10-Mavzu Yumshoq dori turlari, surtmalar, linementlar, kremlar texnologiyasi.
Reja;
1.
Yumshoq dori shakllari (YuDSH), ya‘ni surtma, liniment, krem, pasta va
gellar haqida ma‘lumot.
2.
YuDSH tayyorlashda ishlatiladigan yordamchi moddalar
3.
Surtmalarni tayyorlashda ishlatiladigan asoslar va ularning tasnifi.
4.
Surtmalarni sifatini baholash.
Ajratilgan vaqt: 2 soat
Ma‘ruza maqsadi: Talabalarni plastik va elastik-qovushqoqlik
sistemalar asosidagi
tayyor dori turlariga kiradigan dorilar bilan tanishtirish.
Surtmalar. Ularni tayyorlashda
ishlatiladigan
yordamchi moddalar, texnologiyasi va ularning kelajagini hamda surtmalarni
sifatini baholashni o’rgatish.
Tayanch so‘z va iboralar: yumshoq dori shakllar, yordamchi moddalar,
texnologiya,
sifat.
Yumshoq dori turlari konsistensiyasi, qovushqoqligi va tarangligi bo’yicha quyidagilarga
bo’linadi;
surtma, pasta, krem, gel va linimentlar.
Surtma – yumshoq dori turi bo’lib, ular
yuqori yopishqoqlik xususiyatiga ega bo’lgan suyuqlik bo’lib, teriga, yaraga yoki shilliq qavatga
qo’yish uchun ishlatishga mo’ljallangan.
Surtmalar xona haroratida o’zining yopishqoq holatini
saqlaydi va harorat oshirilganda oquvchan suyuqlikka aylanadi.
Surtmalar dispersologik
tasniflanishi bo’yicha erkin har tomonlama dispers shaklsiz muloyim yoki mayin aralashma.
Surtmalar tinik suyuqliklardan oquvchanligining yo’qligi bilan farqlanadi.
Surtma – asos va asosda bir xil tarqalgan biofaol moddadan iborat.
Surtmalar tarkibiga –
turg’unlashtiruvchilar, konservantlar va boshqa yordamchi moddalar kiradi.
Surtmalarni qadimiy dori turiga kiritish mumkin, ular haqida
Gippokrat, Galen hamda
