• Mexanik mashinalargacha bo`lgan davr.
  • Mexanik mashinalar davri.
  • Elektromexanik mashinalar davri.
  • Elektron hisoblash mashinalari davri.
  • EHM AVLODLARI SHU AVLOD EHM IGA MISOL ASOSIY (BAZAVIY) ELEMENTI
  • 2. Texnika xavfsizligi haqida Kompyuter ornatiladigan xonaga kompyuterlar
  • Stol va stullarga talablar
  • Insonni antropometrik olchovlarini hisobga olish
  • Monitordan insonning kozigacha bolgan optimal masofa
  • Kompyuterda ishlash vaqtida insonning charchash sabablari
  • Kompyuter xonasiga talablar
  • Kompyuterlarni yerga ulash va yerga ulash himoyasiga talablar
    		•

    Reja: Hisoblash texnikasining qisqacha tarixi. Texnika xavfsizligi haqida. Hisoblash texnikasining qisqacha tarixi Hisoblash texnikasining tarixi bir necha davrni o`z ichiga oladi




    Download 78,5 Kb.
    bet1/4
    Sana24.03.2017
    Hajmi78,5 Kb.
    #2017
      1   2   3   4

    K
    WwW.Student.BiZ.uZ
    OMPYUTERNING YARATILISH TARIXI.


    Reja:
    1. Hisoblash texnikasining qisqacha tarixi.

    2. Texnika xavfsizligi haqida.

    Texnika (techne - mahorat, sanʼat) - moddiy boylik olish hamda odamlar va jamiyatning extiyojlarini qondirish maqsadida inson atrofdagi tabiatga taʼsir qilishiga imkon beradigan vositalar va koʻnikmalar majmui.




    1. Hisoblash texnikasining qisqacha tarixi

    Hisoblash texnikasining tarixi bir necha davrni o`z ichiga oladi:

    Mexanik mashinalargacha bo`lgan davr



    • Mexanik mashinalar davri

    • Elektromexanik mashinalar davri

    • Elektron hisoblash mashinalar davri

              Mexanik mashinalargacha bo`lgan davr. Inson hisoblay boshlashidagi dastlabki hisoblash vositasi bo'lib odamlarning barmoqlari xizmat qilgan. Odam tabiiy hisoblash vositasi bo'lmish qo'l va oyoq barmoqlari yordamida faqat sanash ishlarini bajargan. Maskur vosita yordamida biror hisoblash nari tursin, balki ikki yoki undan ortiq raqamli sonlarni qo'shish ham juda qiyin yoki umuman mumkin emas. Shuning uchun asta-sekin sun`iy hisoblash vositalari vujudga kela boshladi. Shubhasiz birinchi hisoblash vositalari toshlar va tayoqchalardir. So'ngra birka, abak, Neper tayoqchalari, rus cho'tlari vujudga keldi.

    Mexanik mashinalar davri. Nemis olimi Vilgelm Shikkard (1592-1636) tomonidan 1623 yili ixtiro qilingan mexanik moslamalar bilan mexanik mashinalar davri boshlandi. Aslida esa, Shikkardning mashinasi ham birinchi emas ekan. 1967 yili Madriddagi milliy kutubxonada Leonardo da Vinchining nashr etilmagan ikki jildli qo'lyozmasi topilgan. Qo'lyozmadagi chizmalar ichida o'n uchta raqamli sonlarni qo'sha oladigan hisoblash qurilmasining chizmasi mavjud bo'lib, ular asosida mashina yaratilganda, bu qo'shish va ayirish amallarini bajaruvchi qurilma ekanligi ma`lum bo'ldi. Shunga ko'ra, uyg'onish davrining buyuk rassomi, matematigi italiyalik olim Leonardo da Vinchi (1452-1519 yillar) birinchi hisoblash qurilmasining ixtirochisi deb hisoblanadi.
    Italiya Italiya (Italia), Italiya Respublikasi (Repubblica Italiana) - Yevropa jan. da, Oʻrta dengiz havzasida joylashgan davlat. Apennin ya.o., Sitsiliya, Sardiniya va b. kichik orollarni oʻz ichiga olgan. Mayd.
    Vilgelm Shikkard yasagan mexanik hisoblash mashinasi ham, Leonardo da Vinchining loyihasi ham hayotda qo'llanilmadi.

    "Frantsuzlarning Arximedi" degan nomni olgan olim Blez Paskal 1642 yilda keyinchalik keng ko'lamda go'llanilgan va keyingi hisoblash mashinalari uchun asos bo'lib xizmat qilgan mexanik mashina yaratdi.

    Ana shu ixtiro tufayli duyidagi savollarga dastlabki javoblar olindi:


    • Sonlarni mashinada qanday qilib tasvirlash kerak?

    • Hisoblash uchun lozim bo'lgan boshlang'ich sonlarni mashinada qay usulda kiritish kerak?

    • Arifmetik amallarni mexanik ravishda qanday bajarish kerak?

    • Amal bajarish davomida o'nliklarni qanday qilib o'tkazish kerak?

    • Amal bajarish natijasida hosil qilingan sonlarni qanday tasvirlash kerak?

      1662-1645 yillarda Pascal mexanik tarzda hisoblovchi qurilmasining 50 dan ziyod shakillarini yaratdi. Ularning eng mukammali 1645 yilda yaratildi va "arifmetik mashina" yoki "Paskal g'ildiragi" deb nomlandi.

              1820 yili Sharl de Kolmar tomonidan birinchi kalkulyator- "Arifmometr" ni yaratdi. U qariyib 90 yil (ba`zi kichik o'zgarishlar bilan qayta ishlangan holda) qo'llanildi.


              Elektromexanik mashinalar davri. Mexanik hisoblash mashinalarida mos qurilmalar qo'l kuchi bilan harakatga keltirilar edi. Mana shu vazifani elektr energiyasi yordamida amalga oshiruvchi hisoblash mashinalarining yaratilishi elektromexanik hisoblash mashinalar davrini boshlab berdi. Bunday mashina loyihasi dastlab Rossiyada yashab turgan shved olimi V.T.
    Rossiya Rossiya (ruscha. Россия), Rossiya Federatsiyasi (ruscha. Российская Федерация) - Yevropaning sharqida, Osiyoning shimolida joylashgan mamlakat. Maydoni jihatidan dunyoda eng katta mamlakat. Quruqlikdagi chegarasi 22125,3 km, dengiz chegarasi 38807,5 km. R.
    Odner tomonidan 1875 yilda yaratildi1925 yilda V.Bush elektr releda yig'ilgan hisoblash mashinasini yasadi va hayotga tatbiq etdi.

             



    Elektron hisoblash mashinalari davri. 1943-1945 yillarda birinchi bo'lib AQSHdagi Pensilvaniya universitetida Mouchli va Ekkert 70 tonnaga yaqin og'irlikdagi, 150 kvadrat metrli xonani egallaydigan va 18 mingta elektron lampaga ega bo'lgan ulkan elektron hisoblash mashinasi - "ENIAC" yaratildi.
    Amerika Qoʻshma Shtatlari (AQSh, ingl. United States of America) - Shimoliy Amerikadagi mamlakat. Poytaxti - Vashington shahri, BMT aʼzosi. Amerika Qoʻshma Shtatlari Sharqdan Atlantika, gʻarbdan Tinch okeani, janubi-sharqdan Meksika qoʻltigʻi bilan oʻralgan.
    U elektron hisoblash mashinalari davrini boshlab berdi.


    1947 yilda Bell laboratoriyasinig hodimlari Uilyam Shokli, Jon Bardin va Uolter Berteyn tomonidan birinchi tranzistor yaratildi. Mazkur kashfiyot uchun ular 1956 yilda Nobel mukofotiga sazovor bo'ldilar. Qisqa davr ichida, tranzistor va integral sxemaning kashfiyoti tufayli, bugungi kungacha elektron hisoblash mashinalarining to'rtta avlodi yaratildi:


    EHM AVLODLARI

    SHU AVLOD EHM IGA MISOL

    ASOSIY (BAZAVIY) ELEMENTI

    ARIFMETIK AMAL BAJARISH TEZLIGI

    XOTIRA SIG'IMI

    1-AVLOD
    1940-1950 y

    BESM
    MINSK-1

    ELEKTRON LAMPA

    1 sekundda 104 gacha

    1024 So'z

    2-AVLOD
    1950-1965 y

    BESM-6
    MINSK-2

    TRANZISTOR
    DIOD

    1 sekundda 105 gacha

    32000 So'z

    3-AVLOD 1965-1975 y

    Minsk-32
    Razdan
    IBM-360

    INTEGRAL SXEMA

    1 sekundda 2*106 gacha

    2048 So'z

    4-AVLOD
    1975 yildan boshlab

    PRAVETS
    ES-1010 dan
    ES-1060gacha
    IBM

    KATTA integral sxema

    1 sekundda
    108 va undan yuqori

    1024 Mbayt va undan yuqori


    2. Texnika xavfsizligi haqida
    Kompyuter o'rnatiladigan xonaga kompyuterlar soniga qarab turib, quyidagi talablar qo'yiladi: ta’limni axborotlashtirish bu tinglovchilarni kompyuterda nazariy va amaliy mashg'ulotlar o'tkazish bilan bajariladi.
    Kompyuter (ing . computer - hisoblayman), EHM (Elektron Hisoblash Mashinasi) - oldindan berilgan dastur (programma) boʻyicha ishlaydigan avtomatik qurilma. Elektron hisoblash mashinasi (EHM) bilan bir xildagi atama.
    Shuning uchun kompyuter xonasida 5 tadan 20 tagacha kompyuter o'rnatilishi mumkin. Bizning sharoitimizda uning soni 5 taga teng. Shuning uchun kompyuter xonasini o'lchamlari quyidagicha bo'lishi kerak: 6x10x2,8 metr.
    Stol va stullarga talablar
    Kompyuter xonasida stol va stullarga talablar mavjud bo'lib, stol balandligi yerdan 68-77 sm bo'lib, stullar esa aylanuvchan bo'lishi kerak va albatta orqasida suyanchig'i bo'lishi kerak. Chunki stol-stullar o'z gabariti bilan to'g'ri kelmasa, foydalanuvchi tezda charchab qoladi. Stol va stullar shunday joylashtirilishi kerakki, ular insonlarga turib yurishga xalaqit bermasligi kerak. Bundan tashqari, o'qituvchi bemalol har bitta tinglovchini oldiga borib, uni qilgan xatolarini Kompyuterda bemalol ko'rsata olishi kerak.
    Insonni antropometrik o'lchovlarini hisobga olish
    Insonni antropometrik o'lchovlari quyidagicha: o'rtacha balandligi 1 metr 72 sm, elka kengligi 39 sm, qo'llar yoyilmasi 160 sm.

    Agarda bu antropometrik o'lchovlar hisobga olinmasa, tinglovchilar ish paytida bir-biriga xalaqit berishi mumkin.


    Monitordan insonning ko'zigacha bo'lgan optimal masofa
    Monitor ko'zdan ozgina pastroqda va 50 smdan kam bo'lmagan masofada joylashishi kerak. Monitor va ko'z orasidagi masofa 60-70 sm bo'lishi tavsiya qilinadi, bu masofa kichik bo'lsa, insonni ko'zi tezroq charchaydi. Monitorni dizayni va rangi o'ziga e'tiborni jalb qilmasligi kerak. Shuning uchun monitorning sirt tomonida har xil reklama yopishtirgichlarini olib tashlash kerak. Monitorning ekrani zangori va ko'k ranglarga bo'yalishi shart. Chunki bu ranglar inson ko'ziga eng yaxshi ranglardan hisoblanadi.
    Kompyuterda ishlash vaqtida insonning charchash sabablari

    Kompyuter bilan ishlash vaqtida inson quyidagi faktorlardan charchaydi:

    - ekranni yorug'ligi;

    - kontrast va fon o'rtasidagi aniqligi;

    - Kompyuterda ishlash paytidagi issiqlikdan nurlanishi;

    - Kompyuterda nurlanishning insonga ta'siri;

    - Kompyuter buzuqligi.
    Kompyuter xonasiga talablar
    Xonaning shifti oq-ko'k fon balan oqlanishi, devorlari esa yashil rangga oqlanishi kerak. Bu ranglar va oftob nurlanishi bizga kerakli rang iqlimini yaratib beradi.
    Elektr xavfsizligi
    Kompyuter xonasida hamma jihozlar elektrotokda ishlaydi, shuning uchun elektr shikastlanishiga uchrash mumkin.

    Kompyuterlarni yerga ulash va yerga ulash himoyasiga talablar
    Hamma Kompyuterlarda elektr tarmog'iga ulash uchun maxsus sistema ishlatiladi va unda "0" ulash himoyasi qo'llanilgan. "0" ga ulash himoyasi bu "0" simini korpuslarga bog'lash va har xil issiqlikda ishlaydigan avtomatlarni ishga tushiruvchi sistemadir.

    Shaxsiy kompyuterdan foydalanish qoidalari.



    Shaxsiy kompyuterni ishga tayyorlash va o'chirish tartiblari mavjud. Avvalambor, kompyuterning tarmoq kuchlanishiga mosligini tekshirish kerak. Shaxsiy kompyuterlar 220 yoki 110 kuchlanishli elektr tarmoqlarida ishlashi mumkin.

    Shaxsiy Kompyuterlar uchun kuchlanishning o'zgarishi, ayniqsa keskin o'zgarishlar xavfli bo'lishi mumkin. Shuning uchun maxsus stabilizatorlardan yoki elektr quvvatining o'zluksizligini ta'minlovchi - URS qurilmasidan foydalanish tavsiya etiladi. Maxsus URS qurilmasi elektr quvvatini o'zgarmas holda ushlab turadi, hamda elektr manbai o'chirilgandan keyin muayyan vaqt davomida Kompyuter ishlashini ta'minlab turadi. Bu vaqt Kompyuterda bajarilayotgan ishlarni tugatish uchun yetarlidir. masalan, kerakli ma'lumotlarni diskka yozib qo'yish yoki programmalar ishini tugatish uchun va hokazo.
    Download 78,5 Kb.
      1   2   3   4




    Download 78,5 Kb.
    Bosh sahifa
    Aloqalar
        Bosh sahifa
    Dərs
    Mühazirə
    Qaydalar
    Referat
    Xülasə
    Yazı


    Reja: Hisoblash texnikasining qisqacha tarixi. Texnika xavfsizligi haqida. Hisoblash texnikasining qisqacha tarixi Hisoblash texnikasining tarixi bir necha davrni o`z ichiga oladi

    Download 78,5 Kb.