• Asosiy miqdoriy xarakteristikalar
  • Asosiy sifat xususiyatlari
  • ARMQ tarixi
  • ARMQ ichki qismlari
    		•

    Rivojlantirish vazirligi muhammad




    Download 1,49 Mb.
    bet2/4
    Sana07.01.2024
    Hajmi1,49 Mb.
    #131865
    1   2   3   4
    Bog'liq
    JumanboyevBoshqarish qurilmasi, arifmetik mantiqiy qurilma. Mashina takti

    Asosiy funktsiyalari


    Arifmetik mantiqiy qurilma kompyuter protsessorining ajralmas qismidir.
    ARMQ quyidagi funktsiyalarni bajaradi:

    • Qo`zg`almas nuqta formatlaridagi ma’lumotlar uchun ikkilik arifmetika.

    • Suzuvchi nuqta formatidagi ma’lumotlar uchun ikkilik arifmetika.

    • Axborotning ikkilik-o`nlik ko`rinishining arifmetikasi.  Mantiqiy amallar (arifmetik va mantiqiy siljishlar).

    • Ma’lumot yuborish.

    • Belgi ma’lumotlari bilan ishlash.

    • Grafik ma’lumotlar bilan ishlash.

    Asosiy miqdoriy xarakteristikalar


    Arifmetik mantiqiy qurilmaning komponentlari (Oq va BQ) butun ARMQ tizimining miqdoriy xususiyatlarini aniqlaydi. Xususan, bu quyidagilar:

    • Bitta operatsiyani bajarish vaqti.

    • Umuman olganda, operatsiyalarning bajarish tezligi.  Bajariladigan operatsiyalar soni.

    • Taqdim etilgan ma’lumotlarning aniqligi.


    Asosiy sifat xususiyatlari


    Arifmetik mantiqiy qurilma protsessorning ajralmas qismi hisoblanadi. Bu uning eng muhim sifat xususiyatlarini aniqlaydi:

    • ARMQ tizimining strukturaviy xususiyatlari.

    • Ma’lumotlarni kodlash usuli.

    • Axborot taqdimoti formatlari - suzuvchi nuqta yoki qo`zg`almas nuqta.

    ARMQ tarixi


    ENIAK kompyuterlarini (elektron raqamli kompyuterlar) yaratuvchisi Jon fon Neyman arifmetik-mantiqiy qurilmalarning yaratuvchisi hisoblanadi.
    Olim o`z asarlarida, uning fikricha, har bir kompyuter uchun majburiy bo`lgan qurilmalar mavjudligini ta’kidladi. Ular orasida ARMQ qayd etilgan. Fon Neyman Arifmetik mantiqiy qurilma zarur, chunki u tizimga asosiy matematik amallarni (qo`shish va ayirish, ko`paytirish va bo`lish kabilarni) bajarishga imkon beradi, deb hisoblagan.

    ARMQ ichki qismlari


    Biz shartli ravishda ARMQ ni ikki qismga bo`lish mumkinligini allaqachon demontaj qildik:

    • BQ (mikrodastur qurilmasi). Buyruqlar va mikrobuyruqlar ketma-ketligini belgilaydi.

    • OQ. Bu yerda oldindan belgilangan buyruqlar va mikro-buyruqlar ketmaketligi amalga oshiriladi. Operatsion qurilmalar, o`z navbatida, qayta ishlanayotgan axborot turiga, ma’lumotlarni qayta ishlash usuliga va mantiqiy tuzilishiga ko`ra bo`linadi.

    Shu bilan birga, shartli ravishda ARMQ tarkibi ham quyidagi gradatsiyaga bo`ysunadi:

    • Registrlar. Ular passiv va operativ xotiradan keladigan ma’lumotlarni qayta ishlashga xizmat qiladi.

    • Mantiqiy buyruqlar. Mikrobuyruqlar orqali so`zlarni qayta ishlash uchun ishlatiladi. Ikkinchisi, albatta, boshqaruv qurilmasidan keladi.

    Mikroko`rsatmalarning o`zi ikki toifaga bo`linadi:

    • Tashqi manbadan ARMQga keladigan mikroko`rsatlar. Ular axborotni arifmetik-mantiqiy qurilmada qayta ishlash uchun chaqiradi.

    • ARMQning o`zida yaratilgan. Ular mikrodastur qurilmasiga ta’sir qiladi. Bu buyruqlarning oddiy, standart tartibini o`zgartiradi.



    Download 1,49 Mb.
    1   2   3   4




    Download 1,49 Mb.