www.scientificprogress.uz
«SCIENTIFIC PROGRESS» Scientific Journal
ISSN: 2181-1601 ///// \\\\\ Volume: 1, ISSUE: 3
137
o‘zgartirib boradi. Muhtaram birinchi prezidentimiz I.A.
Karimov raqobatning bozor
iqtisodiyotidagi ahamiyatini ko‘rsatib: “Raqobat bo‘lmasa, bozor iqtisodiyotini barpo
etib bo‘lmaydi. Raqobat – raqobat bozorning asosiy sharti, aytish mumkinki,
uning
qonunidir”, deb ta’kidlaydi. Raqobat – bozor sub’yektlari iqtisodiy manfaatlarning
to‘qnashuvidan iborat bo‘lib, ular o‘rtasidagi yuqori foyda va ko‘proq naflilikka ega
bo‘lish uchun kurashni anglatadi. Aksariyat hollarda raqobatning bevosita tovarlar yoki
tarmoqlar o‘rtasidagi kurash sifatida ta’riflaydilar: “Tovarlar hamda ularning ishlab
chiqaruvchilari –
firmalar, tarmoqlar, mamlakatlar o‘zaro raqobatlashadilar. Shunga
ko‘ra, raqobat va raqobatbardoshlikni ham tovarlar, ham tovar ishlab chiqaruvchilarga
nisbatan ko‘rib chiqish mumkin”.
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYA
Milliy iqtisodiyot raqobatbardoshlikni oshirish yo‘lida ma’lumki, bugun jahon
bozori konyukturasi keskin o‘zgargan, globallashuv sharoitida
raqobat kuchaygan
davrda yashayapmiz. Bunday murakkab sharoitda respublikamizda ham makroiqtisodiy
barqarorlikni ta’minlash, rivojlanishning yuqori o‘sish darajasini ushlab turish, milliy
iqtisodiyotning raqobatbardoshligini oshirish, ishlab chiqarilayotgan milliy mahsulotlar
xaridorligiga erishish, milliy valyuta tushumini ko‘paytirish
kabi muhim vazifalar
amalga oshirilib kelinmoqda. Ma’lumki, kurash – bu o‘z manfaatini himoya qilish,
raqibni yengib chiqish hamda g‘olib bo‘lish uchun harakat, turli vosita va usullarni
ishga solish demakdir.
Tovarlar esa, raqobat jarayonida o‘zlarining raqobatbardoshlik
xususiyatlarini bevosita o‘zgartira olmaydilar, ya’ni kurasholmaydilar. Ularning bu
jarayondagi ishtiroki passiv hisoblanadi. Hozirgi bozor
iqtisodiyotida raqobatning
quyidagi asosiy vazifalarini ajratib ko’rsatish mumkin:
1)tartibga solish vazifasi;
2)resurslarni joylashtirish vazifasi;
3)innovatsion vazifa:
4)moslashtirish vazifasi;
5)taqsimlash vazifasi;
6) nazorat qilish vazifasi;
MUHOKAMA
O‘zbekistonda samarali raqobat muhitini yaratish uchun quyidagilar bo‘yicha
chora – tadbirlarning amalga oshirilishi taqozo etiladi:
a)
Iqtisodiyotda davlat monopolizmining har qanday namoyon bo‘lishini
maksimal darajada bartaraf etish. Buning uchun tadbirkorlikni rivojlantirish va
iqtisodiyotni davlat tomonidan boshqarish tizimini takomillashtirish uchun nisbatan
qulay shart – sharoitlarni yaratishga qaratilgan chuqur institutsional islohotlar zarur;
www.scientificprogress.uz
«SCIENTIFIC PROGRESS» Scientific Journal
ISSN: 2181-1601 ///// \\\\\ Volume: 1, ISSUE: 3
