29
Böyük məsafələrə daşımalar xətdə sürücülərin dəyişdirilməsi ilə əlaqədar
t
əşkilati tədbirlərin görülməsini nəzərdə tutur. Avtomobillərin böyük məsafələrdə
işləməsinin iki: birbaşa və sanələr sxemi mövcuddur.
Birbaşa sxemdə avtomobillər yüklə birlikdə başlanğıc məntəqədən son
m
əntəqəyə qədər və əksinə heç bir yükləmə - boşaltma olmadan hərəkət edirlər.
Sah
ələr üsulunda hər avtomobilin hərəkəti bütün marşrutun bölünmüş olduğu
sah
ələrin birində baş verir.
Avtomobilin birbaşa hərəkəti sürücülərin tək, ikili və növbəli işi halında həyata
keçirilir. Tək işi halında sürücü avtomobili bütün marşrut boyu bəşlanğıc
m
əntəqəyə qayıdana kimi yalnız yemək yerində, qısa və uzun istirahət üçün
dayanmaqla idar
ə edir. Tək sürücü ilə hərəkət halında avtomobil sutka ərzində 12
– 14 saat işdə ola bilər. Hesablanmışdır ki, hərəkət tərkibi uzunluğu 400 – 500 km
– dən çox olan marşrutda iş zamanı yolda olduğu ümumi vaxtın təxminən yarısını
dayanır. Avtomobilin birbaşa hərəkəti zamanı ikili iş iki sürücü tərəfindən yerinə
yetirilir.
T
ək və ikili gedişlərin ümumi catışmazlığı sürücülərin yaşayış yerindən uzun
müddət ayrı düşmələridir. Avtomobillərin birbaşa hərəkəti yol sahələrinin
s
ərhədlərində sürücülərin ardıcıl olaraq dəyişdirilməsi ilə həyata keçirilə bilər.
Əsas avtonəqliyyat müəssisəsinin yerləşmə yeri avtomobil xəttinin bütün
uzunluğu və hərəkət tərkibinin sürəti nəzərə alınmaqla seçilir. Seçmə zamanı
avtomobilin dövr vaxtını artırmamaqla və onların texniki qulluq və təmir
rejimini
pozmamaqla sürücülərin əməyi üçün ən yaxşı şərait yaradılması əsas götürülür.
