68
Bunda Filter bo’limiga kerak bo’lgan komponenta yoziladi va shu komponenta
ro’yxatda paydo bo’lgach shu komponentani belgilaymiz(checkbox. checked) va ok
tugmasini bosamiz. ToolBox panelini yana bir marta
tekshirganda bizga kerak
bo’lgan komponenta paydo bo’lgan bo’ladi.
Topshiriqlar:
1. Har bir talaba internetdan Visual Studio 2012 uchun ishlab chiqilgan yangi
komponentani yuklab olib elementlar paneliga qo’shishi lozim.
Nazorat savollari:
1. Komponentalar panelidagi qanday komponentalarni bilasiz?
2. Yaratilgan forma bilan boshqa forma qanday bog’lanadi?
3. Formaning orqa foni rangi qanday o’zgartiriladi?
4. Standart uskunalarga qaysi uskunalar kiradi?
Tajriba ishi №11
Mavzu: Button, Panel, Label va
Textbox komponentalari
Ishni bajarishdan maqsad: Visual Studio 2012 muhitida C++ dasturlash tilida
Button, Panel, Label va Textbox komponentalarining xossa va hodisalari bilan
tanishish.
Nazariy qism:
Button komponentasi
Button komponentasi (uzb “tugma”, рус “кнопка”)
All Windows Forms
komponentalar guruhida joylashgan.
Bu komponenta Form oynasining istalgan joyiga joylashtiriladi
va sichqoncha
tugmasini Button komponentasining ustida bosilgan paytda biror bir funksiyani
amalga oshiradi. Button komponentasi quyidagi rasmda keltirilgan.
69
Button xossalari (Properties Button)
Button komponentasi asosiy xossalari quyidagilar:
Backcolor- ushbu xossa orqali tugmachaning orqa rangini tanlashimiz mumkin.
BackgroundImage- bu xossa orqali tugmachaning orqa
foniga rasm tashlash imkoni
mavjud. Ammo tanlangan rasm o’z o’lchamini o’zgartirmasdan tashlanadi.
BackgrounImageLayout- bu xossada orqa fonga tashlangan rasmni xajmini
sozlashimiz mumkin. Tugmacha o’lchamiga rasm o’lchamini
mos qilib olishimiz
uchun
Tile ni tanlash kerak bo’ladi.
Font – ushbu xossada tugmachaning fontini shriftini va shrift o’lchamini
o’zgartirishimiz mumkin.
ForeColor- Matnning rangini o’zgartirish.
Flat style- Tugmachaning stilini tanlash. Bunda tugmacha stili ancha chioyli
tusga kiradi.
Image- rasm tanlash. Bunda tugmacha ichiga rasm tushadi.
Text- Button1 tugmachasining ko’rinish nomi- agar text nomi o’zgartirilsa, dasturda
chiquvchi tugmacha nomi o’zgaradi.
Name- Button1
komponentasining nomi, bunda dasturning kod qismiga
o’tganimizda, button1
nomi bilan emas, balki uning yangi qo’yilgan nomidan
foydalanishimiz mumkin.
Dock- bunda tugmacha joylashgan o’rnini o’zgartirish mumkin. Uning o’rnini
ekrannning istalgan burchagiga joylashtirish yoki (fill)
butun ekranni egallab
qo’yadigan qilsa bo’ladi.
70
Visible- tugmachaning ko’rinishi. Visible funksiyasi faqat
true va
false (rost
va yolg’on) qiymatni qabul qiladi. Agarda true ya’ni
rost qiymat qabul qilingan
bo’lsa, u holda tugmacha ekranda ko’rinib turadi, agarda false qiymat bo’lsa ekranda
ko’rinmaydi.