• Sathni uzluksiz nazorat qilishning asosiy usullari
  • * Jadvalda uzluksiz ishlaydigan sath o‘lchagichlar va sath signalizatorlari to‘g‘risida ma’lumotlar keltirilgan
  • Sathni o‘lchash asbobi




    Download 0,78 Mb.
    bet1/7
    Sana25.05.2024
    Hajmi0,78 Mb.
    #253555
      1   2   3   4   5   6   7
    Bog'liq
    satx


    1. Sathni o‘lchash asbobi




    olib keladi.
    Sanoatning ko‘pgina sohalarida texnologik jarayonlarni boshqarish sath o‘zgarishlari bilan bog‘liq. Ishlab chiqarishni avtomatlashtirishning zamonaviy tizimlari xarajatlarni baholash, zararlarning oldini olish, ishlab chiqarish jarayonlarini boshqarishni qulaylashtirish, xom ashyodan foydalanish samaradorligini oshirish imkonini beradigan stattik va axborot ma’lumotlarini talab etadi. Ushbu axborotga doimo o‘sib turuvchi ehtiyoj nazorat tizimida oddiy signalizatorlarni emas, balki nazoratni uzluksiz ta’minlovchi vositalarni qo‘llash zaruriyatiga

      1. Sathni uzluksiz nazorat qilishning asosiy usullari


    Suyuq va sochiluvchan materiallarning sathini uzluksiz nazorat qilish asbobi turli jismoniy tamoyillar va qlchash usullarini qo‘llab yaratiladi (8.1 – jadval). Pepperl+Fuchs firmasi keng nomenklaturadagi o‘lchash qurilmalari va mos vositalarni bog‘lashni taklif etadi. Unifikatsiyalashgan chiqish toki ishorasi 4...20 mA.с. li ikki o‘tkazgichli raqamli kommunikatsion sanoat interfeysli HART, PROFIBUS-PA va Foundation Fieldbus kabi, 0 klassdagi portlash xavfli hududlarda o‘rnatish uchun ularning modifikatsiyalari, shuningdek o‘lchash asboblari asosidagi yakunlangan yechimlar, nazoratchilar, boshqarish qurilmali va qo‘shimcha jihozli bog‘lanish vositali sath o‘lchagichlar taklif etilmoqda (8.2 – jadval).





      1. Usul

        Sathni uzluksiz o‘lchash







        Suyuqlik

        Sochiluvchan materiallar

        1

        Gidrostatik

        Ha

        Yo‘q

        2

        Ultratovushli

        Ha

        Ha

        3

        Yo‘naltirilgan elektromagnitli nurlanish
        (radarli, mikroto‘lqinli va radioto‘lqinli usullar)

        Ha

        Ha

        3

        Magnitli cho‘ktiriladigan zondlarni qo‘llab

        Ha

        Yo‘q



        – jadval.


    Sath o‘lchashning turli usullarini qo‘llash imkoniyati

      1. – jadval.

    Sath datchiklarini bog‘lash vositalari



    Sath datchiklari

    Boshqarish qurilmasi/bog‘lash vositasi/qo‘shimcha jihoz

    Portlashd an himoyala ngan
    bajarilish

    Turi/
    seriy
    asi

    Belgi-
    lanishi

    Chiqish

    Belgilanishi

    Vazifasi




    1

    Vibra con

    LVL1- M1/M2

    NAMUR

    KFD2-SR-
    EX1.W

    Xavfsizlik to‘sig‘i transformatorli galvanik
    yechim

    Ha

    LVL1-
    MC2

    NAMUR

    KFA6-SR2-
    EX1.W

    Xavfsizlik to‘sig‘i transformatorli galvanik
    yechim

    Ha

    2

    Konduk to- metrik
    zond

    LKL 1-M

    NAMUR

    KFD2- SR2- EX1.W

    Xavfsizlik to‘sig‘i transformatorli
    galvanik yechim

    Ha

    3

    Magnitl i botiri- ladigan zond

    LML

    Magnitlio ‘zgarti- ruvchi («quruq»
    kontakt)

    KFD2- SR2- EX1.W

    Xavfsizlik to‘sig‘i transformatorli galvanik yechim

    Ha

    4

    Po‘kakl o‘chir- gich

    LFL1
    -N

    NAMUR

    KFA6- SR2- EX2.W

    Xavfsizlik to‘sig‘i transformatorli
    galvanik yechim

    Ha




    5

    Barcon

    LHC
    -M

    4…20
    mA

    KFD2-CR-
    1300

    Ta’minlash
    manbasi

    Yo‘q







    PPC-
    M

    4…20
    mA

    KFD2-
    STC4-EX1

    Ta’minlash
    manbasi

    Ha

    6

    Ultrato-
    vushli datchik

    LUC
    -M

    4…20
    mA

    KFD2- CRG-1.D

    Ta’minlash manbasi

    Yo‘q

    7

    Pulscon

    LTC

    4…20
    mA

    KFD2- CRG- EX1.D

    Ta’minlash manbasi,sathnin
    g ikkita chekka qiymati nazorati

    Ha










    4…20
    mA

    DA5-IU- 2K-C

    Ta’minlash manbasi, sathning ikkita
    chekka qiymati nazorati

    Yo‘q




    8

    Gid ro- sta- tik zon d

    L G C

    Qarshilikni termik
    o‘zgar-tirgich Pt100

    KFD2-
    UT-1

    O‘zgar-
    tiruvchi

    Yo‘q

    Qarshi-likni termik
    o‘zgart-gich Pt100/4…20 mA

    KFD2- CR-1300

    Ta’min
    lash manbasi

    Yo‘q

    Qarshilikni termik
    o‘zgart-gichi Pt100

    KFD2-
    UT-EX1

    O‘zgar-
    tiruvchi

    Ha

    Qarshi-likni termik
    o‘zgart-gichi Pt100/4…20 mA

    KFD2-
    STC4- EX1

    Ta’minla
    sh manbasi

    Ha




    9

    Magnitli botiri- ladigan
    zond

    L M C

    4…20
    mA

    KFD2-
    STC4-EX1

    Ta’minlash
    manbasi

    Ha




    Potensi
    ometrik

    KFD2-
    PT2-EX1

    Ta’minlash
    manbasi

    Ha

    * Jadvalda uzluksiz ishlaydigan sath o‘lchagichlar va sath signalizatorlari to‘g‘risida ma’lumotlar keltirilgan



    (amerika modelli).
    ** FISCO (Fieldbus Intrinsically Safe Concept, hisobot PTB W53) va Entity –portlashdan himoyalangan shinalarga turli yondoshishga asoslangan ikkita konsepsiya. Ularning asosiy farqi kabelli elektr o‘tkazgich sohasida yotadi. Entity. ga binoan elektr kabeli induktivligi va sig‘imi, demak, elektrik va magnitli energiya ham zanjirning alohida uchastkalarida to‘plangan

    FISCO konsepsiyasi elektr zanjirini (elektr o‘tkazgich) induktivlik va sig‘imning taqsimlangan parametrli zanjiri kabi ko‘riladi.


    Entity konsepsiyasi bo‘yicha zanjirning uchqun xavfsizligini baholashda kabel parametrlari hisobga olinishi kerak, shuning uchun mos hisoblashlar etarlicha murakkab bo‘ladi. Bunda faqat oltita qurilma sanoat tarmog‘iga ulangan bo‘lishi mumkin, agarda sanoat tarmog‘i segmenti yana bitta qurilma bilan to‘ldirilgan bo‘lsa, u holda boshidan uchqun xavfsizligini baholashni bajarish kerak.
    FISCO konsepsiyasi bo‘yicha sanoat tarmog‘iga ulanadigan alohida qurilmalarni faqat sertifikatlash zarur.

    qo‘shilishi mumkin bo‘ladi.
    Energiya retranslyatoriga (power repeater) sertifikatorida elektr uzatkich va dala asboblari ko‘rsatkichlari aniqlanib, bunda ulanishlar xavfsizligi talablaridan kelib chiqib

      1. Sathni o‘lchashning gidrostatik usuli

    Sathni o‘lchashning mazkur usuli suyuqlikka rezervuar tubida ko‘rsatadigan gidrostatik bosimni aniqlashga asoslangan. Rezervuar tubidagi gidrostatik bosim (p) o‘lchash asbobi ustidagi suyuqlik ustuni balandligidan (h) va suyuqlik zichligiga bog‘liq: p=ρgh, mos holda h=p/ρg, bu erda g=9,81 m/c2 (bu faqat qo‘zg‘almas suyuqliklar uchun o‘rinli).



    bilan o‘zgartiriladi.
    Pezorezistivli tenzodatchik (yoki bosimni o‘rtacha qiladigan modda bilan to‘ldirilmagan sig‘imli keramik o‘lchash o‘zgartirgich) o‘lchanayotgan suyuqlik bilan bosimni o‘rtacha hosil qiluvchi modda va zanglamaydigan po‘latdan yasalgan izolyasiyalovchi membrana orqali bog‘langan. Tenzodatchikning chiquvchi ishorasi (signal) suyuqlik sathiga mos keladigan ishoraga shakllantiruvchi
    Ko‘pik, cho‘kindi, suyuqlikning elektrik xususiyatining
    o‘zgarishi va rezervuar shakli gidrostatik usulni amalga oshirishda natijalar o‘zgarishiga ta’sir ko‘rsatmaydi.
    Gidrostatik usulning asosiy afzalliklari:

    • aniqlik;

    • ifloslangan suyuqliklar uchun qo‘llaniladi;

    • usulni amalga oshirish qo‘zg‘aluvchan mexanizmlarni qo‘llashni taxmin qilmaydi;

    • mos jihozlar murakkab texnik ko‘rsatishga muxtoj emas. Kamchiliklari:

    –suyuqlik harakati bosim o‘zgarishini keltirib chiqaradi va o‘lchashdagi xatolikka olib keladi (hisoblash tekisligiga nisbatan bosim suyuqlik oqimi tezligiga oqibatda Bernulli qonuniga bog‘liq);

    • atmosfera bosimi kompensatsiyalashgan bo‘lishi kerak;


    bo‘lishi mumkin.
    –suyuqlik zichligining o‘zgarishi o‘lchashdagi xatolikga sabab
    Pepperl+Fuchs, firmasining mahsuloti misolida sath
    nazoratining gidrostatik vositasini ko‘ramiz, bunda hozirgi vaqtda LGC seriyadagi o‘lchash zondlari va bir qator Barcon (PPC-M20, LHC-M20, PPC-M10, LHC-M40) umumiy savdo
    rusumi ostida gidrostatik bosim datchiklari taklif etilmoqda.


      1. Download 0,78 Mb.
      1   2   3   4   5   6   7




    Download 0,78 Mb.