|
Proceedings of International Conference on Educational Discoveries and HumanitiesProceedings of International Conference on Educational Discoveries and Humanities
Hosted online from Plano, Texas, USA.
Date: 1
st
April, 2023
ISSN: 2835-3196 Website: econferenceseries.com
110 |
P a g e
So`nggi yillarda ta’lim-tarbiya tizimida yangi avlod tarbiyasida jahon fani
madaniyatining ilg`or yutuqlarini jamlagan, o`tmish ajdodlarimiz aql-zakovati
mahsuli sifatida yaratilgan milliy va ma’naviy qadriyatlarimizga tayangan holda
zamonaviy ta’lim-tarbiya berish uslublarini shakllantirish muammosi vujudga keldi.
Barkamol avlod jamiyat taraqqiyotining asosi. Shu bois mamlakatimizda ham
jismonan, ham ma’nan barkamol avlodga ta’lim-tarbiya berish davlat siyosati
darajasiga ko`tarilgan. Ta’lim amaliyoti ko`rsatishicha, maktab ta’limida fanlararo
aloqadorlikni yo`lga qo`yish fan va jamiyat hayotida bugungi kunda sodir
bo`layotgan integratsion jarayonlarning yorqin ifodasidir. Ushbu aloqadorlik
o`quvchilarning bilimlarni ongli o`zlashtirishi, dunyo haqidagi yaxlit tasavvurlarini
rivojlantirish va amaliy tayyorgarligini oshirishda muhim o`rinni egallaydi.
Boshlang`ich maktabda integratsiyani amalga oshiruvchi bo`g`in vazifasini
o`qituvchining o`zi amalga oshiradi. “Integratsiya” so`zi lotincha integration-
tiklash, to`ldirish, “integer” butun so`zidan kelib chiqqan. Integratsiya tushunchasi
quyidagi ikki xil jarayon sifatida talqin etiladi.
- birinchidan, tizim, organizmning alohida tabaqalashtirilgan qism va vazifalarning
bog`liqlik holatini bildiruvchi tushuncha va shu holatga olib boruvchi jarayon;
- ikkinchidan tabaqalashtirish jarayonlari bilan birga amalga oshirilayotgan fanlarni
yaqinlashtirish jarayoni. Genetik jihatdan integratsiya – uzviylik predmetlararo
aloqadorlik, o`zaro aloqadorlik va nihoyat o`zaro bir-birini to`ldiruvchi,
kengaytiruvchi hamda chuqurlashtiruvchi, o`quv predmetlari mazmunini eng
kamida ta’lim standartlari darajasida sintezlab, mantiqan tugallangan mazmun shakli
va oliy darajasidir.
Rossiyada va chet elda integratsiyalashgan ta'lim chuqur ajralib turadi.
N.M.Nazarova ishida bu tushuncha quyidagicha ta'riflanadi: "Eng umumiy shaklda,
maxsus pedagogikaga nisbatan “integratsiya” jarayonni anglatadi. Nogironlar va
nogiron jamiyatining boshqa a'zolari natijasi va holati, razvedka, sezgi sohasi va
boshqalar, ijtimoiy jihatdan ajralib turmagan yoki yakkalanmagan, ijtimoiy
hayotning barcha turlari va shakllarida birgalikda va qolganlar bilan teng asosda
qatnashish. Ta'lim tizimida, uning barcha darajalarida integratsiya haqiqiy degan
ma'noni anglatadi va rivojlanish muammolari bo'lgan bolalar, o'smirlar va yoshlar
uchun minimal cheklovchi alternativning e'lon qilingan imkoniyati emas, ta'lim yoki
maxsus ta'lim muassasasida, yoki teng imkoniyatli, umumiy ta'lim muassasasida,
masalan, umumiy o'rta ta'lim muassasalarida amalga oshiriladi".
|
| |
