VI. Eritmalarning qaynash temperaturasini hisoblash (P≥Patm).
1 usul. Agar eritmaning ma’lum bosimda 2 ta qaynash temperaturasi ma’lum bo’lsa quyidagi tenglamadan
yoki 1 nomogrammadan foydalanish mumkin. Bu yerda:
PA1 va PB1 – bir xil t1 temperaturadagi 2 suyuqlikning to’yingan bug’larining bosimi;
PA2 va PB2 – bir xil t2 temperaturadagi 2 suyuqlikning to’yingan bug’larining;
c – o’zgarmas konstanta.
2 usul. Agarda, eritmaning faqat ma’lum bir bosimda bitta qaynash temperaturasi aniq bo’lsa, boshqa bosimdagi qaynash temperaturasini Babo qoidasidan foydalanib topish mumkin:
bu yerda:
P – eritma bug’ining bosimi;
P0 – o’sha temperaturada toza erituvchining to’yingan bug’ bosimi.
Konsentratsiyalangan suvli eritmalar uchun tenglamani 2-jadvalda keltirilgan koeffisiyentlarni inobatga olgan holda hisoblash kerak.
2-jadval
P/P0
|
Tuzatish koeffisiyenti
±Δt, K
|
0,9
|
0,8
|
0,7
|
0,6
|
0,5
|
0,4
|
0,3
|
Bosim P, mm. s. ust.
|
100
|
200
|
400
|
450
|
500
|
550
|
650
|
0,9
|
-
|
50
|
200
|
350
|
450
|
500
|
550
|
1,8
|
-
|
-
|
100
|
275
|
300
|
350
|
400
|
2,6
|
-
|
-
|
-
|
150
|
200
|
250
|
300
|
3,6
|
Agarda, erish issiqligi musbat bo’lsa (eritish paytida issiqlik ajralib chiqsa), tuzatish koeffitsienti qo’shiladi, manfiy bo’lsa ayiriladi.
VII. tqayn – bu truba ichida eritmaning o’rtacha qaynash temperaturasi
bu yerda:
tg.ef. – gidrostatik depressiya yoki gidrostatik bosim hisobiga eritmaning qaynash temperaturasini ortishi (gidrostatik effekti).
Bug’latish qurilma trubalarining balandligi bo’yicha eritmaning qaynash temperaturasi o’zgaradi. Shuning uchun, gidrostatik bosimni hisobga olgan holda eritmaning truba balandligi bo’yicha o’rtacha qaynash temperaturasi aniqlanadi.
Bug’latilayotgan eritmaning o’rta qatlamidagi bosim ushbu tenglama yordamida topiladi:
Gidrostatik depressiya ∆tg.ef. bevocita ∆Pg.ef. bilan bog’liqdir va Hsatx eritma balandligi satxi, zichligiga bog’liq. Optimal balandlik satxi, quyidagi tenglama bilan hisoblab topiladi:
Agar tqay bo’yicha ma’lumotlar bo’lmasa,
deb olsa bo’ladi. Bu yerda:
ρe – oxirgi konsentratsiyali eritma zichligi
ρs – suvning zichligi
Gidrostatik depressiya ∆tg.ef. quyidagi tenglama orqali aniqlanadi:
bu yerda
∆tur - ∆Pur bosimda suvning qaynash temperaturasi.
Eritmaning o’rtacha qaynash temperaturasi quyidagi tenglama orqali hisoblanadi:
|
