|
Reja: Ventilyatsiya haqida
|
| bet | 1/2 | | Sana | 04.04.2023 | | Hajmi | 4.14 Mb. | | #48653 |
Bog'liq Mavzu abk, Doc1, 1121, BENKAM BLANK инстуктаж (2), yangi, eski, vapshe, Miokard infarkti
Mavzu: Ventilyatsiya
Reja:
1. Ventilyatsiya haqida
2. Ventilyatsiya tizimini o'rnatish texnologiyasi
3. Xonadagi ta'minot va egzoz ventilyatsiyasi
Ventilyatsiya (lotincha: ventilatio — „shamollatish“) — xonalarning havosini almashtirib turish hamda bu ishni amalga oshiradigai qurilmalar majmui. Shaxtalar, sanoat korxonalari, turar joy binolari, jamoat uylari havosini yangilash uchun qoʻllaniladi. Binolarning havosi vaqt oʻtishi bilan fizik va kimyoviy jihatdan salbiy tomonga oʻzgaradi, chunki odam terisi, nafas aʼzolari orqali, uskunalarning ishlash jarayonlari tufayli va b. yoʻllari bilan tashqi muhitga issiqlik. suv bugʻlari, karbonat angidrid va qoʻlansa hidli moddalar (ter, organik moddalarning buzilish mahsulotlari va b.) ajraladi. Maʼlumki, katta yoshdagi odam normal (20°) temperaturada tashki muhitga 1 soatda 22—40 l karbonat angidrid, 100—200 kkal issiqlik va 50 g suv bugʻi chiqaradi. Yopiq xonalar havosi oʻzgarganda organizmdagi baʼzi jarayonlar buzilib: kishi dimiqib qoladi. Baʼzi sanoat korxonalaridan chiqadigan badboʻy hid va kimyoviy moddalardan ifloslangan havo kishilarning markaziy nerv sistemasi, yurak-tomir sistemasi, ichki aʼzolari va hatto mushaklariga taʼsir etib, kon bosimini oshiradi, yurak urushini tezlashtiradi, ichki bosimini koʻtarib yuboradi va h.k. Kishilarning yashashi, ishlashi va dam olishi uchun moʻtadil sharoit yaratish da ventilyatsiya muhim omil hisoblanadi. Issiq mintaqali joylarda, shu jumladan Oʻrta Osiyo hududida ventilyatsiya ning ahamiyati ayniqsa katta. Shuning uchun boʻlsa kerak ota-bobolarimiz, ustalarimiz, qad. meʼmorlarimiz unga azaldan eʼtibor berib kelishgan. Eshik va derazaning yuqori qismiga ishlangan panjaralar, oshxona, novvoyxonalar tomidagi ochiq moʻrilar ventilyatsiya vazifasini oʻtagan.
Ventilyatsiya ning tabiiy vasunʼiy xillari boʻladi. Tabiiy ventilyatsiyada xonalar deraza va eshiklar orqali shamollatiladi. Sunʼiy ventilyatsiyada maxsus qurilmalar (ventilyator va b.) ishlatiladi. Sunʼiy ventilyatsiya havo oʻzoʻzidan almashinadigan (xona ichidagi va tashqi havo ogʻirliklari orasidagi farq hisobiga) va majburan (ventilyator yordamida) almashtiriladigan xillarga boʻlinadi. Sanoat binolarida zararli va portlash xavfi boʻlgan gaz hamda changlar ejektor yordamida chiqarib turiladi. Turar joylarda eshik, rom orqali havo doimo almashinib turadi (tabiiy ventilyatsiya), tashki havo temperaturasi xonadagi havo temperaturasidan qancha koʻp farq qilsa, havo shunchalik yaxshi almashinadi. Koʻp qavatli uylarda xonalar havosini toza tutish uchun oshxona, vanna, hojatxona havosi ventilyatsiya tizimi yordamida almashtirib turiladi.Ventilyatsiya umumiy (hamma xonalar markazlashgan usulda shamollatiladi) va mahalliy (xonalar alohida-alohida shamollatiladi) xillarga ham boʻlinadi. Teatr, kinoteatr, restoran, maktab, kasalxona va b. jamoat binolarida asosan sunʼiy va umumiy shamollatish tizimi ishlatiladi. Xonalarni ventilyatsiya yordamida shamollatib turishdan tashqari ularning temperaturasi va namligini moʻtadillab turish ham zarur. Bu tadbir konditsioner va isitish tizimlari yordamida amalga oshiriladi.
Yaxshi salomatlik va yuqori ishlash ko'p jihatdan xonadagi havoning tozaligi va tozaligiga bog'liq. Muntazam shamollatish ko'pincha optimal mikroiqlimni ta'minlay olmaydi - bu holda ta'minot va egzoz ventilyatsiyasi o'rnatiladi. Tizim nafaqat turar-joy binolarida, balki oshxonalarda, dam olish xonalarida va chekish xonalarida ham o'rnatiladi.
Ta'minot va egzoz ventilyatsiyasining sxematik diagrammasi
Ventilyatsiyaning jismoniy asoslari
Havo oqimlarining harakati eng oddiy jismoniy jarayonlarga asoslanadi. Gaz-havo massasini qayta ishlash va uni tashish mavjud konveksiya jarayonlari tufayli amalga oshiriladi. Ushbu tabiiy jarayondan foydalanish uchun issiqlik va isitish manbalari eng past joylarga joylashtiriladi va ta'minot elementlari, aksincha, shiftga iloji boricha yaqinroq bo'ladi.
Umumiy ma'noda "konveksiya" atamasi issiqlik energiyasini issiq va sovuq gaz oqimlari o'rtasida qayta taqsimlashdir. Konveksiya jarayonlari tabiiy yoki majburiy ravishda sodir bo'lishi mumkin.
Yopiq makonda umumiy harorat havoni isitish darajasi bilan belgilanadi. Qiymat butun kosmosda doimiy emas, u balandlikda o'zgaradi. Bu hodisa xona ichidagi doimiy bosimda molekulalarning bir xil bo'lmagan kontsentratsiyasi bilan bog'liq. Yuqori haroratda gaz zarralari kontsentratsiyasi kamroq bo'ladi, ya'ni uning massasi ham kamroq bo'ladi. Shuning uchun, isitiladigan havo "engilroq" va sovuq havo "og'irroq" degan tushuncha mavjud. Bu fakt shamollatish tizimlarining dizaynini tushuntiradi: egzoz birliklari tepada, ta'minot bloklari esa quyida joylashgan.
Havo harakati odatda pastdan yuqoriga sodir bo'ladi
Yaxshi ishlab chiqilgan egzoz shamollatish tizimi tabiiy konveksiya jarayonlari bilan birgalikda xona ichidagi harorat va namlikning belgilangan darajasini saqlab qolish imkonini beradi.
Ventilyatsiya tizimi nima
Umumiy ma'noda ventilyatsiya tizimi tashqi muhit va yopiq joy orasidagi havo harakatidir. Isitilgan va to'ldirilgan xonadan havo massasi ortiqcha issiqlik va namlikni olib tashlaydi, bu xona ichidagi mikroiqlimni sanitariya-gigiyena talablariga muvofiqlashtiradi. Shamollatish tizimi binolarning ichki dizaynining bir qismi bo'lishi mumkin va binoning umumiy aloqa tarmog'ining bir qismidir.
Havo massalari texnologik uskunalar va tozalash filtrlari to'plamini o'z ichiga olgan maxsus shamollatish tizimi tomonidan harakatga keltiriladi. Uning asosiy vazifalari: havoni yig'ish, tortib olish, harakatlantirish va tozalash.
Shamollatish va konditsioner o'rtasidagi asosiy farq havo massasini kirish va chiqarish orqali yangilashning boshqariladigan to'liq tsiklidir. Konditsionerlar faqat havoni isitadi yoki sovutadi, namlik va ionlanishni oshiradi.
Oddiy konditsioner xonadagi havoni shunchaki aylana shaklida boshqaradi.
Ta'minot ventilyatsiyasi havoni to'liq tozalashga, viruslar, qo'ziqorinlarning tarqalishini oldini olishga va namlikni tavsiya etilgan darajaga oshirishga yordam beradi. Favqulodda vaziyatlarda shamollatish quvurlari, fanatlar, isitgichlar, filtrlar tizimi yordamida xona ichidagi havoni tezda almashtirish imkonini beradi.
Shamollatish tizimlarining turlari
Barcha shamollatish tizimlarini turli mezonlarga ko'ra bir necha turga bo'lish mumkin.
Bosim ishlab chiqarish usuliga qarab, quyidagi shamollatish tizimlari ajratiladi:
Sun'iy. Havo harakati qarshi birliklari ishtirokida sodir bo'ladi: puflagichlar, fanatlar. Quvurlar ichidagi bosimning oshishi bilan havo massalarini sezilarli masofalarga ko'chirish mumkin. Ko'pincha markaziy shamollatish tizimlarida qo'llaniladi.
Tabiiy. Bu quvurlarning turli uchlarida harorat va havo bosimining farqi tufayli havo oqimlarining harakati tabiiy ravishda sodir bo'ladigan joyda sodir bo'ladi. Turar-joy binolari uchun bunday tizimni tashkil etishning afzalliklari past o'rnatish xarajatlarini o'z ichiga oladi, maxsus jihozlarga ehtiyoj yo'q. Ammo bunday tizimlarda ishni bashorat qilish yoki nazorat qilish mumkin emas, shuning uchun ular ko'pincha yordamchi sifatida ishlatiladi.
Tabiiy va sun'iy shamollatish sxemasi
Bizning veb-saytimizda siz taklif qiladigan qurilish kompaniyalarining aloqalarini topishingiz mumkin. "Kam qavatli mamlakat" uylari ko'rgazmasiga tashrif buyurib, vakillar bilan bevosita muloqot qilishingiz mumkin.
Birlashtirilgan. Sun'iy va tabiiy tizimlarning afzalliklarini birlashtirgan eng ko'p ishlatiladigan shamollatish turi.
Ta'sir qilish maydoniga ko'ra, quyidagi navlar ajralib turadi:
Umumiy almashinuv. U keng ta'sir doirasiga ega, masalan, turar-joy binosining barcha xonalari. Shamollatish shaftalari orqali chiqindi havo ichki qismdan chiqariladi, bu erda salbiy moddalar kontsentratsiyasi past bo'ladi va ular bir tekis taqsimlanadi.
Mahalliy. Muayyan joylarga havo o'tkazgichi beriladi, u zararli sirlarni chiqaradi va ularni tashqariga chiqaradi. Havoga zararli moddalarning chiqishi nuqta yo'nalishi bo'yicha sodir bo'ladigan bino ichida o'rnatiladi. Turar-joy binolarida bu ko'pincha oshxona, xususan, pechka. Mahalliy tarmoqni tashkil qilish umumiy almashinuvga qaraganda arzonroq, ammo u kichikroq havo oqimi uchun mo'ljallangan.
Ishlash sxemasiga ko'ra ta'minot, egzoz va etkazib berish va chiqarish tizimlari farqlanadi. Egzoz tuzilmalari faqat ifloslangan havoni olib tashlash uchun mo'ljallangan. Ta'minot shamollatish tizimi toza havo massalarini etkazib berishni ta'minlaydi. Havo olib tashlanadigan va majburlanadigan tizimlar eng mashhurdir.
Majburiy shamollatish uchun havo kanallari devorlardan o'tadi
Ta'minot va egzoz ventilyatsiyasi turli maqsadlar va o'lchamdagi xonalarda optimal xizmat ko'rsatishni ta'minlaydi.
Tizimning texnik qurilmasiga qarab quyidagilar mavjud:
Modulli tizimlar yig'iladigan turi turli modullarni o'z ichiga oladi: isitgich, susturucu, fan, filtr elementlari, avtomatik boshqaruv bloki, yordamchi birliklar. Modulli dizaynlarning afzalligi - kerakli xususiyatlarga ega bo'linmalarni tanlash qobiliyati. Kamchiliklari - mutaxassislarni jalb qilish bilan murakkab o'rnatish.
Monoblok bitta blokda tayyor to'plamlarni ifodalaydi. Dizaynni o'rnatish oson, murakkab parvarish va parvarish qilishni talab qilmaydi. Monoblok tizimlarining narxi modulli tizimlardan yuqori.
Bir necha turdagi ventilyatsiya mavjudligi muayyan shartlar uchun eng mosini tanlash va o'rnatish imkonini beradi.
|
| |
