|
Texnalogiyalarva kommunikatsiyalarni rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot
|
| bet | 2/5 | | Sana | 30.05.2024 | | Hajmi | 466,81 Kb. | | #257887 | | Turi | Referat |
Bog'liq SARVINOZ FIZIKA REFERAT 2
Ikkitaajratilganmetallningenergetikdiagrammalari
Energetik diagrammalari 251 - rasmda keltirilgan ikki metallni Yaqinlashishida sodir bo‘ladigan jarayonlarni ko‘rib chiqamiz. Ajratilgan holatda bu metallardagi elektron gazlar va – ximiyaviy potentsiallar bilan xarakterlanadi. Elektronlarning termodinamik chiqish ishlari va ga tengdir. Termoelektron emissiya orqali elektronlar bilan effektiv almashish mumkin bo‘lgan yoki to‘g‘ridan - to‘g‘ri bir - biriga elektronlar o‘tishi mumkin bo‘lgan d – masofaga metallarni bir-biriga Yaqinlashtiramiz.Kontakt o‘rnatilgandan so‘ng boshlang‘ich momentda, ( va ) – ximiyaviy potentsiallar har xil balandlikda bo‘lgani uchun ikkinchi metall elektron gazi birinchi metall elektron gazi bilan muvozanatda bo‘lmaydi Fermi sathlari farqi ( - ) mavjudligi ikkinchi metalldan birinchisiga imtiyozli elektron o‘tishi hosil bo‘lishiga olib keladi. Bu holda birinchi metall manfiy, ikkinchisi esa musbat zaryadlanadi. Bu zaryadlarning hosil bo‘lishi o‘z navbatida metallar energetik sathlarini siljishiga olib keladi: manfiy zaryadlangan 1 - o‘tkazgichda barcha sathlar oldingi holatga nisbatan yuqoriga ko‘tariladi, 2 - metallda esa pastga tushadi.
Metall – metallkontaktiningenergetikdiagrammasi
Bujarayonniosontasavvuretishmumkin: zaryadlanmaganmetalldaginolsathdanmanfiyzaryadlanganmetallningnolsathigaelektronnio‘tkazishuchun gatengishsarflashkerak. Bu bajarilgan ish elektron potentsial energiyasining ortishiga olib keladi. Xuddi shu sababga ko‘ra, musbat zaryadlangan metallning nol sathi zaryadlamagan metallning nol sathidan pastga tushadi. Asta - sekin 1 - metallning ko‘tarilayotgan ximiyaviy potentsial sathi va 2 - metallning pasayotgan – ximiyaviy potentsiali sathi bir balandlikka to‘g‘ri kelganda 2 - metalldan 1 -metallga elektronlarning imtiyozli o‘tishi yo‘qolaboradi va ikkala metallar orasida muvozanat holati vujudga keladi. Bu holatda metallarning nol sathlari orasida Vk – kontakt potentsiallar farqi paydo bo‘ladi:
,
Bu potentsiallar farqi tashqi kontakt potentsiallar farqi deb ataladi, u metallarning chiqish ishlarini farqiga to‘g‘ri proportsionaldir. Chiqish ishi kam bo‘lgan metall elektronlari chiqish ishi katta bo‘lgan metallga o‘ta boshlaydilar.
Metallarning ximiyaviy potentsiallari sathlari tenglashishi bilan 1 - va 2 - metallardagi elektronlar kinetik energiyalari bir xil bo‘lmaydi .
Metallarni to‘g‘ridan - to‘g‘ri tutashishida 2 - metalldan 1 -metallga elektronlarning yo‘naltirilgan diffuziyasi paydo bo‘ladi, bu holda ichki kontakt potentsiallar farqi hosil bo‘ladi:
,Muvozanat o‘rnatilgandan so‘ng metallarda tok zichligi nolga teng bo‘lganligi uchun, Om qonuniga asosan , Ye – elektr maydon metall qalinligi bo‘yicha xar bir nuqtada nolga teng bo‘ladi. Ammo metallar kontakti chegarasida d – yupqa qatlamga ichki kontakt potentsiallar farqining hammasi joylashgan bo‘ladi (253 - rasm).Qo‘sh elektr qatlamining qalinligi bo‘yicha – potentsial sakrashga o‘xshab o‘zgaradi. Shu qatlamning qalinligini hisoblab ko‘ramiz.
Qo‘sh elektr qatlami Yassi kondensatorga o‘xshaydi, d – uning qalinligi, qoplamalaridagi zaryadni Q orqali belgilasak, potentsiallar farqi ga teng bo‘ladi. Qoplamalarning yuzasi 1 m2, dielektrik singdiruvchanligi bo‘lgan Yassi kondensatorning sig‘imi quyidagiga teng:
, bu yerdan ga ega bo‘lamiz.
|
| |
