Shina turlari va portlari
Parallel port, Davomli port, USB, PATA/SATA, IEEE 1384 (FireWire), PS/2 Kiritish- chiqarish
porti- mikroprotsessorlarda (masalan Intel) qurilmalar yordamida ma`lumotlar almashish
imkonini beradi. Kiritish- chiqarish porti dasturga ma`lumotlar berish va uni almashishni
tashkil etadi. Tarmoqli port - TCP va UDP protokol parametrlari bo`lib u IP formatidagi
ma`lumotlar paketi qo`llanilishini aniqlaydi. Kompyuterning tashqi qurilmalari bilan
axborot almashishi jarayonini, kopmyuterning tashqi interfeysi tashkil qiladi
Tashqi interfeys tashqi
portlar, shinalar, kopmyuterlar
birlashmasi va tashqi
qurilmalar jamlamasidan
iborat bo'ladi. Asosan
kopmyuter va tashqi
qurilmalarni bir-biriga
bog'lashda shinalardan
foydalaniladi. Kopmyuterga
printer, scaner,
sichqoncha,
klaviatura va shunga o'xshash
qurilmalarning kompyuterga
ulanishi tashqi interfeysga
misol bo'ladi
Tashqi interfeysni amalga
oshirish
uchun unga apparat
va dasturiy ta'minot: tashqi
qurilmani boshqaruvchisi
(controller) va
controller ni
boshqaruvchi maxsus
dastur, drayver (driver) kerak
bo'ladi
. Tashqi interfeys
Har
qanday kopmyuterda tashqi
interfeys bir qancha portlar, jumladan,
LPT, PS/2, COM, USB, ... kabilar orqali
amalga oshiriladi. Har
bir portning
o'ziga yarasha vazifasi bor. IEEE 1284
(Printer port, parallel port, LPT)-
shaxsiy kompyuterga ulashga
mo`ljallangan xalqaro parallel
interfeys standartiga mos tushuvchi
qurilma
LTP" nomi MS DOS oilasidagi
operatsion tizimdagi "LTP1" (Line
Printer Terminal
yoki Line
PrinTer) standart nomidan kelib
chiqqan. Hozirgi vaqtda bu
interfeys asosan USB
interfeysi
bilan mos tushadi va u yi`g`ma
apparatlarni (skaner - printer -
kserokopiya) ulashsh uchun
ishlatiladi
Printer Shina
Lekin asosan yuqori tezlikda
chop etish va printer uchun
ishlatiladi. Bu
bilan asosan
Cetronics, Betronics, HP,
Hewlett-Packardfirmalari
tomonidan ishlab chiqariladi.
Ular 1284.3-2000 va 1284.4-
2000 standartiga asoslangan.
SPP(Standart Paralell Port)
—
bir yo`nalishli port, to`laligicha
Cetronics interfeysi bilan mos
tushadi.
