|
Reja: 1- o'lchov vositalarining tasnifi
|
| bet | 3/8 | | Sana | 15.05.2023 | | Hajmi | 37.58 Kb. | | #60047 |
Bog'liq Reja 1- o\'lchov vositalarining tasnifi Chastota o`zgartkichlarning tuzilishi va ishlash prinsiplari-fayllar.orgy \u003d f (x) qaerda da - o'lchov transduserining chiqish signalining axborot parametri; x - kirish signalining axborot parametri.
Statik xarakteristikani uni tenglama, grafik yoki jadval ko'rinishida ko'rsatish orqali normallashtiriladi. Statik xarakteristikaning kontseptsiyasi, agar mustaqil o'zgaruvchida bo'lsa, o'lchov vositalariga tegishli x o'lchangan qiymatning qiymatini yoki kirish signalining informatsion parametrini va bog'liq bo'lgan qiymatni tushunish da - qurilmaning ko'rsatkichi.
Agar statik konversiya xarakteristikasi chiziqli bo'lsa, ya'ni. da = Kx, keyin koeffitsient (TO) o'lchash moslamasining sezgirligi (transduser) deb nomlanadi. Aks holda, sezgirlikni statik xarakteristikaning hosilasi deb tushunish kerak. O'lchov o'lchov asboblarining muhim xarakteristikasi - bu o'lchov bo'linishi, ya'ni. Bu o'lchov qiymatining o'zgarishi, bu ko'rsatkichning harakatiga o'lchovning bitta bo'linmasiga to'g'ri keladi. Agar o'lchash diapazonining har bir nuqtasida sezgirlik doimiy bo'lsa, unda shkala bir xil deb nomlanadi. Noto'g'ri o'lchov bilan o'lchov vositalarining eng kichik shkalasi bo'limi normallashadi. Raqamli qurilmalarda aniq shkala mavjud emas va bo'linish narxi o'rniga qurilmaning o'qishidagi raqamning eng kam sonli bo'linmasining narxi ko'rsatilgan.
us kimyogar olimi D.I. Mendeleev «Fan o’lchash boshlangandan beri rivojlanmoqda, ya’ni o’lchashsiz fan boshlanmaydi» degan edi. Hozirgi davrda o’lchashsiz iqtisodiy va ijtimoiy hayotni tasavvur etib bo’lmaydi.
Chizmaga, ishlab chiqarish, nazorat qilish, defektlash yoki mahsulotga xizmat qilish texnologik xaritalaridagi eskizlarga qo’yilgan o’lcham talab etilgan aniqlik bilan o’lchanishi kerak. O’lchash o’rnatilgan tartib va qoida, hamada asosli ravishda tanlangan o’lchash vositasi yordamida bajariladi.
O’lchash – bu maxsus texnik vositalar yordamida fizik miqdorning qiymathii tajriba yo’li bilan aniqlashdir. O’lchash – o’lchanayotgan miqdorni (masalan, val o’lchamini) birlik sifatida qabul qilingan miqdor bilan taqqoslashdan iboratdir (uzunliklarni o’lchash uchun bunday birlik sifatida metr qabul qilingan). O’lchov birliklari, vositalarini va o’lchash usullarini o’rganadigan fan metrologiya deb ataladi. Metrologiyaning asosiy vazifalari O’z RST 8.010-93 (GOST 16263-70) da keltirilgan. O’lchov birliklarini umumlashtirish maqsadida ISO ning oliy organi XI Bosh anjumani tavsiyasiga binoan 1960 yilda birliklarning xalqaro tizimi SI (internatsional tizim) kiritildi. Shu asosda GOST 8.417-81 (ST SEV 1052-78) ishlab chiqildi.
SI da har xil parametrlarni: mexanik, issiqlik, elektrik, magnit, yorug’lik, akustik va ionlashtiruvchi nurlanishlarni o’lchashda ishlatiladigan oltita asosiy birlik bor. Asosiy birliklar sifatida:
metr (m) – uzunlikni o’lchash uchun;
kilogramm (kg) – massani o’lchash uchun,
sekund (sek) – vaqtni o’lchash uchun;
Kelvin gradusi (K°) - haroratni o’lchash uchun;
Amper (A) - elektr toki kuchini o’lchash uchun;
kandela (sham) kd – yorug’lik kuchini o’lchash uchun ishlatiladi.
Kuch birligi qilib Nyuton olinadi 1H=1kгмc-2; bosim birhgi Paskal 1Пa =1кгм-1c-2 va h.k. SI da o’nlik ko’paytmalar uchun quyidagi qo’shimchalar kiiitildi:
eksa (e)–1011; peta (p)–1015; tera (t)–1012; giga (g)–109; mega (m)–106; kilo (k)–103; gekto (g)–102; deka (da)–101; ditsi (d)–10-1; santi (s)–10-2; milli (m)–10-3; mikro (mk)–10-6; nano (n)–10-9; piko (p)–10-12; femto (f)-10-15; atto (a)–10-18.
|
| |
