Texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT
TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI
RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT
AXBOROTTEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
SAMARQAND FILIALI
“KOMPYUTER INJINIRINGI” FAKULTETI
“Kompyuter tizimlari” KAFEDRASI
“SQL da dasturlash”
Fanidan
Laboratoriya ishi-3
Mavzu: “Ko’chmas mulk savdosi” ma’lumotlar bazasi
ustida amallar bajarish.
Guruh:kif20-01
Topshirdi:Dadaboyev A.
Tekshirdi:Xolmatov O.A
SAMARQAND _ 2023

Mavzu: “Natarius” ma’lumotlar bazasi ustida amallar bajarish.
Ishdan maqsad:Har bir talaba o’z tartib raqami bo’yicha tushgan mavzusiga oid
ma’lumotlar bazasi ustida berilgan operatorlar ustida amallar bajarish.
Nazariy qism
1.
length(): Bu buyruq bir satrning uzunligini qaytaradi. Bu uzunlik baytlarda
ifodalanganadi. Misol uchun, length('Hello') 5 qiymatini qaytaradi.
2.
upper(): Bu buyruq berilgan matndagi harflarni katta harflarga o'zgartiradi.
Misol uchun, upper('Hello') 'HELLO' ni qaytaradi.
3.
lower(): Bu buyruq berilgan matndagi harflarni kichik harflarga o'zgartiradi.
Misol uchun, lower('Hello') 'hello' ni qaytaradi.
4.
row(): Bu buyruq bir nechta ustunlarni birlashtirib yana bir ustun qaytaradi.
Misol uchun, row(1, 'John', 'Doe') (1, 'John', 'Doe') ni qaytaradi.
5.
trim(): Bu buyruq berilgan matndagi bo'shliqlarni olib tashlaydi. Misol uchun,
trim(' Hello ') 'Hello' ni qaytaradi.
6.
rtrim(): Bu buyruq berilgan matndagi o'ng tomonidagi bo'shliqlarni olib
tashlaydi. Misol uchun, rtrim(' Hello ') ' Hello' ni qaytaradi.
7.
ltrim(): Bu buyruq berilgan matndagi chap tomonidagi bo'shliqlarni olib
tashlaydi. Misol uchun, ltrim(' Hello ') 'Hello ' ni qaytaradi.
8.
replace(): Bu buyruq berilgan matndagi bir yoki bir nechta belgilarni boshqa
belgilarga almashtiradi. Misol uchun, replace('Hello', 'H', 'J') 'Jello' ni qaytaradi.
9.
round(): Bu buyruq berilgan sonni belgilangan raqam darajasi bo'yicha
yaxlitlaydi. Misol uchun, round(3.14159, 2) 3.14 ni qaytaradi.

Amaliy qism
1.
Dastlab yaratgan bazamizdagi ma’lumotlarni ko’rib olamiz.
1-rasm
2.
Ushbu rasmda Select buyrug’i orqali qisqa ma’lumot kiritib olamiz.
2-rasm

3.
Bu rasmda kiritilgan ma’lumotga
as buyrug’i orqali yangi qisqa nom berib
olingan holat.
3-rasm
4.
Bu rasmda biz
length( ) buyrug’I orqali ma’lumoning uzunligini aniqlab olamiz.
4-rasm

5.
Bu rasmda
rtrim( ) buyrug’i orqali ma’lumotni o’ng tarafidagi ortiqcha joyni
olib tashlayapmiz.
5-rasm
6.
Bu rasmda
ltrim( ) buyrug’i orqali ma’lumotni chap tarafidagi ortiqcha joyni
olib tashlayapmiz.
6-rasm

7.
Bu rasmda
trim( ) buyrug’i orqali ma’lumotni ikkala tarafidagi ortiqcha joyni
olib tashlayapmiz.
7-rasm
8.
Bu rasmda
replace( ) buyrug’i orqali ma’lumotdagi “kif” so’zini “TATU Kif”
so’zi bilan almashtirib olamiz.
8-rasm

9.
Bu rasmda
upper( ) buyrug’i orqali ma’lumotni bosh harflar bilan yozib
olamiz.
9-rasm
10.
Bu rasmda
lower( ) buyrug’i orqali ma’lumotni kichik harflar bilan yozib
olamiz.
10-rasm

11.
Bu rasmda
round( ) buyrug’i orqali kiritilgan sonni yaxlitlab olamiz.
11-rasm
12.
Bu rasmda
now( ) buyrug’i orqali hozirgi vaqtni ko’rishimiz mumkin.
12-rasm

13.
Bu rasmda jadvaldagi Ism ustuni va ushbu Ism ustundagi elementlar
soni ko’rsatilgan.
13-rasm
Xulosa:
Men ushbu laboratoriya ishida dastlab kompyuterimizga PostgreSQL16
dasturida kiritilgan ma’lumot ustida turli xil amallar bajarib ko’rdim.Ushbu
laboratoriya ishi natijasida PostgreSQL16 ning ko’plab buyruqlari haqida
tushuncha va ko’nikmalarga ega bo’ldim.