S. K. Ganiyev

V BOB. AXBOROTNI KRIPTOGRAFIK HIMOYALASH
5.1. Shifrlash usullari
Shifrlash usullari turli alomatlari bo'yicha turkumlanishi mum­
kin. Turkumlanish variantlaridan biri 5.1-rasmda keltirilgan.
5.1-rasm. Shifrlash usullarining turkumlanishi.
Almashtirish usullari. 
Almashtirish (podstanovka) usullari­
ning mohiyati bir alfavitda yozilgan axborot simvollarini boshqa 
alfavit simvollari bilan ma’lum qoida bo'yicha almashtirishdan 
iboratdir. Eng sodda usul sifatida 
to ‘g ‘ridan-to‘g ‘ri almashtirishni
ko'rsatish mumkin. Dastlabki axborot yoziluvchi 
An
alfavitning 
sot
simvollariga shifrlovchi 
Ai
alfavitning 
su
simvollari mos qo'yiladi.
70

Oddiy holda ikkala alfavit ham bir xil simvollar to‘plamiga ega 
bo‘lishi mumkin.
Ikkala alfavitdagi simvollar o ‘rtasidagi moslik ma’lum 
algoritm bo‘yicha К simvollar uzunligiga ega bo‘lgan dastlabki 
matn 
To
simvollarining raqamli ekvivalentlarini o‘zgartirish orqali 
amalga oshiriladi.
Monoalfavitli almashtirish
algoritmi quyidagi qadamlar 
ketma-ketligi ko‘rinishida ifodalanishi mumkin
1-qadam.
[lxR] o‘lchamli dastlabki 
A о
alfavitdagi har bir 
simvol 

Download 7,8 Mb.