Av = Vich + Vm
Tadbirkorlik kapitalining tovarlar tayor bo`lgan davrgacha joylashgan vaqti ishlab chiqarish vaqtini, ishlab chiqarish vositalari sotib olish va tayor tovarlarni sotish uchun ketgan vaqt muomala vaqtini tashkil etadi.
Muomala vaqtining davomiyligini belgilab beruvchi omillar:
v Transport, aloqa va kommunikatsiya tizimining rivojlanish holati;
v Tovarlar va resurslar bozorining rivojlanish darajasi;
v Bozor infratuzilmasining holati;
v Xo`jalik aloqalarining mavjud tizimi.
Ishlab chiqarish davomiyligini belgilab beruvchi omillar:
v Ishlab chiqariladigan mahsulot turi va iste`mol qilinish xususiyatlari;
v Ishlab chiqarish texnologiyasi va uning texnikaviy qurollanish darajasi;
v Qo`llaniladigan mehnatning miqdori va uning unumdorligi;
v Ishlab chiqarishning tabiiy va iqlim sharoitlari.
Asosiy kapitalni takror ishlab chiqarish jarayonlari:
v Asosiy kapitalni moliyaviy ta`minlash uchun investitsion resurslarni vujudga keltirish;
v Asosiy kapitalni samarali taqsimlash va ulardan iqtisodiy faoliyatda foydalanish.
v Asosiy kapital eskirishi va amartizatsiya jarayonini hisobga olish;
v Asosiy kapitalni jismoniy shaklda qayta tiklash (kapital ta`mirlash yoki yangilash).
Amortizatsiya – asosiy kapital eskirib borishiga qarab, uning qiymatining ishlab
chiqarilayotgan mahsulot (xizmat) ga o`tkazilishi va asosiy kapitalni maqsadida jamg`arilib borish jarayonini anglatadi.
qayta tiklash
Amartizatsiya ajratmalari mablag`laridan ikki maqsadda foydalaniladi:
v Asosiy kapitalni to`liq qoplash, ya`ni qayta tiklash maqsadida;
v Asosiy kapitalni qisman tiklash ya`ni kapital ta`mirlash maqsadida.
Amartizatsiya normasi (An) – amartizatsiya ajratmalari yillik summasining
|
