Tasniflash
(sinflanuvchi)
bilimlari
asosan
fanda
qo'llaniladi,
u
umumlashtirilgan, tizimli bilimdir. Masalan, D.I.Mendeleyevning elementlar
sistemasi.
Manbasiga ko‘ra bilimlarning ajratilishi:
Sezgi - bu bilim turi bo'lib, uning o'ziga xosligi
uni egallash usuli bilan
belgilanadi. Bu dalilga muhtoj bo'lmagan va ishonchli deb qabul qilinadigan
bilimdir. Olish usuliga koʻra, sezgi narsaning dalillarga asoslanmagan holda
obʼyektiv bogʻlanishini bevosita idrok etishdir (sezgi – ichki qarashni idrok etish;
lotincha intueri – tafakkur qilish).
Sog'lom fikrlash (aqliy) deganda mantiqiy fikrlash va to'plangan
tajriba
asosida to'g'ri qarorlar qabul qilish va to'g'ri taxminlar qilish imkonini beruvchi bilim
tushuniladi. Shu ma'noda, atama ko'pincha inson ongining noto'g'ri qarashlar,
noto'g'ri tushunchalar va yolg'onlarga qarshi turish qobiliyatiga qaratilgan.
