|
Shifrlash usullari Guruh: 651-18 Bajardi: Quralov n o’zbekiston Respublikasi Axborot Texnologiyalari va
|
bet | 2/5 | Sana | 15.01.2024 | Hajmi | 15,72 Kb. | | #137466 |
Bog'liq Shifrlash usullari Guruh 651-18 Bajardi Quralov N-fayllar.orgSimmetrik kriptotizimlar
Simmetrik kriptotizimlarda ma'lumotni shifrlashda va deshifrlashda yagona kalitdan foydalaniladi.
• Simmetrik kriptotizimlar ikkikatta guruhga ajratiladi:
- Simmetrik oqimli shifrlar;
- Simmetrik blokli shifrlar.
• Simmetrik kripto tizimlar uchun quyidagi belgilashlar o'rinli:
- Ochiq matn Pni simmetrik kalit K bilan shifrlash: C = E(P,K).
- Shifr matn C ni simmetrik kalit K bilan deshifrlash : P = D(C,K).
Simmetrik shifrlash usullari muammolari
Tomonlar orasida yagona kalitni almashinishning murakkabligi.
Hozirgi kunda simmetrik shifrlardan amalda foydalanish uchun kamida 128 bitli kalitdan foydalanish talab etiladi.
Assimetrikshifrlashalgoritmlari
Shu sababli, kalitlarni taqsimlash muammosi mavjud emas.
Biroq, N soni yetarlicha katta bo'lganda uni ikkita tub sonning ko'paytmasi shaklida ifodalash murakkab vazifa (yuqori hisoblash imkoniyatini talab etadi).
Ochiq kalitli kriptotizimlardan foydalanish
A tomonning ochiq kaliti bilan xabar M ni shifrlash: C = {M}A.
A tomonning shahsiy kaliti bilan shifr matnni deshifrlash: M = [C]A.
Bundan esa quyidagi tenglikni osonlik bilan yozish
Simmetrik shifrlar bilan bajargan ixtiyoriy amalingizni, ochiq kalitli shifrlash algoritmlari bilan ham amalga oshirish mumkin.
Simmetrik kriptotizimlar kabi ochiq kalitli kriptotizimlardan ham ma'lumotni butunligini ta'minlashda foydalaniladi.
Biroq, jarayon ko'proq vaqt talab etadi.
Ochiq kalitli kripto tizimlar simmetrik kriptotizimlarda mavjud bo'lgan kalitni taqsimlash muammosini o'zida bartaraf etgan.
|
| |