|
Sabab-xavf-oqibat” ning ma’nosi nima? «Sabab va xavf daraxti» tizimi
|
| Sana | 18.05.2024 | | Hajmi | 372,3 Kb. | | #241573 |
Bog'liq Hayot xavfsizligi 1 amal
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
“Energiya ta’minlash tizimlari” kafedrasi
“Hayot faoliyati xavfsizligi”
fanidan
AMALIYOT
TOPSHIRIQ №1
Bajardi: Mexatronika va robototexnika ta’lim yo‘nalishi
221 – 21 guruh
Ahmadjonov Ibrohim
Qabul qildi: Agzamova Mu’tabar
Toshkent 2024
Variant – 4
Savollarga javob
“Sabab-xavf-oqibat” ning ma’nosi nima? «Sabab va xavf daraxti» tizimi.
Xavf, sabablar va oqibatlar - bular shunday voqealar, ya’ni baxtsiz xodisa, favqulodda xolat va yong’inlarning asosiy ko’rsatgichlaridir. Uchlik “xavf-sabablar-ko’ngilsiz oqibatlar” - bu rivojlanishning logik jarayoni bo’libpotensial xavfni bor bo’lgan zararga olibkeladi. Koida bo’yicha bu jarayon bir necha sabablarni o’z ichiga oladi, ya’ni u ko’p sabablidir. Xavf ko’ngilsiz voqeaga xar xil sabablar bilan aylanishi mumkin. Baxtsiz xodisalarning oldini olish asosida sababini qidirish yotadi. Bunga bir qancha misollar keltiramiz: - Zaxar (xavf) - xato (sabab) - zaxarlanish (ko’ngilsiz oqibat). - Elektr toki (xavf) - qiska tutashuv (sabab) - kuyish (ko’ngilsiz oqibat). - Ichimlik (xavf) - ko’p ichish (sabab) - o’lim (ko’ngilsiz oqibat).
66. Jarohatlanish ko‘rsatkichlari va sabablarini o‘rganish uslublari.
Ishlab chiqarishda yuz bergan baxtsiz hodisalarning sabab- larini o‘rganish va baholashni quyidagi uslublar orqali amalga oshirish mumkin:
Monografik usul Ushbu usul har bir baxtsiz hodisani alohida chuqur tahlil qilish, uning aniq sabablarini o‘rganishga asoslangan. Bunda ishlab chiqarish jarayonida ishlatilgan mashina, mexanizmlar va boshqa texnik jihozlarning mexanik holati, ishlatiladigan mate- riallarning tarkibi, havo va suvning sanitar-gigienik holati kabi omillar tekshirilib o‘rganiladi.
Statistik usulda esa jarohatlanishlarning sabablari keng ma- sshtabda, ya’ni tuman, viloyat, vazirliklar, tarmoqlar va umuman Respublika miqyosida o‘rganiladi. U tashkilotlar va korxonalarning baxtsiz hodisalar bo‘yicha hisobotlarini statistik qayta ishlash va tahlil qilishga asoslangan bo‘lib, baxtsiz hodisalarni ishchilarni kasbi, yoshi, jinsi, ish staji kabi ko‘rsatkichlar bo‘vicha taqsimlanishini yoritadi.
Topografik usul baxtsiz hodisa ruy bergan joyni o‘rganish va tahlil qilishga asoslangan bo‘lib, ushbu joyni ishlab chiqarish rejasiga yoki topografik kartaga tushirish orqali amalga oshiriladi.
Iqtisodiy usulda esa mehnat muhofazasi uchun ajratiladigan mablag‘lar va materiallarning baxtsiz hodisalarni kamaytirishga qanchalik ta’sir etishi va baxtsiz hodisalarning iqtisodiy oqibatlari o‘rganiladi.
Foydalanilgan adabiyotlar
1. Hayot faoliyati xavfsizligi va ekologiya. Sapaev M.S., Qodirov F.M. O‘quv qo‘llanma, Toshkent-“Aloqachi”-2019, 276 b.
2. Hayot faoliyati xavfsizligi. Ekologiya. O.D.Raximov, I.X.Siddiqov, M.O.Murodov. Oliy ta’lim bakalavriyat yo‘nalishlari uchun darslik. T.: “Aloqachi”, 2017-332 b.
3. Ekologiya i bezopasnost jiznedeyatelnosti: Uchebnoe posobie dlya studentov VUZov/ red. L. A. Muraviy, 2002.-447 s.
|
| |
