35
Mustaqil ish uchun mashqlar
1.1. mashq. Kitob magazinida kundalik kitob sotish jadvali tuziladi.Buning uchun
jadvaini quyidagi namunada to'ldiring.
Kitoblar sotilgan
Sana
Jami
Shu jumladan
Ilmiy Texnik Badiiy
15 mart
523
150
200
175
16 mart
475
124
140
211
17 mart
350
104
96
158
18 mart
374
132
107
132
1.2. mashq. Quyidagi jadvalni to'lating va formatlashtiring.
Kredit qaytarish rejasi
Oy
Kredit summasining
asosiy qarzi, ming
so'm
Foiz
to'lovi,
ming so'm
Asosiy
qarzning
oylik to'lovi,
ming so'm
Oylik to'langan
vznos miqdori,
ming sum
1800
1
1500
360
300
336
2
1200
300
300
330
3
900
240
300
324
4
600
180
300
318
5
300
120
300
312
6
0
60
300
306
Jami
126
1800
1996
1.3. mashq. Al:YE8 diapazonni ixtiyoriy ikki xonali sonlar bilan to'lating.
Mazkur diapazonga quyidagicha format cheklab qo’yilgan: Agar son 10 dan 20 gacha
chegarada bo'lsa,
kursiv bilan; agar 20 dan 40 gacha bo'lsa,
polujirniy kursiv bilan;
agar 40 dan katta bo'lsa, ko'k havorang fonda qizil rang bilan sonlarni kiriting.
36
-Laboratoriya ishi
Formulalardan foydalanish
Maqsad. Formuiaiardan foydalanish, absolut va nisbiy adreslar
1. Nazariy qism. Excel programmasidagi jadvallarda
hisoblashlar formulalar
yordamida amalga oshiriladi. Formulalar matematik amal belgilari bilan bog'langan sonli
konstantalar, kataklar adreslari, havolalar va Excel funksiyalarni saqlashi mumkin.
Qavslar bajaradigan amallarni standart tartibini o'zgartirish imkoniyatini beradi. Agar
katak formula saqlasa, u holda mazkur formulani hisoblangan
natijasi ishchi varaqda
aks etadi. Agar formula saqlanayotgan katak faollashtirilsa,
Строка формул qatorida
namoyon bo'ladi.
Formulani kiritish = (tenglik) belgisi bilan boshlanishi zarur.
Formula havolalarni, ya'ni, boshqa formulalar adresini saqlashi mumkin. Bu
holda mazkur kataklar ichidagi hisoblashlar bu formula bilan bog'liq katakka ham
tegishli bo'ladi. Formula hisolashlardagi natija boshqa katakdagi songa bog'liqligini
bildiradi.
Shunday qilib, formula saqlaydigan katak bog'liq hisoblanadi. Ya'ni,
formula
saqlaydigan katak qiymati, havola ko'rsatadigan katakdagi qiymat o'zgarishi bilan
qayta hisoblanib ko’riladi.
Katakka havolani ikki yo'lda berish mumkin: klaviaturadan terib kiritish yo'li va
ishchi varaqdagi katakni ko'rsatish yo'li bilan. Birinchi holatda,
hisoblanadigan katak
ustida havola kiritiladi, bu yo'lda xatolar yuz berishi mumkin, ikkinchi yo'lda
kerakli
katakka sichqon yordamida ko'rsatiladi. Avvaldan kelishilganidek, formuladagi katakka
havola nisbiy deb ko’riladi. Bu quyidagini bildiradi, agar havola
adreslari formulalarini
nusxalari hosil qilinsa, berilgan katakka nisbatan nusxalardagi formulalar ham mos
ravishda o'zgaradi.
Misol uchun: V2 katagida Al katagiga havola bo'lsin. Shunday qilib, havola bitta
katak chapga va bir katak yuqoriga bog'langandir. Agar formulani boshqa
bir katakka
nusxasi ko'chirilsa, u holda mavjud nisbiy havolaga ko'rsatish saqlanadi. Ya'ni, misol
37
uchun
E27 katakka nusxasini ko'chirsangiz, havola bir katak chap va bir katak
yuqoridagi
D26 katagiga ko'rsatadi.
Absolut adreslashda esa havola adresi nusxa ko'chirganda ham o'zgarmaydi.
Formulani tahrirlashda adreslash usulini o'zgartirish uchun havolali katakni
belgilab, F4 klavishini bosing. Absolut adreslashdan foydalanuvchi katak nomeri oldida
$ belgisi turishi kerak. F4 klavishi bosilsa, turli havola variantlari taklif etiladi.
