|
Texnalogiyalarva kommunikatsiyalarni rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot
|
| bet | 1/5 | | Sana | 30.05.2024 | | Hajmi | 466,81 Kb. | | #257887 | | Turi | Referat |
Bog'liq SARVINOZ FIZIKA REFERAT 2 15, баён кирилда, Samatov, SHAMSIDDINOV ISAQJON, KT Laboratoriya ishi 4, 4-7-lab S.T, Заголовок отчета, mobiledan manga tushga test, loyiha ishi 2 cmestir, add, 4 Amaliy ish Operatsion tizimda Windows OT parolga asoslangan autentifikatsiya, 4.10, Fizika” fani bo’yicha, Ulugʻbek.M Akademik yozuv Reklama matni mustaqil ta\'lim 2, 1-Amaliyot ishi
O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT
TEXNALOGIYALARVA KOMMUNIKATSIYALARNI RIVOJLANTIRISH
VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY
NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT
TEXNALOGIYALARI UNIVERSITETI
FARG`ONA FILIALI
KOMPYUTER INJINIRINGI FAKULTETI
KOMPYUTER INJINIRINGI YO`NALISHI
610-23-GURUH TALABASI
ABDURASULOVA SARVINOZNING
FIZIKA FANIDAN
MUSTAQIL
ISHI
ABDURASULOVA SARVINOZ FIZIKA 2-MAVZU REFERATI
KONTAKT HODISALAR.
Reja
Metall elektr o’tkazuvchanlik. Chiqish ishi.
«metal-metall», «metal-Yarim o’tkazgich», «Yarimo’tkazgich-Yarimo’tkazgich » Chegaralardagi kontakt xodisalar.
Qattiq jismlarning magnit xossalri.
Atomlarning magnit xossalari.
Dia-para va ferromagnetizmlar tabiati.
Magnetiklarning amalda qo’llanilishi.
TaYanchso`ziboralar; Buo‘zgarishxarakteribo‘yichasakrashgao‘xshasahamupanjaraparametrigatengbo‘lgankesmauzunligidasodirbo‘ladi. Rasmdanko‘rinishicha, metallelektronlaruchunpotentsialchuqurlikvazifasinio‘taydivabuchuqurlikdanelektronlarnivakuumgachiqishiuchun qandaydir chiqish ishini bajarish kerak bo‘ladi.
Chiqish ishi. Metallning kristall panjarasini tashkil etuvchi musbat ionlar, kristall panjarada tugunlardan o‘tuvchi to‘g‘ri chiziq bo‘ylab davriy qaytariladigan musbat potentsialli elektr maydonini hosil qiladi. Qo‘pol hatolik bo‘lsa ham, bu davriy potentsialni metallning barcha nuqtalarida o‘zgarmas hisoblab, o‘rtacha V0 ga teng deb olamiz. Bu maydonga kiritilgan erkin elektron manfiy potentsial energiyaga ega bo‘ladi: U0 = - qV0 pastida elektronning vakuumdan metallga o‘tishidagi potentsial energiyasining o‘zgarishi keltirilgan.
Elektronning vakuumdagi potentsial energiyasi U = 0 bo‘lsa, metallda esa
ga tengdir.
Metall atomlarining energetik diagrammasi va ichki davriy potentsiali
Bu o‘zgarish xarakteri bo‘yicha sakrashga o‘xshasa ham u panjara parametriga teng bo‘lgan kesma uzunligida sodir bo‘ladi. Rasmdan ko‘rinishicha, metall elektronlar uchun potentsial chuqurlik vazifasini o‘taydi va bu chuqurlikdan elektronlarni vakuumga chiqishi uchun qandaydir chiqish ishini bajarish kerak bo‘ladi.Metallda elektronlarning kinetik energiyasi bo‘lmaganda ularni vakuumga chiqarish uchun potentsial o‘ra chuqurligiga teng – energiya zarur bo‘lardi. Ammo past temperaturalarda ham – Fermi sathigacha bo‘lgan energetik sathlardagi elektronlar davriy maydonda harakatda va ma’lum kinetik energiyaga ega bo‘ladilar. Shuning
uchun elektronlarning metalldan chiqishi uchun U0 ga nisbatan kichik ish bajarishi talab qilinadi.Metalldan elektronlarni vakuumga chiqarish uchun eng kam bajariladigan ish Fermi sathidan 00 sathgacha bo‘lgan – ga tengdir. Buni termodinamik chiqish ishi deb ataladi. Yarim o‘tkazgichlarda elektronlarning chiqish ishini aniqlash birmuncha qiyindir. n – tipli Yarim o‘tkazgichning energetik diagrammasi keltirilgan.
Elektron tipli Yarim o‘tkazgichda elektronlarning vakuumga chiqish yo‘llari
O‘tkazuvchanlik sohasidan elektronlarni vakuumga chiqarish uchun – eng kam chiqish ishini bajarish kerak. Ammo bu elektronlarni vakuumga chiqarish elektron gazi muvozanat holatining buzilishiga olib keladi va muvozanat holatini tiklash uchun kirishma sathi va valent sohasidan elektronlarni o‘tkazuvchanlik sohasiga yetkazib berish kerak. Bu esa kristallning ichki energiyasini sarf bo‘lishiga va kristallning sovushiga olib keladi. Valent sohasidan elektronlarni vakuumga chiqarishda muvozanat holat tiklanishi uchun o‘tkazuvchanlik sohasidagi elektronlarning bir qismini valent sohasiga qaytarish lozim bo‘ladi. Bu holatda energiya ajralib chiqadi va kristall isiy boshlaydi.Fermi sathidan bir vaqtda yuqori va past sathlardan elektronlarni vakuumga chiqarish tizimning muvozanat holatini buzmaslikka va kristall temperaturasini o‘zgarmasligiga olib keladi. Shuning uchun Yarim o‘tkazgichlar uchun chiqish ishini Fermi sathidan nolinchi sathgacha bo‘lgan energetik masofaga teng, deb hisoblanadi. Chiqish ishi odatda elektronvoltlarda o‘lchanadi. Chiqish ishini elektronning zaryadiga nisbati chiqish potentsialini belgilaydi va Voltlarda o‘lchanadi.
|
| |
