|
Tarmoklar dizayn va menejment
|
| Sana | 26.04.2023 | | Hajmi | 22.36 Kb. | | #54010 |
Bog'liq Axadova Feruza kafedra protocol -majmua, mexanika, mexanika (2), SUYUQLIKLARNING ICHKI ISHQALANISHKOEFFITSIYENTINI (QOVUSHOQLIGINI) KAPILLYARVISKOZIMETR VA VK-4 VISKOZIMETRI VOSITASI BILAN ANIQLASH., Gigiyena va sanitariya tekshirishlar texnikasi (S.Esonturdiyev, M.Qarshiboyeva), Bolalar gigenasi, 1-qavat talabalari, 1-Tajriba ishi, 10 Son belgili proeksiyalarda tekislikni topografik sirt bilan kesishuvi, 1-amaliy mashg`ulot, 3-amaliy m, 4-amaliy optik tolada signalni so’nishini hisoblash, 1-mavzu, 5-mavzu, 14 маруза
" Tarmoklar dizayn va menejment" fanidan oraliq nazorat
ФИО: Feruza Axatova guruh__IT-01-20D (S)____ sana_______________
FISH guruh sana
Savol
Elektron tizimlar tushunchasi, asosiy kursatkichlari, rivojlanish bosqichlari va tarixi.
Zamonaviy elektron to’lov tizimlari turlari, elektron kashiloklar bilan ishlash.
Javob
Elektron to'lov aynan nima?
Elektron to’lov tizimi – bu umumiy to’lov tizimlarining bir ko’rinishi bo’lib, elektron to’lovlarni tarmoq yoki chip orqali tranzaktsiya operatsiyalarini amalga oshiradi.
Onlayn to'lov - bu pul mablag'larini elektron yoki raqamli vosita orqali Internet orqali o'tkazish. Onlayn to'lovlarning turli shakllari mavjud, jumladan, mobil to'lov, raqamli hamyonlar, elektron banking, bank o'tkazmalari va boshqalar.
Elektron to’lov tizimining rjadal rivojlanishi sababi shundaki nafaqat naqd to'lovlarning kamayishi va ko'proq kontaktsiz to'lov imkoniyatlariga bo'lgan talabning ortishi , mobil qurilmalarning keng qo'llanilishi bu talabga ayniqsa yordam berdi . Statista ma'lumotlariga ko'ra, 2021 yilda dunyo bo'ylab smartfon foydalanuvchilari soni 6,4 milliardga etadi va bu raqam hali ham o'sishi kutilmoqda.
.Raqamli to'lovlarning qisqacha tarixi
Elektron to'lovning ildizlarini 1871 yilda , Western Union AQShda elektron pul o'tkazmasini (EFT) debyut qilgan paytdan kuzatish mumkin . Bu birinchi marta odamlar tranzaksiya jarayonida hozir bo'lmasdan tovarlar va xizmatlar uchun to'lashlari mumkin edi. O'shandan beri to'lov shakllari o'zgarishda davom etmoqda, shu jumladan 1958 yilda Bank of America tomonidan birinchi zamonaviy kredit kartani ishga tushirish.
Biroq, faqat 1960- yillarda AQSh Ilg'or tadqiqot loyihalari agentligi tarmog'i (ARPANET) ishga tushdi. Platforma biz bugun tanish boʻlgan internetga asos solib , toʻlov usullarining navbatdagi evolyutsiyasiga yoʻl ochdi.
Erta onlayn to'lov tizimi
1994 yilda Stenford Federal Kredit Uyushmasi Shimoliy Amerikadagi barcha mijozlari uchun onlayn bank xizmatlarini ishga tushirgan birinchi moliyaviy institut sifatida e'tirof etildi . Tez orada Prezident banki 1995 yilda ularning qadamlarini davom ettirdi va mamlakatdagi birinchi bank bo'lib, o'z mijozlariga o'z xizmatlaridan foydalanish imkoniyatini taqdim etdi.onlayn hisoblar.
Bu vaqt oralig'ida birinchi onlayn xarid Pizza Hut'dan pitsa bo'lganiga ishonishgan. Bu Pizza Hutning klassik menyularidan biri bo'lgan pepperoni va qo'ziqorinli pizza edi!
Bank industriyasida raqamli transformatsiya uchun qanday potentsial mavjudligini ko'rib, tez orada ko'proq moliyaviy korporatsiyalar bunga ergashdilar. Karta to'lovlarini qo'llab-quvvatlashdan tashqari, ular raqamli naqd pul, elektron pul va tokenlar kabi elektron naqd pul muqobillarini ham etkazib berishni boshladilar.
Paypal - raqamli to'lovlarni o'zgartirish
Paypal 90-yillarning oxirida bozorga birinchi marta kirganida raqamli toʻlovlar rivojlanishda davom etdi va ular global miqyosda tashkil etilgan birinchi toʻlov xizmatlari provayderlaridan biriga aylandi .
Paypal-ning ko'plab yangiliklari o'sha paytda eshitilmagan edi, u mobil to'lov ilovalari va elektron pochta manzillaridan foydalangan holda to'lovlarni amalga oshirishga ruxsat bergan birinchi kompaniyalardan biri edi.
Osiyoda onlayn to'lovni dastlabki qabul qilish
2000-yillarning boshidan boshlab , Osiyo bo'ylab bir qancha kompaniyalar ham texnologiya o'zgarishlaridan xabardor bo'lishga va to'lovlarni amalga oshirishda onlayn alternativalarni taqdim etishga harakat qilishdi.
Sobiq ittifoq davlatlari orasida eng samarali va jahon talablari darajasida deb hisoblangan respublika to‘lov tizimining rivojlanishi to‘rt bosqichga bo‘linadi: 2013–2014 yillarda Markaziy bankning Kliring tizimiga o’tilgan.
2.Zamonaviy elektron to’lov tizimlari turlari
1.Debed hisob-kitob raqamlariga asoslangan to’lov
2.Kredit hisob-kitob to’lovlariga asoslangan to’lov tizimlari
3.Naqd raqamli pullarga asoslangan to’lov tizimlari
4.Elektron va ishonch (garantiya) cheklarga asoslangan to’lov tizimlari
-CyberPlat to’lov tizimi
-PayCash to’lov tizimi
-Web money to’lov tizimi
-E-Kormon to’lov tizimi
- ASSIST to’lov tizimi
- WEBSUM to’lov tizimi
-E-Komunal to’lov tizimi va h.k.
Elektron hamyon - elektron pullarni saqlaydigan hamda internetdagi xaridlar va xizmatlar uchun haq to'lash, hatto pulni bank hisobvarag'iga yoki bank kartasiga o'tkazish yoki naqd pul olish imkonini beruvchi kompyuter dasturidir. O'tkazmalar bir zumda amalga oshiriladi, ko'plab elektron pullar tizimlari hisob-kitoblar va o'tkazmalarni turli valyutalarda amalga oshirish imkonini beradi.
Webmoney-
Qiwi koshelok
Yandex
Elektron hamyonda pulni turli valyutalarda saqlashingiz mumkin. Masalan, dunyoning turli mamlakatlarida to'lovlarni amalga oshirish ehtiyoji vujudga kelsa, elektron hamyon juda qulay hisoblanadi;
Sayohat qilganda juda qulay, chunki hamma narsa smartfonga bog'langan bo'ladi va NFC (kontaktsiz aloqa) yordamida to'lovni amalga oshirish mumkin. Bu to'lov jarayonini ancha osonlashtiradi. Bundan tashqari, har qanday bank kartasidan (so'm) mobil ilova orqali elektron hamyonni to'ldirish mumkin;
Elektron hamyon orqali xalqaro to'lov tizimda pul o'tkazmalari tez va qulay tarzda amalga oshiriladi. Misol uchun Siz tez va oson usulda xorijiy mamlakatdagi boshqa shaxsning hisobvarag'iga qulay valyutada pul o'tkazishingiz mumkin.
|
| |
