Tema : Bultlı túrleri
Menshikli bult - bul infratuzilma bultlı esaplawdı nátiyjeni ámelde qollanıw retinde birden-bir shólkem sheńberinde paydalanıladı.
Community cloud (jámáátlik bult) - bul infradu`zilme bultlı esaplawdan tek ǵana shólkemdiń bólek bir jámááti, (bólim) paydalanıwı múmkin.
Public cloud (ǵalabalıq bult) - bul infratuzilma bultlı esaplaw xızmetlerinen keń kópshilik paydalanıw múmkinshiligine iye.
Búgingi kúnde pútkil dıqqat pútkilley júdá qızıqlı hám perspektivalı texnologiyaǵa (yaǵnıy, IT salasınıń “altın tamırları ), laqap astında jasırınǵan bultlı texnologiyalarǵa yamasa ápiwayı adamlar - “bult” ina baǵıshlanadı.
Qımbat bahalı úskenelerge ǵárejetler joq - Ulıwma alǵanda, bultlı sheshimler server úskeneleri, tarmaqtı saqlaw, rezerv sistemaları, tábiyǵiy apatlardan qutqarıw sistemaları, quwat yamasa suwitiw sistemaları, maǵlıwmatlar orayı yamasa kommunal ǵárejetlerdi anıq satıp alıwdı talap etpeydi. Biznes bultlı ortalıqqa ótkende, olar serverlerge bolǵan mútajlikti hám bul serverlerdi jaylastırıw ushın zárúr bolǵan bos jaydı joq etedi
Infradu`zilme programmasınıń kapital ǵárejetleri ushın mablag ' sariplawdin` hájeti joq - bultlı esaplaw Windows Server, SQL Server, Qosımsha hám maǵlıwmatlar bazası serverleri, Klientke kirisiw litsenziyaları, Middleware, SharePoint, Citrix Server hám klient litsenziyaları sıyaqlı programmalardı satıp alıw ushın kapital kapitalına
Bolǵan mútajlikti joq etedi hám taǵı basqa. Bul ǵárejetler bultlı ortalıq hám qollap-quwatlaw ushın aylıq tólewlerde tolıqnadı.
Kemrek qımbat programmalıq támiynattı jańalaw - Kóplegen programmalıq támiynat óndiriwshileri bultda jaylasqan hám aylıq bultlı ortalıq ushın tólew retinde jazılıw retinde to`lenetuǵın qosımshalar ushın biypul programmalıq támiynattı óz ishine aladı.
Bul sonı ańlatadi, programmalıq támiynattı jańalaw qımbat emes hám biznesde programmalıq támiynattı jańalawda qandayda bir úzilis bolmaydı.
Bultlı serverler hám tarmaq úskeneleri talay joqarı sapa - saytdaǵı tarmaq hám bultqa tiykarlanǵan tarmaq infradu`zilmesinin` zárúrli parqı sonda, bultlı ortalıq ushın satıp alınǵanında serverler hám tarmaq úskeneleri eń jaqsı hám joqarı sapalı esaplanadı. Jaqsı jay tiykarındaǵı server $ 10, 000 - $ 15, 000, bultqa tiykarlanǵan server $ 70, 000 - $ 100, 000 yamasa odan joqarı bolıwı múmkin. Tap sol zat qawipsizlik diywalları, giltlerge hám bultlı ortalıqta isletiletuǵın barlıq basqa úskenelerge tiyisli. Bultlı sheshimlerdi jetkezip beretuǵınlar úskenediń isten shıǵıwın qaplay almaydı, sol sebepli júdá joqarı sapalı úskeneler isletiledi hám olardıń barlıǵı maǵlıwmat orayında artıqsha talapǵa iye.
OTM tálim procesin shólkemlestiriwde bultlı texnologiyadan paydalanıw Tálimde bult texnologiyasınan paydalanıwǵa mısal retinde studentler,professor -oqıtıwshılar hám basqalar ushın jeke kabinetler, elektron kúndelik hám jurnallardı kórsetiw múmkin. Bultlı texnologiya informaciya texnologiyalarınıń barlıq abzallıqlarınan paydalanıp hár qıylı social programmalıq támiynatlarǵa kirisiwdi shólkemlestiriw imkaniyatın beredi, olar mobil oqıwdı shólkemlestiriw ushın platforma retinde xizmet etiwi múmkin. Sol sebepli bultlı texnologiyadan paydalanıw oqıw procesine sarplanatuǵın ǵárejetlerdi kemeytiw, oqıw materialların qáliplestiriw, oǵan kirisiwdi támiyinlew, oqıw jobaların operativ ózgertiw esabına oqıw sapasın asırıw imkaniyatın beredi.
Bultlı esaplaw texnologiyasınan paydalanilganda to`mendegi artıqmashılıqlarǵa iye boladı :
- zahira nusqa kóshiriw ( maǵlıwmatlar bultda saqlap qalınadı, qáte eger kompyuter
isten shıqqan táǵdirde de);
- Saqlaw (bult barlıq túrdegi maǵlıwmatlardı saqlaw múmkinshiligin paydalanıwshına
usınıs etedi);
Kiriw ruxsatı (bultdagi maǵlıwmatlarǵa kirisiw, mobil jardeminden kirisiw);
- Sheriklik (bult bir waqtıniń ózinde bir neshe paydalanıwshılardıń birgelikte islew múmkinshiligin jaratadı, bul funksiya járdemi menen gruppa bolıp joybarlardı jaratıw, sabaqlarda professor - oqıtıwshılar hám studentler ortasında sheriklikte islewin optimal joybarlaw múmkinshiligine iye bólinedi);
- vaqtlar hám resurslarǵa sanalı munasábetti qáliplesiwi (professor - oqıtıwshılarǵa
oqıw materiallardı nusqa alıwǵa waqıt hám resurslar jumsawǵa zárúriyat bolmaydı, studentler bolsa oqıw materiallarǵa onlayn kiriw ruxsatına iye boladılar );
- Tapsırmalar (studentler bultda óziniń tapsırmaların saqlawı, professor - oqıtıwshılar bolsa ózine maqul bolǵan waqıtta olarǵa kiriw ruxsatına iye boladılar ).
Bultlı esaplaw quydagi model kórinislerinde engiziliwi múmkin:
- Storage as a Servise (SaaS) - talap boyınsha disk kórinisinde usınıs etiliwi múmkin.
- Software-as-a-Service (SaaS) - programmalıq támiynatqa kiriw ruxsatın usınıs etedi,
yaǵnıy alıs jaylasqan serverlerdi jeke provayderlar arqalı sazlaw hám basqarıw imkaniyatın beredi.
- Platform as a Servise (PaaS) - platforma tiykarında qurılǵan maǵlıwmatlardı qayta islew
fizikalıq qurallar kompleksi (serverler, qattı disk hám basqalar ).
Tálim beriw processinde nátiyjelililikti asırıwda bult texnologiyasınıń SaaS modeli de perspektivası esaplanadı.
Bultlı xızmetler tiykarında tálim beriw ortalıǵın qáliplestiriw. Tálim beriwde onlayn-xızmetlerden paydalanıw arasında inovatsion kompaniyalarda informaciyalardı jaratıwdı izertlew mualifligi astında Ikujiro Nonaka tárepinen islep shıǵılǵan SECI (Socialisation, Externalisation, Combination, Internalisation) modeli keń tarqalǵan.
Model sheńberinde bilim alıwdıń tórt fazası anıqlanıladı :
Sotsiallashtirish (Socialisation) - tek tájiriybelerdi almaslaw arqalı bilim alıw múmkin bolǵan ashiq jarıya bolmaǵan halda bilimlerdi almaslaw.
Eksternalizatsiyalash (Externalisation) - uǵımsız bilimlerdi anıq bilimler menen bekkemlew procesi, yaǵnıy jańa bilimlerdi alıwǵa tiykarlanadı.
Kombinatsiya (Combination) - áshkara bilimlerdi salıstırǵanda quramalı hám kombinatsiyalashg`an sistemalardı áshkara bilimler menen toltırıw procesi.
Internalizatsiyalash (Internalisation) - uǵımsız bilimlerdi anıq bilimler menen bekkemlew procesi.
Bultlı esaplaw xızmetlerin SaaS oqıw procesi sheńberinde paydalanıwı múmkin. Onıń ushın xarakterli bolǵan qásiyetlerge iye quraldı jaratıwda Bultlı xızmetler disk ortalıǵından paydalanıladı :
- Oqıw procesi qatnasuvshıları ushın birgelikte kirisiw múmkinshiligi: oqıtıwshı hám studentler.
- Informaciyalardı toltırıw hám bayıtıw boyınsha informaciyalardı almaslaw imkaniyatın beretuǵın tekstlerdi birgelikte redaktorlaw múmkinshiligi.
- Oqıtıwshılar hám studentlerdi jeke informaciya resurslarına shıǵıwı (social tarmaqlar, elektron pochta ) oqıw procesiniń hár bir qatnasıwshısı ushın bólek jeke jóneltirilgen resurstı tayarlaw imkaniyatın beredi.
Bultlı xızmetler bunday formada jańa bilimlerdi formalandiriw ushın sharayatlar jaratılıwı múmkin bolǵan kontekstli tálim quralların jaratıw quralları bolıwı múmkin. Madomiki studentler ushın jańa sub'ektlerdi jaratıw bilim dóretiwshilik tapsırmalardı orınlaw arqalı júz boladı, biz dóretiwshilik tapsırmalardı orınlaw arqalı bultlı xızmetlerden paydalanamız.
Internet arqalı onlayn tálimdi shólkemlestiriw ushın búgingi kúnde bir qatar texnologiyalardan paydalanıladı. Bultlı esaplaw texnologiyası internet arqalı tálim sistemasın shólkemlestiriwdiń eń nátiyjeli usılı esaplanadı. Bultlı texnologiya bólistirilgen maǵlıwmatlardı saqlaw hám qayta islew sistemalarınan tashkil tawıp, bir waqıtta júdá kópltp oqıw materiallarınan shólkemlesken onlayn ma'sofaviy tálim sistemasın shólkemlestiriw, pútkil tálim iskerligin birden-bir platformada shólkemlestiriw imkaniyatın beredi. Bultlı tálim xızmetlerin shólkemlestiriw basqa usıllarǵa salıstırǵanda tómendegi ústemshiliklerge iye:
- Jalǵanıwdıń qolaylıǵı hám ámelge asırılıwı ápiwayıliligi;
- Platforma bahasınıń arzanlıǵı jáne onıversalligi;
- Qawipsizliktiń joqarılıǵı ;
- Isenimliligi;
Sistemanıń tarmaq platformasiga ańsat maslasıwshılıǵı ;
Bultlı sistemalardı shólkemlestiriwdiń bir qatar kemshilikleri da bar.
Olardan tiykarǵısı, turaqlı tarmaq menen ulanib turıw talap etiledi.
Bultlı esaplaw sistemaların shólkemlestiriwdiń bir qatar ústemshilikleri ámeldegi:
- abonent apparatında arnawlı programmalıq támiynat talap etilmeydi, tek internetge jalǵanıw talap etiledi;
- barcha oqıw maǵlıwmatları hám tálim sistemaları programmalıq támiynatları birden-bir platformada jaylasadı.
- Internet ámeldegi bolǵan dúnyanıń qálegen jayınnan sistemaǵa kirisiw múmkin;
- Barlıq xızmetler onlayn bolıp, júklep alıp paydalanıw sıyaqlı máseleler joq ;
- Pútkil universitetti elektron universitetke aylandırıw jáne onı internet arqalı basqarıw múmkinshiligi jaratıladı.
Búgingi kúnde bultlı esaplaw texnologiyaları tiykarında tálim sistemasın shólkemlestiriw boyınsha kóplegen islenbeler islep shıǵılǵan.
Tómende keltirilgen sistema modeli bultlı texnologiyalar tiykarında birden-bir platformada tálim sistemasın shólkemlestiriw hám basqarıwdı Xarakteristikalaydı (1. 15.-su'wret)
1. 15- súwret. Bultlı internet tálim sisteması
Bultlı tarmaq platformasin shólkemlestiriw ushın kóplegen serverler búgingi kúnde dúnya boylap islengen. Mısalı, keń tarqalǵan bultlı sistemalarǵa Yandeks. Disk hám Disk Google sıyaqlılar mısal bolıwı múmkin. Bul bultlı serverler arqalı dúnyanıń qálegen jayınnan serverge maǵlıwmat jaylaw, saqlaw hám basqarıw múmkin. Bultlı xızmetlerdi shólkemlestiriw ushın búgingi kúnde kóplegen internet sistemaları bar. Bul sistemalardıń eń kóp qollanılatuǵınları tómendegilerden ibarat :
- Box. net;
- Dropbox. com;
- Diigo. com;
- Smartsheet. com;
- Microsoft Office 365.
Bul hám basqa bultlı sistemalar múmkinshilikleriniń salıstırıwiy analizi tómendegi kestede keltirilgen.
keste. Bultlı maǵlıwmatlardı saqlaw sistemalarıningqiyosiy analizi
| 