Еlektr toki yoki ultratovush yordamida changlatib usuli

Еlektr toki yoki ultratovush yordamida changlatib usuli

• Еlektr toki yoki ultratovush yordamida changlatib usuli
• Buning uchun kolloid eritmasi tayyorlanishi kerak bo‘lgan metalldan yasalgan ikkita sim dispersion muhitga tushirilib, ularning biri elektr manbaning musbat qutbiga, ikkinchisi esa manfiy qutbi bilan ulanadi; simlar bir-biriga tekizilib, elektr yoyi hosil qilinadi . Bu vaqtda metall erituvchi ichida changlanib bug’ga aylana boshlaydi. Barqaror zol hosil bo‘lishi uchun ozgina ishqor qo‘shiladi. Bu usulda asosan metallarning zollari olinadi. CHanglatish usuli bilan kolloid eritma hosil qilishda metall avval bug’lanadi, so‘ngra uning nanozarrachalari o‘zaro qo‘shilib, kolloid eritma zarrachalarini hosil qiladi; shu sababli bu usul kondensatsion usullar qatoriga kiritiladi.
• Agar ultratovush to‘lqinlari maydoniga bir-biri bilan aralashmaydigan ikkita suyuqlik solingan idish qo‘yilsa, natijada ikki suyuqlikning emulsiyasi hosil bo‘ladi. Bu usul bilan Ag, Pb, Sn, Bi metallarning kolloid eritmalari hosil qilingan.

• Fizikaviy kondensirlash.
• Fizikaviy kondensirlash usullaridan biri dispersion muhitga qattiq jism bug’ini yuborish usulidir. Bu usul bilan simob, oltingugurt, fosfor zollari olinadi. Rus olimlari A. I. SHalnikov va S. Z. Roginskiy modda bug’ini qattiq sovutilgan sirtda kondensatlab kolloid eritmalar hosil qilish usulini ishlab chiqdilar. Fizikaviy kondensirlash usullariga erituvchini almashtirish usuli ham kiradi. Bu usulning mohiyatini quyidagi misolda ko‘rsatib o‘tamiz. Ma`lumki, ba`zi organik kislotalar etil spirtda yaxshi, lekin suvda yomon eriydi. Bunday kislotalarning suvdagi eritmalarini hosil qilish uchun, avval, kislota spirtda eritiladi, so‘ngra hosil bo‘lgan eritmaga asta-sekin suv qo‘shib suyultiriladi. Suv spirt bilan har qanday nisbatda aralasha olganligidan, spirtda erigan organik kislota suvga o‘tgach uning suvdagi kolloid eritmasi hosil bo‘ladi. SHu yo‘l bilan, masalan, oltingugurtning spirtdagi eritmasiga suv qo‘shib, oltingugurtning sut kabi oq kolloid eritmasini hosil qilish mumkin.

• Kondensatsiya usuli
• Kondensatsiya jarayoni ikki xil bo‘ladi:
• fizikaviy
• 2) kimyoviy kondensatsiya.
• Fizikaviy kondensatsiya dispersion muhitga qattiq jism bug’ining yuborish usulidir. Bu usul bilan simob, selen, oltingugurt,fosfor zollari olinadi.
• Kimyoviy kondensatsiya kimyoviy reaktsiyalar natijasida qiyin eruvchan birikmalar hosil bo‘lishiga asoslanadi.
• Ularga:1) qaytarilish, 2) oksidlanish, 3) almashinish, 4) gidroliz va boshqa usullar kiradi.
• qaytarilish: Ag2O + H2 = 2 [Ag] ↓ + H2O
• oksidlanish: 2H2S + O2 = 2 [S] ↓ + 2 H2O
• almashinish: AgNO3 + KI = [AgI] ↓ + KNO3
• gidroliz: FeCI3 + 3H2O = [Fe(OH)3] ↓+ 3HCI

• 1. Dializ - kolloid eritmani tayorlashda ortiqcha olingan elektrolit ionlarini yarim o`tkazgich membrana orqali toza erituvchi tomonga o`tish qobiliyatiga asoslangan tozalash usuli.
• 2. Elektrodializ - elektr maydoni ta`sirida elektrolit ionlari harakati ortishi hisobiga dializni tezlashtirish.
• 3. Ultrafiltrlash - g`ovaklari juda mayda bo`lgan maxsus ultrafiltr yordamida dispers fazani dispers muhitdan ajratib, yuvib, yana kolloid holatiga o`tkazish.