Xulosa
Mamlakatimizda chuqur o‘zgarishlar, siyosiy va ijtimoiy–iqtisodiy hayotning
barcha tomonlarini izchil isloh etish va liberallashtirish, jamiyatimizni demokratik
yangilash va modernizasiya qilish jarayonlari jadal sur’atlar bilan rivojlanib
bormoqda. Bunda kuchli fuqarolik jamiyatini shakllantirish yo‘lida belgilab
olingan va izchil ravishda amalga oshirilayotgan ulkan vazifalar mustahkam
zamin
yaratmoqda. Fizika darsalrida amaliy me’toddan foydalanish ko’proq samara
beradi chunki o’quvchi biron – bir jarayon yoki hodisani animatsia orqali
ko’rgandan ko’ra uni o’zi amalda bajarib ko’rsa jarayonni mohiyatiga
tushunib
yetadi. Jarayonning nazariy hisob kitobin masala yechish orqali yanada
mustahkamlanadi. Masala yechishda ham masalani bolalarning bilim
darajasini
hisobga olgan holda iqtidorli o’quvchilarga murakkabroq noan’anaviy masalalar
masalan: ekstremal masalalar berilsa
bolaning fikirlash qobilyati, ilmiy
dunyoqarashini kengaytirishga yordam beradi.
Masala
Ikki o‘zaro parallel birlashtirilgan o‘zgarmas tok EYuK manbalariga
umumiy ulangan va parametrlari quyida
berilgan elektr zanjir
sxemasini chizing va tokiami hisoblang. Berilgan:
E
1
= 11,5 V, E
2
= 16,5 V, EYuK
manbalarining ichki qarshiliklari r
ichi
= 2,5 Om, r
ich2
= 6 Om;R
yuk
= 30 Om.
Ishlanishi:
U=1/1/
E
1
+1/
E
2
U=
I
∗
R
U=
I
∗(
R
1
+
R2
+
R
yuk
)
U=1/1/11,5+1/16,5
U=1/0,0869565+0,0606061/2
U=1/0,1475626/2
U=1/0,0737813
U≈13,56
V
I=
U/
R
umumiy
I=13,56/30
I≈0,452
A
