9-mavzu Tabletkalar. Kapsulalalar texnologiyasi.
TABLETKALAR
TABULETTAE (
bosh
kelishik birlik sonda
-
Tabuletta,
tushum kelishigi
birlik sonda
-
Tabulettam;
tushum kelishigi ko‘plik sonda
-
Tabulettas;
jo‘nalish
kelishigi ko‘plik sonda
-
in tabulettis).
Tabletkalar – dozalarga bo‘lingan qattiq dori shakli bo’lib, dori hamda yordamchi
moddalarni kimyo-farmasevtika korxonalarida maxsus avtomatlarda presslash yo‘li
bilan tayyorlanadi.
Barcha tabletkalar ofisinaldir.
Tabletkalar qo’llanilisi bo’yicha quyidagilarga bo’linadi:
- til tagiga qo’yish uchun
(
Tabulettae sublinguales), milkka qo’yish uchun,
chaynash uchun, ichish uchun
(
Tabulettae adusum internum) tabletkalar; ular dori
moddasining hoxush ta’mi
va hidini bartaraf etish, shuningdek tashqi muhit
ta’siridan himoya qilish va tabletkaning ta’sir joyiga yetib borishini ta’minlash
maqsadida qobiq bilan qoplanadi. Bu tabletkalar 1 qatlamli va ko’p qatlamli (
retard)
bo’ladi.
Qobiqli tabletkalar
–
tabulettae obductae eng ko’p tarqalgan.
- sirtga ishlatiladigan eritmalar tayyorlash
uchun tabletkalar
(
Tabulettae
adusum externum), qo’llashdan oldin eritiladi (
solvellalar, solutio, onis — eritma).
- in’yeksion eritma tayyorlash uchun ishlatiladigan tabletkalar
(
Tabulettae
solublettae). Qo’llash usuli aniq ko’rsatiladi. In’yeksion
eritmalar uchun
mo’ljallangan tabletkalar steril bo’lishi lozim.
- vaginal tabletkalar
(
Tabulettae vaginale),
yog’li
shamcha
asosi
uchun
mo’ljallangan
granulalarni presslash orqali tayyorlanadi.
Tashqi
tomondan yupqa yog’ qavati bilan qoplangan.
Bundan
tashqari to’g’ri ichakka
(
Tabulettae rectale) va
uretraga
(
Tabulettae
uretrale)
kiritish
uchun
mo’ljallangan tabletkalar ham chiqariladi.
- teri ostiga implantasiya
(
Tabulettae implantatae) uchun mo‘ljallangan, juda
kichik disk yoki silindr
shaklida, ta’siri uzaytirilgan steril, qattiq dori shaklidir.
