• Ta’lim beruvchi Ta’lim oluvchi Tayyorlash bosqichi
  • 1. Kirish (10 minut)
  • 2. Asosiy bosqich (25 minut) 2.1
  • 3.Oxirgi bosqich (10 minut) 3.1
  • Pedogogik texnologiyaning ilmiy nazariy asoslari
  • Safarboyev suroj
  • Seminar ishining texnoligik kartasi




    Download 21.75 Kb.
    Sana25.11.2023
    Hajmi21.75 Kb.
    #105203
    Bog'liq
    Texnologiyalıq karta safarboyev suroj tayyor


    Seminar ishining texnoligik kartasi

    Ish bosqichlari va vaqti

    Ish mazmuni

    Ta’lim beruvchi

    Ta’lim oluvchi

    Tayyorlash bosqichi

    Darsga kirishishdan oldin o’quvchilarning qiziquvchanligini orttirish va darsga tortish maqsadida qiziqarli o’yin o’tkazildi

    Qatnashadi

    1. Kirish
    (10 minut)

    Dars mavzusi, uning maqsadi va kutilayotgan natijalar bilan tanishtiradi, ularning ahamiyatini tushintiradi.

    Tinglab, tanishib oladi

    2. Asosiy bosqich
    (25 minut)

    2.1 Psixologiyani o‘qitishda foydalaniladigan zamonaviy ta’lim metodlari haqida tushunik berish.
    2.2. Mavzu bo’yicha o’quvchilarga savollar beriladi va kartochkalar orqali baholanadi.



    Vazifani o’rinlaydi
    “Cards” metodini bajaradi

    3.Oxirgi bosqich
    (10 minut)

    3.1 Mavzu bo’yicha ma’lumotlar umumlashtiriladi, studentlerning tushuniklari tahlil qilinadi va kamchiliklari to’liqtiriladi.
    3.2 Darsga a’lo qatnashgan studenlar aytib o’tiladi va baholanadi.



    Tinglaydi

    Baholanadi




    Pedogogik texnologiyaning ilmiy nazariy asoslari


    Pedagogik texnologiya (PT)-sanday bilimlar sohasiki, ular yordamida 3- ming yillikda davlatimiz ta'lim sohasida tub burilislar yuz beradi, o'qituvci faoliyati yangilanadi, talaba yoslarda hurfikrlilik, bilimga canqoqlik, Vatanga mehr-muhabbat, insonparvarlik tuyg'ulari tizimli ravisda sakllantiriladi.
    Ma'lumotlilik asosida yotuvei bos g'oya ham tablat va Insan uzviyligini anglab yetadigan va soxta tafakkurias usulidan voz kecgan, qanoatli, o'zgalar fikrini xurmatlaydigan, milly-madaniy va va umuminsoniy qadriyatlar kabi saxs sifatlarini ko'zda tutgan insonparvarlik hisoblanadi. Bu masalaning yecimi qay darajada ta limni texnologiyalastiris bilan bog'liq.
    Dastlab "texnologiya" tusuncasiga aniqlik kiritaylik. Bu so'z texnikaviy taraqqiyot bilan bog'liq holda fanga 1872 yilda kirib keldi va yunonca ikki so'zdan -"texos" (tecne) san'at, hunar va "logos" (logos) fan so'zlaridan taskil topib "hunar fani" ma'nostni anglatadi. Biroq bu ifoda zamonaviy texnologik jarayonni to'liq tavsiflab berolmaydi, Texnologik jarayon har doim zaruriy vositalar va saroitlardan foydalangan holda amallarni (operasiyalarni) muayyan ketma- ketlikda bajarisni ko'zda tutadi. Yanada aniqroq aytadigan bo'lsak, texnologik jarayon bu mehnat qurollari bilan mehnat ob'ektlari (xom asyo)ga bosqicma- bosqie ta'sir els natijasida mahsulot yaratis borasidagi (isci-masina)ning faoliyatidir. Anna su ta'rifni tadqiqot mavzusiga ko ciris mumkin, ya'ni: PT-bu o'qituvel (tarbiyaci)ning o'quis (tarbiya) vositalari yordamida o'quvci (talaba)larga muayyan saroitda ta'sir ko'rsatis va aks ta'sir mahsuli sifatida ularda oldindan belgilangan saxs sifatlarining jadal sakllanisining kafolatlaydigan jarayondir.
    Yuqorida keltirilgan ta'rifdan ko'rinih turibdiki, PT tusuncasini izohlasda texnologiya jarayoni asos qilib olindi. Aslini olganda ham bo tusuncaga berilgan ta'riflar soni pedagogik adabiyotlarda nihoyatda ko'pdir. Pedagogik adabiyotlarda "texnologiya" atamasining xilma-xil ko'rinislarini ucratis mumkin: "o'qitis texnologiyasi", "O'quv jarayoni texnologiyasi va hokazo.
    PT o'qitis jarayonining o'zaro bog'liq qismlarini taskiliy jihatdan tartibga keltiris, bosqiclarini quris, ularni joriy etis sartlarini aniqlastiris, mavjud Imkoniyatlarni hisobga logan holda belgilangan maqsadga erisisal ta'minlaydi.
    Yoxud PT o'qituvcining kasbiy faoliyatini yangilovci va ta'limda yakuniy natijani kafolaælaydigan muolajalar yig'indisidir. Texnologiya o'zining egiluvcanligi, natijalarning turg'unligi, smaradorligi, oldindan loyihalanis zarurati bilan metodikadan farqlanib turadi.
    Ob'ektiv borliqni o'rganisning tizimli yondasis metodi fanda keng ko'lamda qo'llanilgac, uning ta'siri ostida asta-sekinlik bilan PT mohiyatiga ham aniqlik kiritildi: rus olimasi N.F.Talizina texnologiyani "belgilangan o'quv maqsadiga erisisning oqilona usullarini aniqlasdan tharat" deb tusantiradi. Suningdek, olima zamonaviy o'qités texnologiyasi haqida fikr yuritib, uni alohida fan sifatida qaras lozimligini uqtiradi:" O'qitis texnologiyasi bu o'quv jarayonini nima real
    tavsiflasa o'sa, o'qituvciga o'rnatilagan maqsadlarga erisis ucun nimaga tayanis zarur bo'lsa. Bu alohida fan. PTni fan sifatida e'tirof etis G.K.Selevko tomonidan ham ma'qullandi: "Pedagogik texnologiya o'qitisning birmunca oqilona yo'llarini tadqiq qiluvci fan sifatida ham, talimda o'llaniladigan usullar, printsiplar va regulyativlar sifatida ham real o'qitis jarayoni sifatida mavjuddir".
    Yuqorida keltirilga ta'riflardan ko'rinib turibdiki, PT belgilangan boslang'ic maqsad va mazmun asosida o'quv jarayonini loyihalas sifatida talqin etilayapti. Bu bir jihatdan to'g'ri, lekin teranroq fikr yuritilsa uning bir yoqlamaliligi ko'zga taslanadi yoki bunday yondasavlarda o'quvchi shaxsi inkor etilayapti. Bu kamciliklarni birinci bollib akademik V.P.Bespalko payqadi va o'zining yirik asarida "PT bu o'qituvci mahoratiga bog'liq bo'lmagan holda pedagogik muvaffaqiyatni kafolatlay oladigan o'quvci saxsini sakllantiris jarayonining loyihasidir" deb ta'rifladi.
    IL. Bugungi kunda mamlakatimizda mutaxassislarning ilmiy salohiyatini birlastirisga imkoniyatla yetarll. Nazariya va amaliyot birligining ta'minlanisi PTning asi mohiyaæ int aniqlasga yo'l ocadt. Fikrimizca, yangi PT fanining alohida tarmog'i sifatida yoki faqat ta'lim amaliyotini maqbullastirisga yo'naltirilgan tizim deb qaras mumkin emas. PT busohadagi nazariy va amaliy izlanislarni birlastiris doirasidagi faoliyatni aks ettiradi. Yangi PT nimani anglatadi? Bu savolning yeciminiizihlasga harakat qilamiz.
    Birincidan, PT ta lim (tarbiya) jarayont ucun loyihalanadi va belgilangan maqsadni yecisga qaratiladi. Binobarin, har bir jamiyat saxsni sakllantiris maqsadini aniq belgilab beradi va sanga mos holda ma’lum pedagogik tizim (maktab, kollej, oliy o’quv yurti) mavjud bo’ladi. Bu tizimga uzluksiz ravisda ijtimoiy buyurtma o’z ta’sirini o’tkazadi va ta’lim-tarbiya maqsadini umumiy holda belgilab beradi. “Maqsad” esa pedagogik tizimning qolgan elementlarini o’z navbatida yangilas zaruratini keltirib ciqaradi.
    Kadrlar tayyorias milliy dasturi ta’lim-tarbiyaning maqsadini yangi yo’nalisga burdi, ya’ni: “o’tmisdan qolgan mafkuraviy qaraslar va srqitdan to’la xolis etis, rivojlangan demokratik davlatlar darajasida yuksak ma’naviy va axloqiy talablarga javob beradigan yuqori malakali kadrlar tayyorlas” deb belgilandi. Demak ta’lim-tarbiyaning maqsadi butunlay, yangilandi, unga mos holda mazmunning han pedagogik jarayonning ham yangilanisi tabiiydir.
    Ikkincikdan, fan va texnikaning rivojlanisi bilan inson faoliyati cegarasi nihoyatda kengayib borayapti, auditoriyaga o’qitis imkoniyatlari katta bo’lgan yangi texnologiyalar (sanoat, qisloq ho’jaligi, elektron, axborot va bosqa) kirib kelmoqda. Ro’y berayotgan sifatly o’zgarislar sundan dalolat beradiki, endilikda “o’rganish”ning birlamchi jarayonlari an’anaviy metodika va o’qitis vositalari romiga sig’may, o’quvcining individual qobiliyatlariga mos kelmay qoldi. Yangi metodikalarni talab etadigan va ta’lim jarayonining ajralmas qismigsa aylanib borayotgan va unga o’zining ma’lum xususiyatlarini joriy etadigan yangi texnikaviy, aaborotli, poligrafik, audiovizualli vositalar mavjudki, ular yangi Ptni real voqelikka aylantirdi.
    PT mohiyat jihatdan bosga texnologiyalar bilan bir safda turadi, cunki ular ham bosqalari qatori o’z xususiy sohasiga, metodlari va vositalariga ega, malum “material” bilan is ko’radi. Biroq PT inson ongi bilan bog’liq bilimlar sohasi sifatida murakkab va hammaga ham tusunarii bo’lmagan pedagogik jarayonni. Ifoda etisi bilan Ishlab chiqarish, biologik, Hatto axborotli texnologiyalardan ajralib turadi. Uning o’ziga xos tomonlart tarbiya komponentlarini Mujassamlastirganidir.

    TEST

    1. Texnologiya sozi texnikaviy taraqqiyot bilan bog’liq holda fanga nechanchi yilda kirib keldi?

      1. 1840-yil

      2. 1872-yil

      3. 1860-yil

      4. 1852-yil

    2. Texnologiya sözi qaysi tildan olingan?

      1. Arab

      2. Lotin

      3. Yunon

      4. Fransuz

    3. “Belgilangan o’quv maqsadiga erishishning oqilona usullarini aniqlashdan iborat” kim texnologiyani shunday tushuntirgan?

      1. N.F Talizina

      2. Bespalko

      3. Selevko

      4. Kiyekev

    4. Talizina qayerlik olima?

      1. Rossiyalik

      2. Fransiyalik

      3. Germaniyalik

      4. Shvetsiyalik

    5. Pedogogik texnologiyani kim fan sifatida e’tirof etgan?

      1. Bespalko

      2. Selevko

      3. Talizina

      4. Kiyekev

    1. “ Pedagogik texnologiya o’qitisning birmunca oqilona yo’llarini tadqiq qiluvci fan sifatida ham, talimda o’llaniladigan usullar, printsiplar va regulyativlar sifatida ham real o’qitis jarayoni sifatida mavjuddir”. Ushbu fikr kimga tegishli?

      1. Talizina

      2. Selevko

      3. Bespalko

      4. Kiyekev

    2. “PT bu o’qituvci mahoratiga bog’liq bo’lmagan holda pedagogik muvaffaqiyatni kafolatlay oladigan o’quvci saxsini sakllantiris jarayonining loyihasidir” kim pedogogika texnologiyani shunday ta’rifladi?

      1. Bespalko

      2. Kiyekev

      3. Talizina

      4. Selevko

    3. Texnologiya sözi qanday maʼno bildiradi?

      1. Hunar fani

      2. Mehnat fani

      3. Sanʼat fani

      4. Javob yoʻq

    4. Nazariya va amaliyot birligining ta’minlanisi nimaga yoʻl ochdi?

        1. Texnologiyaning rivojlanishiga

        2. Pedogogik texnologiyaning yanayam kopizlanoshlar olib borishiga

        3. Har ikkalasini ham teng qoʻllashga

        4. Javob yoʻq


    Savollar.

          1. Pedogogik texnologiyaning maqsadi nima?

          2. Texnologiya sözi qaysi tildan olingan?

          3. Pedogogik texnologiya haqida kimlar oʻz fikrlarini bildirib oʻtgan?

          4. Texnologiya sozi texnikaviy taraqqiyot bilan bog’liq holda fanga nechanchi yilda kirib keldi?

          5. Belgilangan o’quv maqsadiga erishishning oqilona usullarini aniqlashdan iborat” kim texnologiyani shunday tushuntirgan?

          6. Pedogogik texnologiyani kim fan sifatida e’tirof etgan?

          7. Pedagogik texnologiya o’qitisning birmunca oqilona yo’llarini tadqiq qiluvci fan sifatida ham, talimda o’llaniladigan usullar, printsiplar va regulyativlar sifatida ham real o’qitis jarayoni sifatida mavjuddir”. Ushbu fikr kimga tegishli?

          8. Texnologiya sözi qanday maʼno bildiradi?

          9. Pedagogik texnologiya o’qitisning birmunca oqilona yo’llarini tadqiq qiluvci fan sifatida ham, talimda o’llaniladigan usullar, printsiplar va regulyativlar sifatida ham real o’qitis jarayoni sifatida mavjuddir”. Ushbu fikr kimga tegishli?

          10. Pedogogik texnologiyaning mohiyati nimada aks etadi?


    Safarboyev suroj
    Download 21.75 Kb.




    Download 21.75 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Seminar ishining texnoligik kartasi

    Download 21.75 Kb.