|
«Tabaqalashtirilgan o‘qitish» ning blok-sxemasi
|
bet | 8/11 | Sana | 27.11.2023 | Hajmi | 28,13 Kb. | | #106031 |
Bog'liq Taâlim jarayonida taâlim oluvchilarning shaxslari-kompy.info
«Tabaqalashtirilgan o‘qitish» ning blok-sxemasi
O‘zbekistonda yagona pedagogik texnologiya davlat Markazini tuzish va xozirgi kunda bir-biridan “izolatsiya”langan ta‘lim muassasalari /boshlang‘ich ta‘lim, maktab, kasb-hunar kolleji,oliy o‘quv yurtlari/ uchun yaxlit texnologiyalarni loyihalashni yo‘lga qo‘yish va boshqalar.
III.Pedagogika fani va amaliyotida qo‘llanilayotgan «pedagogik texnologiya” atamasi inglizcha ap “edecatianal tecnrology” so‘zidan olingan bo‘lib, aynan tarjimasi “ta‘lim texnologiyasi” degan ma‘noni bildiradi.
Ta’lim jarayonida o‘quvchilar bilim, ko‘nikma va malakalar egallaydilar.
Bilim, ko‘nikma va malakalarni egallash murakkab psixologik jarayondir. Bilim-bu ob’ektiv reallikning ongimizda aks etishhidir. Bu bilimlar tasavvur, tushuncha shaklida bo‘lib, har bir kishining nutqida ma’lum bir tizimda aks etadi. Haqiqiy bilimlar bilish faoliyati, mustaqil fikr yuritishning natijasidir. Ular hech qachon kotib va o‘zgarishsiz qolmaydi. Formal bilimlargina ana shunday bo‘lishi mumkin. Haqiqiy bilimlar-rivojlanib boruvchi bilimlardir. Bilish jarayonida bilimlarning rivojlanishi, ularni aniqlash, oydinlashtirish, to‘ldirish va chuqurlashtirish yo‘li bilan boradi.
Ko‘nikma-bu bilimning harakatga kelishidir. Ko‘nikma-u yoki bu harakatni ongli va mustaqil bajarishni ta’minlaydigan priyomlar tizimidir. O‘qish jarayonida o‘quvchi tomonidan egallanadigan ko‘nikmalar turli-tumandir: kuzata bilish va kuzatganlardan to‘g‘ri xulosa chiqara bilish ko‘nikmasi; texnik chizmalarni tuza bilish va uni o‘qiy bilish ko‘nikmasi; o‘z fikrini yozma va og‘zaki bayon eta bilish ko‘nikmasi; masalalar yecha bilish ko‘nikmasi; mexanizmlarni bo‘laklarga bo‘lish va uni yig‘a bilish ko‘nikmasi. U yoki bu ko‘nikma sostaviga kiruvchi priyomlar (usul) avtomatlashib malakaga aylanadi. Masalan, harfni yozish, o‘qish va hokazolar. Malaka bu ko‘nikmaning avtomatlashgan komponenti bo‘lib, u ko‘nikmani muvaffaqiyatli va tez ta’minlaydi.
Ko‘nikma-bu bilimning harakatga kelishidir. Ko‘nikma-u yoki bu harakatni ongli va mustaqil bajarishni ta’minlaydigan priyomlar tizimidir. O‘qish jarayonida o‘quvchi tomonidan egallanadigan ko‘nikmalar turli-tumandir: kuzata bilish va kuzatganlardan to‘g‘ri xulosa chiqara bilish ko‘nikmasi; texnik chizmalarni tuza bilish va uni o‘qiy bilish ko‘nikmasi; o‘z fikrini yozma va og‘zaki bayon eta bilish ko‘nikmasi; masalalar yecha bilish ko‘nikmasi; mexanizmlarni bo‘laklarga bo‘lish va uni yig‘a bilish ko‘nikmasi. U yoki bu ko‘nikma sostaviga kiruvchi priyomlar (usul) avtomatlashib malakaga aylanadi. Masalan, harfni yozish, o‘qish va hokazolar. Malaka bu ko‘nikmaning avtomatlashgan komponenti bo‘lib, u ko‘nikmani muvaffaqiyatli va tez ta’minlaydi.
Bilim, ko‘nikma va malakalar murakkab o‘zaro munosabatda bo‘ladilar. Bilimlarni tegishli ko‘nikma va malakalarsiz egallash mumkin emas. Masalan, matematika bilimiga ega bo‘lish uchun hisoblash malakasiga ega bo‘lish zarur. Umuman bilimlarni egallash uchun kuzata bilish, eshita bilish, o‘qish va bayon eta bilish ko‘nikmasiga ega bo‘lish kerak. Boshqa tomondan, ko‘pgina ko‘nikma va malakalarni egallash tegishli bilimlarsiz bo‘lishi mumkin emas.
|
| |