• Kompyuter xotira qurilmalari
  • This is the demo version of pdf-to-Word. It replaces random characters in the destination document with asterisks. Click the link below to order full version




    Download 13,19 Mb.
    bet17/82
    Sana27.01.2024
    Hajmi13,19 Mb.
    #146777
    1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   82
    Bog'liq
    19.Shaxsiy kompyuter arxitekturasi va texnik xizmat korsatish

    Tizim mantiq to'plami (chipset)
    Kompyuterning potensial xususiyatlari va samaradorligi asosan chipset (ChipSet) deb nomlangan tizim mantig'i chipset tomonidan anakartga o'rnatilgan. Bu protsessor, tizim avtobusini (protsessor va RAM tekshirgichini birlashtiradi), RAM va boshqa kompyuter komponentlari bilan ishlash interfeyslarini ta'minlaydi. Uning asosiy vazifasi to'g'ridan - to'g'ri interfeyslarga mos kelmaydigan ko'plab qo'llab-quvvatlashdir.
    Zamonaviy apparat interfeyslari va tizim avtobuslari asenkron ishlaydi, ya'ni signallarni bir vaqtning o'zida uzatish va qabul qilish mumkin. Ular signallarning tabiati, soat tezligi yoki tarmoqli kengligi bo'yicha kelishilmagan. Ma'lumotni bog'lash va ularni almashish uchun, qulay shaklga olib kelish uchun konvertatsiya qilish va keshlash operatsiyalari talab qilinadi.
    Ko'pgina zamonaviy chipsetlar odatda «Shimoliy ko'prik» (Shimoliy ko'prik) va «Janubiy ko'prik» (Janubiy ko'prik) deb ataladigan ikkita «asosiy» chipni o'z ichiga oladi. Shimoliy ko'prik odatda AGP avtobusini, tizim xotirasi avtobusini, PCI avtobusini boshqarishni ta'minlaydi. Janubiy ko'prik IDE, USB, ACPI, IEEE1294 interfeyslarini boshqaradi, ISA-PCI ko'prigi, klaviatura boshqaruvlari, sichqoncha, FDD mavjud. Har ikkala ko'prik ham PCI avtobus yoki boshqa interfeys bilan bog'langan. Video va ovoz boshqaruvlari o'rnatilgan chipsetlar ma'lum. Shuni ta'kidlash kerakki, chipset tizim kartasiga ulangan alohida qurilma emas. Tizim mantig'i to'plami har doim u bilan birlashtirilgan va shuning uchun chipsetlarni ishlab chiqish va ishlab chiqarish to'g'ridan-to'g'ri tizim platalarini ishlab chiqaruvchi firmalar tomonidan amalga oshiriladi.
    Quyidagi chipsetlar eng keng tarqalgan: Nvidia Force 2 (3,4), VIA K8T800 PRO, VIA K8T890, Intel865PE, AMD-8000 va boshqalar.
    38
    Kompyuter xotira qurilmalari
    Axborotni saqlash kompyuterlarida quyidagi asosiy xotira turlari
    ajratiladi: ichki xotira, kesh va tashqi xotira. Bundan tashqari, kompyu- terda hisoblash tizimining muayyan qurilmalariga xos bo'lgan turli xil maxsus xotira turlari mavjud bo'lishi mumkin, masalan, video xotira.
    Ichki xotira operatsiya jarayonida bevosita ishtirok etadigan ma'lumotlarni saqlash va almashish uchun mo'ljallangan. Konstruktiv ravishda integral mikrosxemalar (IP) shaklida amalga oshiriladi va ikki
    turga bo'linadi:
    * doimiy saqlash qurilmasi (rom);
    * operatsion xotira qurilmasi (RAM).
    Kesh xotirasi joriy almashinuv operatsiyalarida ishlatiladigan
    ma'lumotlarning nusxalarini saqlashga xizmat qiladi. Bu turli xil tezlik bilan ishlaydigan qurilmalar o'rtasida bufer bo'lgan juda kichik hajmli zu. Odatda protsessor va bir oz kamroq tezkor RAM bilan axborotni qayta ishlash tezligi farqini bartaraf etish uchun mikroprotsessor va RAM o'rtasida ma'lumot almashish uchun ishlatiladi. Kesh xotirasi maxsus qurilma tomonidan nazorat qilinadi - dasturni tahlil qilib, qaysi ma'lumotlar va buyruqlar yaqin kelajakda CPU kerak bo'lishi mumkinligini oldindan bilishga harakat qiladi va ularni kesh xotirasida pompalaydi. Shu bilan birga, «urish» va «xatolar» ham mumkin. Agar kerakli ma'lumotlar keshga pompalanadigan bo'lsa, ularni xotiradan chiqarib olish kechiktirmasdan sodir bo'ladi. Keshda kerakli ma'lumot bo'lmasa, protsessor uni to'g'ridan-to'g'ri Ramdan o'qiydi. Xitlar va xatolar sonining nisbati keshlash samaradorligini belgilaydi.
    Tashqi xotira katta hajmdagi ma'lumotlarni uzoq muddatli saqlash uchun ishlatiladi. Zamonaviy kompyuter tizimlarida tashqi xotira
    qurilmalari sifatida eng ko'p ishlatiladi:
    • qattiq magnit disklarda drayvlar; (NHMD) * moslashuvchan magnit disklar; (NGMD)
    * optik disklarda drayvlar;
    * magnit-optik axborot vositalari; • tarmoqli drayvlar (chiziqlar).
    RAM saqlash qurilmasi yoki RAM, ma'lumotlarni saqlashga qodir
    bo'lgan kristalli hujayralar qatori. Uning asosiy xususiyati shundaki,
    39
    unda axborotni saqlash faqat kompyuter yoqilganda amalga oshiriladi.
    Kompyuterni o'chirganda, saqlangan barcha ma'lumotlar darhol tiklanish imkoniyatisiz o'chiriladi. Ma'lumotni saqlash usuliga ko'ra, RAM statik (SRAM - statik RAM) va dinamik (DRAM - Dynamic RAM) bo'linadi.

    Download 13,19 Mb.
    1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   82




    Download 13,19 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    This is the demo version of pdf-to-Word. It replaces random characters in the destination document with asterisks. Click the link below to order full version

    Download 13,19 Mb.