Kalit so’zlar (nm, tranzistorlar soni, issiqlik tarqalishi, quvvat samaradorligi, operatsiyalar deshifratori)
Mikroprotsessor texnologik jarayoni, yani uning transiztorlar soni va o'lchovlarini (nm, nanometr) kattaligiga bog'liqdir. Bu jarayon boshlang'ich o'rnatilgan transiztorlar soni (nm, nanometr)ning kichikligi va texnologik qulayliklari, masalan, energiya samaradorligi va operatsiyalar deshifratorlariga katta ta'sir ko'rsatadi.
Nm (nanometr): Mikroprotsessorning transiztorlari nechta nanometrlik o'lchamdadir. Transiztorlar soni nm o'lchamida kamayib, bu energiya samaradorligini oshiradi, chunki kichik transiztorlar kamroq quvvat sarflashadi va issiqlik tarqalishi kam bo'ladi.
Tranzistorlar soni: Transiztorlar soni mikroprotsessorning quvvat sarflashini belgilaydi. Kam transiztorlar soni, quvvat sarflash kichik bo'lganligi uchun energiya samaradorligi oshishi mumkin.
Issiqlik tarqalishi: Katta nm (nanometr) miqdori issiqlik tarqalishini oshirishi mumkin. Issiqlik tarqalishi samaradorligi va boshqa muammolarga olib kelishi mumkin.
Quvvat samaradorligi: Quvvat samaradorligi transiztorlar soni va nm miqdori bilan mos keladi. Kichik nm, transiztorlar soni, quvvat sarflashining oqimini yaxshilaydi.
Operatsiyalar deshifratori: Texnologik jarayon natijasida transiztorlar soni va nm kichikligi, mikroprotsessorning operatsiyalar deshifratorlariga ta'sir ko'rsatadi. Kichik nm va katta transiztorlar soni, mikroprotsessorning amaliyotlarini tezlashtirishi mumkin.
Bular mikroprotsessorning texnologik jarayonidagi muhim ko'rsatkichlar bo'lib, ular boshqa texnologik rivojlanishlarning samaradorligiga ta'sir qiladi.
31. Mikroprotsessorning asosiy qismlari qaysilar va ularning vazifalari qanday?
Kalit so’zlar (arifmetik-mantiqiy birlik, boshqaruv bloki, registrlar, kesh xotira)
Mikroprotsessorning asosiy qismlari quyidagilar:Arifmetik-mantiqiy birlik (ALU): Bu qurilma arifmetik (qo'shish, ayirish, ko'paytirish, bo'lish) va mantiqiy (mantiqiy operatsiyalar, masalan, solishtirish, tenglikni tekshirish) amallarni bajaradi. ALU mikroprotsessorning boshqaruv bloklaridan biri hisoblanadi.
Boshqaruv bloki (Control Unit): Bu qurilma mikroprotsessorning barcha operatsiyalarini boshqaradi. Boshqaruv bloki instruksiyalarni qabul qiladi, ularni amalga oshirish tartibi va moslashtirishni ta'minlaydi.
Registr (Registers): Registr o'z ichiga ma'lumotni saqlaydigan, mos kelgan holda tezkor erkin xotira qurilmasidir. Registr mikroprotsessorning har bir amalni bajarish uchun vaqtincha ma'lumotni saqlash va o'qish uchun ishlatiladi.
Kesh xotira (Cache Memory): Kesh xotira mikroprotsessorning tezkor xotirasini ifodalaydi. Bu xotira mikroprotsessorning boshqaruv bloki va ALU kabi asosiy qurilmalarga ma'lumotlarni tezkor yetkazib beradi, shuningdek, oqishni tezlashtiradi va amaliyotlarni tezlashtiradi.
Har bir qurilma o'z vazifasini bajarish uchun mikroprotsessorning umumiy ishlashida ahamiyatli rollarni o'z ichiga oladi. Bundan tashqari, mikroprotsessorning boshqa qurilmalari ham mavjud bo'lishi mumkin, masalan, yaddosh, kommunikatsiya interfeysi (masalan, PCI Express), vaqtincha saqlash (RAM), va mikroprotsessorning integrirovlangan grafika protsessori (GPU).
32. Mikroprotsessorning arifmetik-mantiqiy bloki (ALU) qanday ishlaydi va
|
