Talim-tarbiya ishlari gigiyenasi

O‘sib kelayotgan yosh avlodning sog‘lig‘ini saqlash masalasi keng ma’nodagi tushuncha bo‘lib o‘quvchilarning charchashi – ya’ni, toliqishi va o‘ta charchashining oldini olish vazifasini ham o‘z ichiga oladi, Bu esa birinchi navbatda o‘quvchining o‘ta toliqishiga yo‘l qo‘ymaslik bilan bog‘liqdir. Bu masala maktabdagi pedagoglar va mediklar, ota-onalarning diqqat markazida turishi lozim. «Maktab kasalliklari» deb ataluvchi kasalliklarning oldini olish hozirgi vaqtda o‘quvchilar tarbiyasi bilan shug‘ullanuvchi har bir kishining asosiy vazifasidir.

1. 
   Ishga kirishish davri. Darsda bir necha minut davom etib, o‘quvchi ish sharoitiga moslasha boradi.
   
2. 
   Optimal ishchanlik davri. Aqliy mehnatni bajarishning stabillashgan davridir. Bunda diqqat dominantasi vujudga keladi.
   

• 
  har qanday mehnatni bajarishga asta-sekin kirishish;
  
• 
  ish bajarishning optimal ritmini va tartibini tanlash va unga rioya qilish;
  
• 
  ishni izchillikda va ketma-ket bajarishga odatlanish;
  
• 
  mehnat va dam olishni to‘g‘ri tashkil qilish, bir ish to‘rini ikkinchisi bilan almashtirib olib borish.
  
• 
  muntazam ravishda jismoniy mashqlar bilan shug‘ullanish tufayli aqliy mehnat malakalarini avtomatlashtirish va takomillashtirish hamda avtomatik malaka hosil qilish.
  

7. 
   Dars oralig‘ida fizkulminutlar o‘tkazish. O‘qituvchining pedogogik mahorati, uning yangi materialni tushuntirish paytidagi ko‘tarinki kayfiyati, o‘qituvchining har-xil ohangda so‘zlashish. O‘qituvchi bir-xil ohangda so‘zlagan nutqi o‘quvchini zeriktirib, mudratib qo‘yadi, bunday payda o‘quvchi tomonidan dars materialini o‘zlashtirish qiyinlashadi, bosh miya yarim shartlari po‘stlog‘ida tarqoq tormozlanish jarayoni paydo bo‘lib, uyqu bosadi.
   

1. 
   O‘ta charchash;
   
2. 
   Aqliy mehnatning zo‘riqishi;
   
3. 
   O‘quv yuklamasining ortib ketishi;
   
4. 
   Turli yuqumli kasalliklardan so‘ng;
   
5. 
   Vitamin etishmasligidan;
   
6. 
   Oiladagi notinch hayot;
   
7. 
   O‘qituvchi bilan o‘quvchi o‘rtasidagi kelishmovchilikdan.
   

1. 
   Hayolparastlik;
   
2. 
   O‘jarlik, qaysarlik;
   
3. 
   Qo‘rquv;