ustasi
O’quv amaliyot nom: Raqamli multimediya axborotlarini nashr qilish
Mavzu: Internet xizmatlaridan foydalanish,ma`lumotlarni izlash
Amaliy masg’ulot maqsadi: O’quvchilarda amaliy ish bajarish ko’nikmalarini
shakllantirish
Bajariladiga
n ishlar
mazmuni
Moslamalar,
asboblar va
uskunalar
Eskizlar,chizmalar,
rasmlar
Bajarish tartibi
I
II
III
IV
1.Internet
xizmatlaridan
foydalanish
Kompyuter
internet
pravayderlari.
Qidiruv tizimi
- asosan kompyuterda,
kompyuter
tarmogida yoki
butunjahon web tarmogida
World
Wide
Web saqlanayotgan
ma`lumotlarni
qidirishga
mo’ljallangan
dasturdir.
Ma`lumotlarni shu dastur
orqali qidiradi
* Qidiruv tizimining asosiy
vazifalarini bajaradi
* Indeks yaratadi
2.Qidiruv
tizimini
mukammal
o’rgatish va
qidiruv
saytlaridan
malumot
qidirish.
Qidiruv
saytlari,
Kompyuter.
.Qidiruv
tizimini
mukammal
o’rganib
ulardagi qidiruv saytlaridan
malumot qidiradi.
-Qidiruv so’rovnomalarini
bajaradi
-kerakli
ma’lumotlarni qidiradi
-topilgan
axborotdan
unumli foydalanadi
3.Elektron
pochta
yaratishni
o’rgatish.
Elektron
pochta
yaratish
saytlari,
internet,
kompyuter.
-Elektron pochta yaratishni
bosqichma
bosqich
yaratadi va o’z elektron
pochtasini
ochdi
-
kompyuter
tarmoqlari
bo‘ylab
elektron xatlar
orqali xabar almashadi
-brauzerni ochib manzil
satrga Gmail. Com deb
yozib qidiradi
-ochilgan
saytdan
o`z
akkauntini ochadi
-ro`yxatdan o’tish
oynasi
ochilganda ism familyasini
kiritadi va foydalanuvchi
nomini kiritadi.
-undan so`ng login parol
kiritadi.
keyingi
sahifadan telefon
raqamini zahira elektron
pochtani
va
manzilini
so`raydi
va
kiritadi
-
pochtani ochadi.
4.Elektron
pochtaning
afzal va
kamchiliklari
haqida bilim
va
ko’nikmalar
berish.
-Elektron pochta orqali
manzillar
nomini
eslab
qoladi
-
matndan
kiritishdan tashqari istalgan
formatdagi
fayllarni
jo‘natadi
-xabarlarning
yetarli
darajada
tez va ishonchli
yetkazib beradi.
5-Mavzu: Internet xizmatlaridan foydalanish,ma`lumotlarni izlash
Reja:
1.Qidiruv tizimi
2.Elektron pochtaning afzalliklari.
3.Elktron pochtaning kamchiliklari
Qidiruv tizimi — asosan kompyuterda, kompyuter tarmogida yoki butunjahon web
tarmogida World Wide Web saqlanayotgan malumotlarni qidirishga mo’ljallangan
dasturdir. Internet qidiruv tizimi Information Retrieval systemdan kelib chiqqan. Bu
sistema ma’lumotlar bazasi uchun kalit-so’zlar
indeksini yaratib, natijada ushbu kalit-
so’z qatnashgan qidiruv so’rovnomasiga javob sifatida natijalar ro’yxatini ko’rsatish
imkoni paydo bo’ladi. Qidiruv tizimining afzalliklaridan biri bu kerakli ma’lumot yoki
axborotni qisqa vaqt ichida kompyuter xotirasidan topib uni foydalanuvchiga
yetkazishdir.
Qidiruv tizimining
asosiy
vazifalari,
hamda
tarkibiy
qismlari
quyidagilardir:
Indeks yaratish va yangilab turish (hujjatlardagi ma’lumotlar strukturasi)
Qidiruv
so’rovnomalarini bajarish
Qidiruv natijasini imkon
qadar mazmunli, ya’ni tushunarli shaklda ko’rsatish
Elektron pochta – kompyuter tarmoqlari bo‘ylab elektron xatlar bilan almashish (qabul
qilish va yuborish) imkonini beruvchi texnologiyadir. Elektron pochta tuzilishi va
ishlash prinsipi jihati tomonidan oddiy (qog‘ozli) pochta tizimiga o‘xshab ketadi.
Undagi terminlar (xat, konvert, banderol («posыlka»), pochta quti, etkazib berish), unga
xos bo‘lgan jihatlar – qulayliklar, xabarlarni jo‘natishdagi kechikishlar, yetarli
darajadagi ishonchlilik va shu bilan birga etkazib berishning
kafolatlanmasligi kabi
xususiyatlar
elektron
pochtaga
ham
xos.
Elektron
pochtaning afzalliklari:
*manzillar nomining eslab qolishga qulayligi
* matndan tashqari istalgan formatdagi fayllarni jo‘natish imkoniyati;
*xabarlarning yetarli darajada tez va ishonchli yetkazib berilishi;
*foydalanishning osonligi
va
hokazo.
Elektron
pochtaning kamchiliklari:
*spam (reklama va viruslarning ommaviy ravishda tarqatilishi);
* xabar ba’zan bir necha kungacha kechikib yetkazib berilishi ehtimoli;
*xabar hajmining chegaralanganligi, pochta qutisiga begona odam kirib olsa,
undan
g‘arazli
maqsadlarda
foydalish
imkoniyati
va
hokazolar.
Hozirgi kunda kompyuterda ozmi-ko‘pmi ishlay oladigan har qanday odam o‘ziga bepul
elektron pochta
qutisi ochib olib, undan bemalol foydalanishi mumkin. Buning uchun
elektron pochta xizmatini taqdim etuvchi portallarning birida ro‘yxatdan o‘tish kifoya.
Ro‘yxatdan o‘tgach, internet tarmog‘iga ulangan har qanday kompyuter orqali elektron
pochta istagancha foydalanish mumkin. Bunday portallar juda ko‘p. Ularning eng
mashhurlari
quyidagilar:
http://mail.google.com
http://mail.yahoo.com
http://www.mail.ru
